Nederlandse vingerafdrukken gedeeld met FBI
De Nederlandse politie krijgt toegang tot de FBI-databank met vingerafdrukken. Andersom mag Amerika bij ons neuzen.
De politie krijgt binnenkort toegang tot de datastrafbank van de FBI en van de Amerikaanse visumdienst. In ruil daarvoor gaat de Nederlandse strafdatabank open voor de Amerikanen. John Riemen, hoofd van de landelijke politie-eenheid Centrum voor Biometrie in Zoetermeer spreekt van een ‘belangrijke ontwikkeling’. De FBI-databank bevat vingerafdrukken van 70 miljoen criminelen, die van de visumdienst van 140 miljoen bezoekers.
Hoeveel extra verdachten – bijvoorbeeld van xtc-export, terreur en fraude – hierdoor tegen de lamp gaan lopen, is afwachten. “Het is een blinde vlek, we hebben dit nog nooit op deze manier en schaal gedaan”, aldus Riemen. Tot nu toe moest een verzoek om vingerafdrukken te vergelijken per individu via een rechtshulpverzoek worden aangevraagd, een omslachtige methode. Het moet om ‘ernstige strafbare feiten gaan, waarbij specifieke omstandigheden aanleiding moeten geven’, aldus de wet.
Animatie: Fadi Nadrous
In de Nederlandse databank met vingerafdrukken bevinden zich de gegevens van 1,3 miljoen veroordeelden en verdachten. Inmiddels delen twintig Europese landen gegevens van miljoenen vingerafdrukken. Die uitwisseling levert Nederland duizenden matches op, vooral met Duitsland en België. Hier komen dus in één klap 210 miljoen personen bij.
Identificatie
Riemen pleit voor de terugkeer van één Nederlandse database van vingerafdrukken van identiteitsdocumenten, voor identificatie bij rampen en voor onbekende doden. Heel veel landen hebben dat, dankzij biometrische paspoorten of ID-kaarten. “Na de ramp met de MH17 in Oekraïne leverden Maleisië en Indonesië ons netjes een dvd aan met vingerafdrukken, namen, foto’s en irisfoto’s van iedereen op de vermistenlijst.”
Vingerafdrukken leiden in de beginfase sneller tot identificatie dan DNA-onderzoek. “Stom genoeg was het het lastigste om de Nederlanders te identificeren”, zegt Riemen. “We moeten dan een intact paspoort hebben.” Nederland moest de Amerikaanse visumdienst om hulp vragen omdat zij wél vingerafdrukken van Nederlandse vermisten hadden die in de VS waren geweest. “Daar zijn ze nu nog trots op.”
Na de ramp met de MH17 moest Nederland de Amerikanen om hulp vragen bij het identificeren van de Nederlanders
Nederland had een landelijke databank maar die is om privacyredenen in 2011 vernietigd. “Een ingrijpend besluit, waar we wekelijks ongemak van ondervinden”, zeht Riemen. “Wij voelen druk van maatschappij en politiek om sneller te identificeren. Dat willen we ook om nabestaanden snel duidelijkheid te geven. Het kost nu onnodig veel tijd als we een dode zwerver in het park vinden, of een scooterjongen zich doodrijdt.”
Die informatie hoeft van Riemen niet in een politiedatabank te komen, maar wel onder beheer van de overheid, en uitsluitend te gebruiken voor rampen of onbekende doden.
‘Het kost nu onnodig veel tijd om nabestaanden snel duidelijkheid te geven als we een dode zwerver in het park vinden’
Cold cases
Volgend jaar komt er na tien jaar een nieuwe versie van het vingerafdruksysteem. Daarvan verwacht hij een spectaculaire vooruitgang. Het plan is om voor onbekende doden en de vele honderden cold cases een nieuwe zoekslag te maken. Omdat digitale en forensische opsporing steeds belangrijker worden, vindt Riemen het een gemis dat er van 60.000 politiemensen slechts 1500 forensische rechercheurs en experts zijn. “Als er drie liquidaties zijn, komen wij niet aan woninginbraken toe. Maar dat soort misdaad heeft voor burgers meer impact dan criminele liquidaties.”
Lees ook:
De wetenschap achter de vingerafdruk gaat snel vooruit
Dankzij nieuwe technieken kunnen vingerafdrukken steeds vaker worden herkend.