Beren op de weg voor olieprijs en aandelenbeurzen
De olieprijs daalt in rap tempo. Een vat ruwe Brent-olie kost voor het eerst in zeven maanden minder dan 70 dollar, 20 procent minder dan de prijspiek begin oktober. Oorzaak van de prijsdaling is dat er meer olie geproduceerd wordt en tegelijk de vraag terugloopt. Ook aan de benzinepomp worden benzine en diesel goedkoper.
Al met al is het een heel ander plaatje dan een maand geleden, toen rekening gehouden werd met een olieprijs van 100 dollar en benzine die oprukt naar de twee euro.
Wereldwijd wordt er meer olie opgepompt en zitten opslagtanks overvol. De drie grootste olieproducenten, de Verenigde Staten, Saudi-Arabië en Rusland, pompen inmiddels meer dan 33 miljoen vaten per dag op, goed voor een derde van de hele wereldolieproductie.
Opec-leider Saudi-Arabië en niet Opec-lid maar wel bondgenoot Rusland voerden de productie op om de wegvallende Iraanse olieproductie op te vangen. Iran valt onder zware Amerikaanse sancties waardoor de olieproductie is gehalveerd van 3 miljoen vaten naar zo'n 1,5 miljoen vaten. Maar omdat de VS aan de grootste afnemers van Iraanse olie nog minstens zes maanden vrijstelling geeft om Iraanse olie te kopen stroomt er per saldo dus meer olie de markt op.
Pomp
De overvloed aan olie zorgt leidt tot grotere olievoorraden. Daarnaast is het verbruik door de handelsoorlogen en de teruglopende economische groei lager dan geraamd. "Zolang Opec de olie-export blijft verhogen, blijven de voorraden groeien en worden de prijzen gedrukt," zegt energieonderzoeksbedrijf Bernstein Energy.
Geruchten gaan dat de Opec nu toch weer overweegt om de productie te beperken. Begin december vergadert de Opec in Wenen.
De daling met 20 procent ten opzichte van de recente piek brengt olie net als aandelen in het vaarwater van een zogeheten 'bear-market', een neergaande markt. Prijzen en koersen staan continu onder druk waarbij scherpe dalingen vaak ook tot een versnelling leiden.
Aan de pomp is de daling ook voelbaar. Benzine en diesel zullen de komende tijd alleen maar goedkoper worden. Rond de piek van de olieprijs begin oktober kostte een liter euro-95 aan de pomp gemiddeld 1,69 euro en diesel 1,43 euro, nu is dat respectievelijk 1,61 en 1,40 euro, blijkt uit cijfers van het CBS en tankpasjesbedrijf Travelcard. De officiële landelijke adviesprijs, zeg maar de prijs aan de snelweg, ligt zoals gebruikelijk hoger, op 1,70 euro en 1,48 euro.
Bumpy ride
Op de aandelenbeurzen zijn koersen aan het zwabberen geslagen. Ook daar lopen nogal wat beren op de weg. De conflicten van de VS met Iran en China leiden tot een boel onzekerheid. De Fed is duidelijk van plan in december de rente te verhogen. En de Amerikaanse midterms-verkiezingen hebben de politiek in de VS een stuk ingewikkelder gemaakt en daarmee ongewisser voor economie, bedrijven en financiële markten. De Amerikaanse economie boert weliswaar goed, maar de vrees is dat het eerder minder wordt dan meer.
De aandelenkoersen schommelen wild tussen winst en verlies. De Dow Jones zwiept van een record begin oktober van bijna 27.000 punten in drie weken naar 24.000 punten, een val van bijna 10 procent, om vervolgens in amper twee weken weer 7 procent omhoog te schieten naar 26.000 punten.
De AEX volgt een soortgelijk 'bumpy ride'. Van 552 punten begin oktober naar nipt boven de 500 punten drie weken later, en dan weer opgeklauterd naar 528 punten.
In Azië wordt er heftiger gereageerd. De beurs van Hong Kong verloor vandaag 2,4 procent. Vooral de opkomende markten hebben te lijden onder de onzekerheid. De beurs van Moskou verliest meer dan 3 procent.