Het is zo ver: dinsdag 6 november stemmen Amerikanen in de zogenoemde midterm-verkiezingen voor het Huis van Afgevaardigden en een deel van de zetels in de Amerikaanse Senaat.
Er staat veel op het spel. De Democraten hopen een meerderheid te winnen in het Huis. De Senaat zal zich lastiger blauw laten kleuren, omdat daar slechts 35 van de zetels te vergeven is. Het presidentschap van Donald Trump zal een behoorlijke knauw krijgen als de Democraten de voorstellen van de Republikeinse president kunnen blokkeren met hun eventuele meerderheid.
Momenteel bezetten de Republikeinen 235 zetels van de 425 in het Huis van Afgevaardigden (te vergelijken met de Tweede Kamer). De Democraten hebben er 193, terwijl 218 het minimum is voor een gewone meerderheid. Elke zetel vertegenwoordigt een kiesdistrict en allen staan bij deze verkiezingen op het spel. In de 100-koppige Senaat (de Eerste Kamer) gaat de helft van de zetels mogelijk veranderen. Hier controleren de Republikeinen een nipte meerderheid van 51.
De stembureaus openden dinsdag om 6:00 uur in de meest oostelijke staten zoals New York (12:00 uur in Nederland) en blijven op de meeste plaatsen nog open tot 20:00 uur plaatselijke tijd (2:00 uur Nederlandse tijd op woensdag). De laatste stembureaus in onder meer Californië sluiten om 4:00 uur van dinsdag op woensdag Nederlandse tijd. Alaska sluit zelfs pas om 6:00 uur Nederlandse tijd.
Wanneer zijn de resultaten bekend?
Het kan binnen een paar uur duidelijk zijn wie er een bepaalde ‘race’ wint. Maar in somige gevallen kan het soms wel weken voordat de uitslag officieel is. De omvang van een staat en tijdzone beïnvloeden dit, maar ook het totaal aantal stemmen dat via de post wordt uitgebracht. Sommige staten hebben een provisie opgenomen in hun kieswet dat er een herverkiezing kan worden uitgeschreven als geen van de kandidaten meer dan 50 procent van de stemmen ontvangt.
Van belang is verder dat er dit jaar relatief veel plaatsen zijn met een nek-aan-nek race. Kiescommissies zullen daarom wellicht voorzichtiger zijn met uitspraken over de resultaten.
Spannende confrontaties vinden onder meer plaats in Florida, Virginia, Pennsylvania en North Carolina. Daar sluiten de stembureaus zo rond de klok van 2:00 uur Nederlandse tijd. De eerste indicaties of de zetels in die staten naar de ándere partij gaan, verwachten we zo ongeveer rond 5:00 en 6:00 uur Nederlandse tijd op woensdag.
Eén van de laatste staten waar de stembureaus dicht gaan, Californië, heeft ook nog eens een berucht telsysteem plus een groot aantal stemmen per post. Bij de vorige tussentijdse verkiezingen in 2014 kostte het twee weken voordat de staat de twee laatste (van in totaal 53) afgevaardigden wist aan te wijzen.
Veel peilingen tot nu toe voorspellen dat de Democraten het Huis zullen ‘overnemen’, terwijl de Republikeinen hun meerderheid in de Senaat waarschijnlijk behouden.
De eerste exitpolls komen waarschijnlijk al vrij snel, maar zoals we in 2016 zagen bij de verkiezingen voor het Huis is het beter om te wachten op de échte resultaten.
