‘We zijn allemaal migranten’, zegt Rutte in de Schilderswijk

Ze zitten op woensdagavond tegenover elkaar in de bibliotheek van de Haagse Schilderswijk, zo’n tweehonderd buurtbewoners en VVD-premier Mark Rutte – en praten anderhalf uur lang vooral langs elkaar heen.

Steeds maar weer zeggen inwoners van de wijk dat ándere mensen een huurhuis krijgen, geld voor hun studie, een stageplek of een baan. Dat zijzelf alleen al „op één-nul achterstand staan” omdat ze in de Schilderswijk wonen en „twee-nul als we een andere achtergrond hebben”. „Wat doet u voor ons?” Of: „Waarom doet de overheid daar niks tegen?”

Steeds maar weer zegt Rutte dat hij „weinig” kan doen. Dat hij het „pasklare antwoord” niet heeft. En dat ze moeten „doorzetten”, hun dromen moeten najagen. „Dan gaat het nog steeds gebeuren dat jij tegen een of andere lul aanloopt die je geen stageplek wil geven omdat je Mo of Fatima heet.”

Rutte blijft vrolijk, probeert af en toe een grapje: „Wat een mooie VVD-vraag. Ik voel hier de liberale kiezer.” De zaal blijft ernstig en geconcentreerd. En al snel zijn er mensen boos. Een man zegt op hoge toon dat de Hindoestanen van de Schilderswijk zich „buitengesloten” voelen omdat de bijeenkomst in de bibliotheek op hun ‘lichtjesfeest’ valt. „Zij hadden er ook bij willen zijn. Hoe kan dit gebeuren? De integratie is mislukt en dan vraag ik me af: bij mij of bij de premier?”

Eerst maakt Rutte ook daar een grapje over. „Ja, dat is het nadeel van een wijk met zoveel culturen. Dat er altijd in een of andere cultuur een feest is.” Meteen daarna heeft hij een oplossing. Hij zal de Hindoestanen van de Schilderswijk apart uitnodigen „voor een uurtje. „Dan hoop ik wel dat het tot deze groep beperkt blijft, anders wordt het ingewikkeld.”

Cappuccino en filterkoffie

Al de hele dag is Rutte, zonder das en met de bovenste knoopjes van zijn overhemd open, op werkbezoek. ’s Ochtends is hij in het café Heilige Boontjes in Rotterdam, met als werknemers vooral ex-gedetineerden of mensen die op een andere manier moeilijkheden hadden in hun leven. Daar leert hij om zelf cappuccino te maken, hij krijgt een zak filterkoffie mee. „Dat past in mijn nummer vier van de Albert Heijn.”

’s Middags gaat hij langs bij de ‘stadsmariniers’ die wijken in Rotterdam veilig proberen te houden.

In de Schilderswijk komt de eerste vraag van een jongen van een jaar of dertien, Bilal. Hij wil weten waarom mensen „met en zonder migratieachtergrond” niet gewoon door elkaar heen op scholen zitten. Dat zou de minister-president toch kunnen regelen? „Lastig”, zegt Rutte, hij legt uit hoe het zit met de vrije schoolkeuze en zegt dat de overheid dus niet kan afdwingen naar welke school kinderen gaan. „Je hebt scholen met heel veel kinderen met een migratieachtergrond en weinig kinderen van wie de ouders al een paar honderd jaar in Nederland wonen. Maar uiteindelijk zijn we natuurlijk allemaal migranten.”

Verbannen uit de wijk

Op de vierde rij zitten Peggy Bouman (46) en Maaike van der Linden (40). Ze wonen boven de bibliotheek. Boumans zoon Lorenzo kreeg op de middelbare school les van Rutte – die geeft elke donderdag maatschappijleer op een school in de Schilderswijk. Nu haar zoon volwassen is, wordt Peggy Bouman gekort op haar uitkering. Hij moet het huis uit, denkt ze, en van Rutte wil ze weten waarom er in de wijk geen woonruimte is voor Lorenzo. „Hij wordt verbannen naar Mariahoeve.”

Rutte lijkt niet te weten wat hij ermee aan moet. „Het is toch niet de taak van de overheid om een huis voor uw zoon te regelen? Dat moet hij toch zelf doen?”

Peggy Bouman zegt: „Er staan hier zoveel huizen leeg.” Rutte begint over de wachtlijsten. Die zijn er altijd. „Toen ik zelf ingeschreven stond bij de woningcorporatie in Den Haag duurde het ook zeven jaar voordat ik iets kreeg.” Het eindigt vriendelijk. „Dan houd ik hem toch lekker thuis”, zegt Peggy Bouman. „Veel gezelliger”, vindt Rutte.

De meeste vragenstellers praten lang. Rutte gebruikt die tijd om blokjes kaas te eten, die in een schaaltje naast hem staan. Daar had een van zijn medewerkers van tevoren om gevraagd.

Om kwart over negen is de avond voorbij. Rutte krijgt een kort applaus. Daarna wil wel zo’n beetje iedereen met hem op de foto. Rutte neemt er de tijd voor. Roept dan: „Tot ziens allemaal.”

Lees ook: Dichtbij de jongens van de schilderswijk