'Roemer kan geen fractie leiden, laat staan Nederland'

De onvrede is blijkbaar zo hoog opgelopen dat meerdere SP-Kamerleden op eigen initiatief contact zoeken met deze krant. De richtingenstrijd gaat er mede over dat alles wordt gefocust op het Nationaal Zorgfonds, een plan om één grote zorgverzekeraar op te zetten en het eigen risico af te schaffen. Er is een groep SP-Kamerleden die deze strategie slecht vindt. Andere onderwerpen zoals integratie en veiligheid zijn ook belangrijk voor een potentieel nieuwe achterban. Die komen nu nauwelijks voor het voetlicht.

,,Het broeit omdat er dingen te lang zijn blijven liggen", zegt een Kamerlid op voorwaarde van anonimiteit. ,,Conflicten worden niet opgelost. Roemer heeft sinds zijn aantreden nooit onderhoud gepleegd. Want Emile duikt. Hij kan geen fractie leiden, laat staan Nederland. Eigenlijk is het mensonterend. Roemer is een aardige vent en iedereen om hem heen weet dat hij het niet gaat redden. Na de verkiezingen wordt hij gewoon geslachtofferd."

Fan-tas-tisch
Elk mens kan zien dat het helemaal niet goed gaat met de SP, geeft een andere parlementariër aan. ,,Iedereen hoopt op nieuw elan. Het gaat fan-tas-tisch en fan-tas-tisch!", beschrijft deze SP'er de zelfopgelegde sfeer in de top. ,,Er wordt gehoopt dat we de betrouwbaarheid van Roemer electoraal kunnen verzilveren. Ik heb niet de indruk dat er iets is veranderd aan het weinig zelfkritische vermogen wat er in 2012 voor zorgde dat Roemer bleef zitten.''

Ondertussen klagen SP'ers verder over de tweedeling binnen de Kamerfractie en over Roemer, die zich tijdens grote debatten geen daadkrachtig leider zou tonen. Elders binnen de partij zijn geluiden te horen over de onevenwichtige kieslijst. De vrees is dat de SP bij de stembusgang in maart niet verder komt dan tien zetels, misschien nog wel minder. ,,En er zitten maar een paar mensen van kwaliteit bij de eerste tien.'' De rest zouden 'vriendjes' zijn van Meyer, mokken deze critici.

Voorzitter
Dat andere partijen de afschaffing van het eigen risico ook omarmen, sterkt voorzitter Ron Meyer alleen maar in het vertrouwen dat hij op de goede weg is met het Nationaal Zorgfonds. Tegenvallers, zoals de slechte score bij de tussentijdse gemeenteraadsverkiezingen in Meierijstad, zouden achteloos terzijde worden geschoven. De top voert geen koerswijzing door, en blijft campagne voeren met één stokpaardje: de zorg. Roemer maakte daar zelfs een breekpunt van bij een toekomstige formatie.

,,Ron Meyer denkt dat ons niet onderbouwde zorgfonds de verkiezingen gaat winnen." ,,Daar is volgens meerdere betrokkenen intern veel discussie over", meldt een derde. ,,Dat verdeelt de partij. Het is heel zorgelijk." De klagende SP'ers laten zonder uitzondering weten het jammer te vinden dat 'mensen zo tegenover elkaar zijn komen te staan'.

Partijvoorzitter Ron Meyer verwerpt de kritiek. ,, Natuurlijk is zorg niet het enige wat we doen, onze Kamerleden hebben volop de ruimte om actie te voeren en te winnen. Ik snap dus niets van deze anonieme meningen. We hebben juist een samenhangende visie als socialisten. Ik snap wél het ongeduld van partijgenoten, die steeds zichtbaar willen zijn. Help dan! In plaats van naar buiten toe de discussie aan te gaan." Emile Roemer zegt desgevraagd: ,,Ik ga hier niet op reageren. Ik kan niets met anonieme kritiek.''

Verkiezingen
Pas echt belangrijk zijn de prestaties tijdens de landelijke verkiezingen, klinkt het in de top, en de campagne daarvoor moet nog beginnen. In 2012 stond de SP richting de verkiezingen op 38 zetels, maar dat werden er uiteindelijk 15. De verslagenheid was destijds groot. Momenteel tonen de peilingen een neergaande lijn ten opzichte van die uitslag: 11 zetels afgelopen zondag bij Maurice de Hond. Bij IPSOS een week eerder 12 zetels.

Leo de Kleijn, fractievoorzitter in Rotterdam, wil op de negende plek op de kandidatenlijst. Nu heeft hij geen plaatsje op de lijst. Hij zegt: ,,Ik vind dat de stijl en de manier van optreden van onze fractie en onze partij scherper, minder voorzichtig en meer recht voor zijn raap moet. Meer straatvechters in de fractie. Meer mensen die het aandurven om 'dwars' te denken als dat nodig is."

Richtingenstrijd
De Kleijn ziet ook bij het kader een richtingenstrijd. ,,We zijn de partij tegen de elite en voor de radicale verandering. Dat is waar ik voor sta en wat ik meer wil terug zien in de landelijke fractie. Ik weet dat dit leeft onder veel leden en kaderleden in onze partij. Ik weet ook dat een flink deel van de partij dat juist niet met mij eens is."

Renske Leijten, nummer twee op de lijst, betreurt het dat koersdiscussies naar buiten lekken. ,,We hadden als partij altijd het gebruik dat we intern snoeihard zijn met kritiek, maar naar buiten toe de rijen gesloten houden. Ik vind het zorgelijk dat we dat niet meer doen. Mensen die anoniem kritiek uiten in de krant, een beetje zitten te lullen, moeten opstaan als er een lijsttrekkersverkiezing is.''

Signalen
Ook na publicatie van het artikel blijven vanuit de SP nieuwe signalen komen dat 'veel mensen ongelukkig zijn in de fractie'. Ook is de heersende mening dat leider Emile Roemer alles te veel op z'n beloop heeft gelaten.

Inhoudelijk heerst tweespalt binnen de fractie en de partij over de koers die de socialisten moeten varen op het gebied van vluchtelingen. De ene helft vindt dat Nederland iedereen met open armen moet ontvangen. De andere helft meent dat er grenzen zitten aan het aantal mensen dat ons land in mag en is voor opvang in de regio zelf. ,,Moeten we een klassenstrijd voeren of een rassenstrijd, dat is de vraag", zegt een parlementariër.

Vooraanstaand SP-Kamerlid Ronald van Raak zei vanmorgen op Radio 1 in reactie dat er binnen de SP voldoende middelen zijn voor mensen om zichzelf uit te spreken over de koers. Dat hoeft niet anoniem in de media, volgens hem. ,,Dit soort politieke spelletjes laat zien waarom bepaalde mensen niet hoog op de lijst staan", aldus Van Raak.