Rechter toont geen genade met boze blokkeerfriezen

Jenny Douwes, die als boegbeeld fungeert, werd schuldig bevonden aan opruiing en kreeg de zwaarste straf: 240 uur taakstraf en 1 maand voorwaardelijk.

De meeste anderen kregen 120 uur werkstraf opgelegd. Drie Friezen kregen een werkstraf van 180 uur, twee veroordeelden moeten 200 uur voor de maatschappij aan de slag. Dit omdat hun rol tijdens de blokkeeractie groter was. 

Er zijn geen onvoorwaardelijke gevangenisstraffen uitgedeeld. Bij één verdachte (Sybolt H.) had het OM daar wel om gevraagd. Hij kreeg - net als Jan Z. - wel een voorwaardelijke gevangenisstraf van 1 maand. Eén verdachte kreeg vanwege persoonlijke omstandigheden een iets lagere straf: 80 uur.

De veroordeelde blokkeerfriezen verzamelden zich na de uitspraak buiten voor de rechtbank. Met hen veel publiek dat bij de zitting aanwezig was, en mensen die hun steun wilden betuigen. De sfeer was wat chaotisch. Een van de omstanders was verkleed als Sinterklaas. De veroordeelden geven aan dat ze nog niet weten of ze in hoger beroep gaan. Na afloop van de uitspraak klonk er ook wat boegeroep vanaf de tribunes.

Veel vrede hadden ze niet met de uitspraak. ,,Als de zoon van Dries Roelvink (Dave, red.) iets doet, komt hij er met 40 uur vanaf, wij krijgen veel meer”, zei een van hen. 

Een ander zei de straf wel te accepteren, en ook te beseffen dat hij iets had gedaan wat niet mocht. Toch vond hij het, net als de meeste anderen, niet fout wat hij deed. De veroordeelden vinden nog steeds dat ze met hun actie geweld tijdens de intocht voorkomen hebben. 

De rechter was dat niet met hen eens, en vond dat ze dat aan de politie hadden moeten overlaten, als het zo ver was gekomen. Ook stelde de rechter dat niet is gebleken dat de demonstranten van Kick Out Zwarte Piet geweld in de zin hadden.

De advocaten hadden gevraagd het OM niet-ontvankelijk te verklaren, maar daar ging de rechter niet in mee. De blokkeeractie was volgens haar niet vergelijkbaar met eerdere blokkades, die niet tot een rechtszaak leidden. Deze was bewust op een groep demonstranten gericht, in andere gevallen was dat niet zo.

De rechter acht bewezen dat de verdachten de verkeersveiligheid in gevaar brachten. De handelingen tegen de demonstranten worden niet gezien als geweld. De verdachten worden vrijgesproken van het met geweld verhinderen van een betoging. Versperren is geen geweld, volgens het wetboek. De verdachten hebben wel verhinderd dat demonstranten gebruik konden maken van hun recht op betoging.

Twee verdachten, Jan Z. en Sybolt H., hebben gedreigd met geweld tegen de inzittenden van de bus, zegt de rechter. 

Bij Jenny Douwes, de bekendste verdachte, was volgens de rechter sprake van gerichte samenwerking om een ‘event’ te organiseren. Er was overleg en het doel was bekend, zegt de rechter. Daarom is ze strafbaar aan opruiing. Ze riep echter niet op tot geweld. Voor dat deel wordt ze vrijgesproken.  Douwes kreeg uiteindelijk 240 uur werkstraf en een voorwaardelijke celstraf van 1 maand. Justitie eiste eerder 240 uur en 3 maanden voorwaardelijk. Justitie zag haar als de ‘intellectuele dader’. 

De verdachten moeten een schadevergoeding betalen aan de Stichting Nederland wordt Beter van Jerry Afriyie. Dit voor de bus-huur en een kapotte ruit. Hun verzoek om de verdachten een verplichte cursus te laten volgen, werd niet gehonoreerd. 

Het Openbaar Ministerie was vier weken geleden niet mals. De 34 blokkeerfriezen hoorden allemaal straffen tegen zich eisen. Tegen de meeste verdachten werd 120 uur werkstraf geëist. Sommigen krijgen een langere taakstraf, tot 240 uur, omdat hun rol groter was. Eén verdachte, Sijbolt H., hoorde een gevangenisstraf van 6 maanden eisen, waarvan 3 voorwaardelijk. Dit omdat hij al een strafblad heeft. 

Justitie zag de blokkeeractie los van de zwartepietendiscussie, zei de officier in oktober in zijn pleidooi. ,,Het gaat niet over Zwarte Piet, maar over het gedrag van de blokkeerders. Zowel hun doel (het verhinderen van een demonstratie) als middel (het blokkeren van de snelweg) is strafbaar.” 

De verdachten ontkenden in de meeste gevallen niet dat ze aanwezig waren bij de blokkade. Zij zeggen het vanuit de beste bedoelingen gedaan te hebben. In hun ogen heiligde het doel - een protestvrij kinderfeest in Dokkum - in dit geval het middel.

De uitspraak in Leeuwarden werd in de rechtbank gevolgd door tientallen belangstellenden.