Stil de trek met veel gezonde dingen, dan heb je geen zin in snacks
Geef mensen grotere porties groente en fruit, dan gaan ze gezonder eten. Dat lijkt tegenstrijdig, want was het streven lange tijd niet juist om minder te eten? Maar dat klopt niet, zo blijkt uit onderzoek dat is verschenen in het blad Food Quality and Preference.
Het serveren van grote porties wordt vaak in verband gebracht met het eten van grote hoeveelheden ongezond en bewerkt voedsel, volgens het onderzoeksartikel van Chris Dubelaar, hoogleraar Marketing van de Deakin University. ,,De mogelijke voordelen worden vaak over het hoofd gezien’’, stelt Dubelaar.
Het aanpassen van porties kan een manier zijn om gezond eetgedrag te stimuleren. ,,Door een grotere hoeveelheid groentes op het bord kunnen ouders hun kinderen meer groentes laten eten. Je kunt ook de maaltijd beginnen met een groot bord met gezonde producten, gevolgd door een kleiner bord met minder gezond voedsel’’, aldus Dubelaar.
Op basis van twee experimenten toonde het onderzoeksteam van Dubelaar aan dat het verdubbelen van de portie zorgt dat mensen meer gaan eten. Dit geldt voor ongezonde producten, zoals aardappelchips, maar ook voor gezonde producten, zoals wortelen en appelchips. Hoe meer de proefpersonen geserveerd kregen, hoe meer zij bleken te eten.
Het portiegrootte effect
Volgens Roel Hermans, expert voeding en gedrag van het Voedingscentrum, is er inderdaad sprake van een portiegrootte-effect. Dat is vooral onderzocht met betrekking tot snacks, maar ook voor complete maaltijden. ,,Het zit namelijk zo: als je de portie twee keer zo groot maakt, gaan mensen 35 procent meer eten. Het effect van het vergroten van de portie is iets minder sterk bij gezond eten, maar is wel degelijk aangetoond.’’
,,Een voorwaarde van het effect is dat mensen niet weten dat de portie vergroot, of verkleind is. Ook werkt het niet eindeloos. ,,Je moet het zien als een curve. Je kunt maar zoveel van een zak chips, of van groentes eten voor je verzadigd bent’’, aldus Hermans.
De gedragsexpert geeft als advies om eerst een kleine salade of soep te serveren. ,,Iets met een laag energieniveau in ieder geval. Daarna schep je een minder grote hoeveelheid van de calorierijke hoofdmaaltijd op. Op die manier kun je anderen onbewust meer van het gezonde gerecht laten eten en minder van de hoofdmaaltijd, omdat ze eerder verzadigd zijn. Daarbij weten ze niet beter.’’
,,Het beste zou zijn als de fabrikant de portiegrootte van ongezonde producten zou aanpassen. Dan leg je de verantwoordelijkheid niet bij de consument zelf. Het is wel zo dat als mensen gewend zijn een Mars van een bepaalde grootte te eten, ze vaak alsnog extra gaan nemen, omdat ze het als te weinig ervaren. Mensen moeten het niet door hebben dat ze minder krijgen.’’
Overleven
Volgens Andrea Evers, hoogleraar gezondheidspsychologie van de Universiteit Leiden, is het verklaarbaar dat mensen meer gaan eten, naarmate de portie groter is. ,,Dan treedt een biologisch mechanisme op. ,,Vroeger was er minder voedsel beschikbaar. Er was gewoon vaak niet genoeg. Mensen probeerden zoveel mogelijk te eten. Gewoon om te overleven. Je ziet dat dit niet veranderd is. Het grote verschil is alleen dat het aanbod eten nu veel groter is.’’
Gezond eetgedrag moet vanuit de omgeving gestimuleerd worden, volgens Evers. ,,Mensen handelen op basis van de eigen persoonlijkheid, ervaringen, maar ook de omgeving. Onze omgeving beïnvloedt ons continu. Als je iemand langs een aantal zoete kraampjes laat lopen, krijgt diegene ook zin in zoete dingen. Zo is het ook met het bord dat we voor ons neus hebben’’, zegt Evers.
,,Verder zou het een goed idee zijn om het aanbod gezonde producten in supermarkten zo groot en goedkoop mogelijk te maken, en het aanbod van ongezond producten juist zo klein en duur mogelijk te maken’’, sluit Evers af.
Bekijk in de video hieronder hoe modekoningin Olcay Gulsen haar favoriete salade klaarmaakt:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Is de airfryer echt veel gezonder dan frituur? Dit zeggen de experts
-
consumentenbond
80 verschillende airfryers getest: dit is de beste
Wat is de beste airfryer? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
Consumentenbond
Van de 155 geteste inductiekookplaten is deze de beste: elke kookzone heeft eigen boostfunctie
Wat is de beste inductiekookplaat van 60 cm breed? En welke heeft de beste prijs-kwaliteitverhouding? De Consumentenbond geeft antwoord. -
PREMIUMProefpanel
Getest: tompoucen uit de supermarkt, deze moet je niét eten: ‘Het deeg is taai en de vulling lijkt op vla’
Zaterdag is het Koningsdag. Dan gaan we weer massaal aan de tompouce. Nu (vaak) bedekt met oranje glazuur, en die straks weer roze of geel is. Maar het gaat niet om de bovenkant, zo blijkt. ,,Het is het bladerdeeg en de gele room waar het om draait.’’ -
PREMIUMStappenplan
Meeste huizenbezitters hebben voldoende spaargeld om huis te verduurzamen, maar hoe pak je dat aan?
Nieuw huis gekocht? Dan moet je die straks verplicht energiezuinig maken, vindt toezichthouder De Nederlandse Bank (DNB). Verreweg de meeste huizenbezitters hebben voldoende spaargeld op hun rekening om het te kunnen bekostigen, concludeert de centrale bank na onderzoek. Wat zijn de mogelijkheden voor het verduurzamen van je huis en welke subsidies bestaan er?
-
PREMIUMVoor jou getest
Deze afbakbroodjes kun je met Pasen beter niet serveren: ‘Moet je kijken, deze is helemaal groen’
-
-
-
48
Natte handdoeken over de stoelen en een pannetje met natuurazijn: zo haal je de gourmetlucht uit je huis
Na een gezellig middagje of avondje gourmetten met familie hangt er een intense baklucht in huis. Hoe krijg je deze onaangename geur zo snel mogelijk weg? Twee experts delen hun beste tips om je huis weer fris te krijgen: ‘Hang na het gourmetten natte handdoeken in huis’ -
met foto's
Eigenaar Hollands snoepzaakje kijkt met verbazing naar bestelling tv-kok Nigella Lawson: ‘Ze is echt hardcore’
De bekende Britse tv-kok Nigella Lawson heeft de eigenaar van een ouderwets Amsterdams snoepwinkeltje bijzondere feestdagen bezorgd. Lawson promootte het zaakje onlangs al in haar kerstspecial op tv en deze week ook nog bij haar bijna 3 miljoen Instagramvolgers. De eigenaar heeft veel ervaring, maar stond toch te kijken van Lawsons bestelling. De vraag is wel: brak ze de huisregels?
-
PREMIUMVoor jou getest84
Deze erwtensoep wint onze test: ‘Eindelijk een lekkere dikke soep die peperig smaakt!’
-
PREMIUM
In dit restaurant koken tien sterrenchefs samen: ‘De absolute top uit het hele land’
Nergens in Nederland geniet je van zoveel Michelinsterren tegelijkertijd als half maart in kasteel De Wittenburg in Wassenaar. ,,Er komen gasten uit plaatsen waar ik nog nooit van heb gehoord.”Den Haag, Wassenaar -
-
Schoonmaaktip
Lenteschoonmaak voor je tuinset: dit sopje gebruik je het beste om weervlekken uit je kussens te krijgen