Michelle Obama háát politiek

Eerst maar even dit: Michelle Obama gaat níet de politiek in, hoe graag linkse Amerikanen dat ook willen. Ze is er duidelijk over in haar boek, dat leest als een klassiek kijkje in het leven van een First Lady, niet als verkiezingsprogramma in vermomming. Sterker: Michelle Obama háát politiek. Alle ‘viezigheid’ die erbij komt kijken is niets voor haar, schrijft ze in ‘Mijn verhaal’, dat vandaag verschijnt in een oplage van maar liefst 3 miljoen exemplaren in 31 talen, waaronder Nederlands.

Ze legt daarin haar ingewikkelde verhouding met politiek uit en schrijft over intieme aangelegenheden als haar eerste zoen en relatietherapie, zij het in voorzichtige, gepolijste stijl die ook ruimte laat voor de privacy waar ze altijd aan gehecht is geweest. Haar twee dochters zijn ter wereld gekomen dankzij ivf, leren we, na een miskraam die van haar een wrak maakte.

Lees hier de voorpublicatie van de autobiografie: ‘Als Barack eindelijk thuiskwam, was ik nors naar bed’

,,Als ik een dossier aan zou willen gaan leggen over dingen die niemand je vertelt totdat je er middenin zit, zou ik beginnen met miskramen. Een miskraam is eenzaam, pijnlijk en ontmoedigend tot bijna op celniveau,” beschrijft ze. Al die tijd was ze vaak alleen, omdat echtgenoot Barack druk was met zijn werk als senator in de lokale senaat van Illinois. Daar begint haar afkeer van politiek - als ze omwille van een ivf-behandeling moederziel alleen in de badkamer een injectienaald in haar dij moet prikken.

Van politiek blijft ze in haar boek niet helemaal weg. Ze slaat terug na aanvallen van Donald Trump op haar man. Trump promootte jarenlang de uit de lucht gegrepen complottheorie dat Obama geen president kon zijn omdat hij niet in Hawaii, maar in Kenia, het land van zijn vader, zou zijn geboren. ,,Dat alles was natuurlijk belachelijk en verachtelijk, de achterliggende onverdraagzaamheid en vreemdelingenhaat waren nauwelijks bedekt. Maar het was ook gevaarlijk, daadwerkelijk bedoeld om halvegaren en malloten op te stoken,” schrijft de voormalig presidentsvrouw.

,,Wat als een labiel iemand een geweer laadde en naar Washington reed? Donald Trump, met zijn luide en roekeloze insinuaties, zette de veiligheid van mijn gezin op het spel. En dat vergeef ik hem nooit.” Het kwaadst was ze overigens nadat ze een tape hoorde die in de campagne opdook: Donald Trump die pocht dat hij vrouwen bij hun kruis kan grijpen. ,,Mijn lichaam trilde helemaal van woede toen ik het geluidsfragment had gehoord.”

Het lag helemaal niet voor de hand dat Michelle Obama uiteindelijk in een speech tijdens een campagnebijeenkomst van Hillary Clinton als een moeder des vaderlands Trump terechtwees. In ‘Mijn Verhaal’ schetst ze het contrast tussen haar leven als First Lady en haar thuisbasis: een te krap appartementje aan de steeds verder in verval rakende South Side van Chicago. Vader Fraser Robinson werkte voor het drinkwaterbedrijf, moeder Marian was huisvrouw en van tante Robbie kreeg ‘Miche’ muziekles op een piano met kapotte toetsen.

Socioloog en jurist Michelle Obama verweeft haar persoonlijke ervaringen als meisje dat ‘te wit’ praatte, volgens andere kinderen, met sociologische beschouwingen over ongelijkheid en racisme in steden als Chicago, waar de industrie zwarte arbeiders uit het racistische Zuiden aantrok, witte bewoners weg ‘vluchtten’ naar voorsteden, de industrie uiteindelijk verdween en zwarte buurten richting de afgrond werden geduwd.

Ze maakt de gevolgen van discriminatie voelbaar voor wie er nooit mee te maken heeft gehad, als ze schetst hoe haar opa en haar ooms cynisch en wantrouwig waren geworden van alle kansen die ze aan hun neus voorbij hadden zien gaan. Ze slaagt erin voor de meerderheid invoelbaar te maken hoe het is om tot een minderheid te behoren, als ze beschrijft hoe ze zich voelde als zwarte meisje op Harvard, destijds domein van witte jongens.