De verkiezingen in de VS zijn eerder aanleiding tot somberheid dan blijdschap
Ik zit ermee in m’n maag: de mij dierbare Nederlandse Amerikanen van mijn geboortedorp blijven trouw aan Trump en zijn Republikeinse vertegenwoordigers.
Dat bleek bij de verkiezingen afgelopen week. In Sioux County in Iowa kreeg de Republikeinse afgevaardigde Steve King – wellicht het meest schaamteloze en omstreden lid van heel het Congres – ruim 73 procent van de stemmen, meer dan in elke andere county in het district. Vergeleken met deze witte nationalist is Trump nog beschaafd en diplomatiek. Zijn overwinning laat zien hoe duurzaam de sentimenten zijn die Trump de overwinning brachten. Deze emoties bestonden al voor zijn opkomst en zullen hem wellicht ook overleven. Bovendien wekken ze een krachtige tegenreactie op en een strijdbare oppositie.
De midterms laten ook zien hoe diep de ontvankelijkheid is voor Trumps stijl en zijn ideeën
Een representatieve staat om het politiek gevoel te peilen is Iowa, mijn geboortestaat, de staat met de eindeloze maisvelden. In de afgelopen decennia was het een van de meest ‘paarse’ staten van de VS, vaak wisselend tussen rood (Republikeins) en blauw (Democraat). Tweemaal stemden de inwoners voor Obama en daarna voor Trump. Deze week werd de staat weer iets blauwer door de verkiezing van twee jonge Democratische vrouwen in het Huis van Afgevaardigden, die twee zittende Republikeinse mannen gaan vervangen. Maar tegelijk koos Iowa opnieuw een Republikein als gouverneur, wel de eerste vrouwelijke. Hierin volgt Iowa een landelijke trend in 2018: het jaar van de vrouw. Het enige Democratische congreslid werd met gemak herkozen, en ook het enige Republikeinse congreslid, de genoemde Steve King, behield zijn zetel.
Verdeeldheid
Dit resultaat laat de diepe verdeeldheid van de staat zien. De vrouwelijke vertegenwoordigers en de gouverneur wonnen met een nipte meerderheid. Ook de overwinning van King was krap; in zijn gehele district stemde 50,4 procent voor King en 47 procent voor zijn Democratische tegenstander J.D. Scholten, een honkbalspeler met een Nederlandse achternaam. Dit is winst voor de Democraten: sinds zijn eerste verkiezing in 2003 is King in zijn veilige oer-Republikeinse district nog nooit eerder zo dicht bij de afgrond gekomen.
Zijn dubieuze contacten met extreem-rechtse groeperingen en zijn kwetsende uitspraken over migranten zouden King in menig ander district direct de kop hebben gekost. Deze zomer gaf hij tijdens een interview met de website Unzensuriert – van de extreemrechtse Vrijheidspartij van Oostenrijk – aan dat ook hij in het complot geloofde dat de (Joodse) financier George Soros van plan was de etnische Europese bevolking grootschalig te ‘vervangen’ door migranten. Vooral na de massamoord in de joodse synagoge in Pittsburgh kwam die opmerking in een kwaad antisemitisch licht te staan. Veel Republikeinen namen afstand van hem en de nationale partij weigerde hem geld te geven voor zijn herverkiezing.
Desondanks is King voor de negende keer herkozen. Deels verkreeg hij deze overwinningen door zijn zwakke tegenstanders. De meeste kiezers in het noordwesten van Iowa zijn Republikeinen en zouden het (evenals Democraten) niet in hun hoofd halen om op een andere partij te stemmen. Een stem op Scholten is tenslotte een stem op de verfoeide agenda van Nancy Pelosi uit het vrijzinnige San Francisco.
Multiculturele vijanden
Maar als dit de enige reden was had ik Kings overwinning nog kunnen verkroppen, en intellectueel begrijpen. Maar zijn blijvende succes is ook te danken aan een ander sentiment. King is ervan overtuigd dat het witte christelijke Amerika belaagd wordt door multiculturele vijanden, die de elite en de media al hebben overgenomen.En dat gevoelen wordt gedeeld door een groot deel van zijn achterban. Daarom worden zijn onbeschofte uitspraken, die volgens velen te boud zijn, wel gevoeld als waarheid. En daarom wordt zijn strijdbare stijl gezien als bewijs dat hij het voor hen opneemt.
De midterms van afgelopen dinsdag hebben niet alleen aangetoond dat Donald Trump veel weerstand oproept, maar laten ook zien hoe diep de ontvankelijkheid is voor zijn stijl en zijn ideeën. Voor mij zijn deze verkiezingen dus eerder aanleiding tot somberheid dan tot blijdschap.
Lees ook:
Wie heeft de Amerikaanse verkiezingen nu eigenlijk gewonnen?
De kloof tussen Democraten en Republikeinen laat zich na de tussentijdse verkiezingen niet meer zo duidelijk op een kaart aanwijzen. Maar hij is niet minder diep geworden.
Lees hier meer columns van James Kennedy.