Iraanse en Saoedische geheime diensten activeren ‘vuile oorlog’ in Europa

,,Absoluut onaanvaardbaar”, zo reageerde de Deens premier Lars Lokke Rasmussen deze week op een vermeend moordcomplot in Kopenhagen op een Iraanse opposant die al maanden onder politiebescherming blijkt te staan. De man, met de schuilnaam Habib Jabor, zou een kopstuk zijn van de Arab Struggle Movement for the Liberation of Ahvaz (ASMLA). Dat is een Arabische bevrijdingsbeweging uit het olierijke Khoezestan, in het zuidwesten van Iran, aan de grens met Irak.

Nog maar anderhalve maand geleden had Iran de Deens ambassadeur in Teheran op het matje geroepen wegens het verlenen van onderdak te verlenen aan Iraanse opposanten. Ook de Nederlandse en Britse ambassadeur moesten toen opdraven om hetzelfde verwijt te horen: West-Europa zou schuilplaatsen bieden aan terroristen. 

De Deense politie gaf deze week voor het eerst bijzonderheden over een grote politieoperatie waar veel inwoners van Kopenhagen van schrokken omdat delen van de stad werden afgegrendeld. Volgens het hoofd van de Deense inlichtingendienst, Finn Borch Andersen, ging het erom een operatie van de Iraanse geheime diensten te voorkomen. Een Iraniër met de Noorse nationaliteit zou een Iraanse dissident hebben willen vermoorden. De verdachte werd later in Zweden gearresteerd en uitgeleverd aan Denemarken. 

Hij ontkent alles, maar in Denemarken is weinig twijfel over zijn opdrachtgever. ,,Het is Iraanse staat die hierachter zit. Uiteraard kunnen en zullen we dat niet accepteren”, aldus Anders Samuelsen, de Deense minister van Buitenlandse Zaken. Naar verluidt waren de Denen getipt door de Mossad, de Israëlische geheime dienst. Samuelsens Amerikaanse collega, Mike Pompeo, feliciteerde de Denen opzichtig met ‘de arrestatie van een Iraanse staatsmoordenaar’. 

Samen met andere EU-lidstaten bekijkt Denemarken volgende week in Brussel of er sancties tegen Iran moeten komen. Vanuit Iran klinkt dat het allemaal een vuig complot is om juist nu de Iraanse relaties met Europa te ondermijnen, op een moment dat de Amerikaanse president Donald Trump nieuwe sancties afkondigt vanwege Iraans vermeende nucleaire dreiging.

De interventie van de politie in Kopenhagen doet denken aan liquidaties in Nederland. Een leider van ASMLA, Ahmad Mola Nissi, kwam tien jaar geleden naar Nederland en werd in november 2017 voor zijn huis in de Haagse Jan van Riebeekstraat geliquideerd. Volgens ASMLA stuurde Teheran de moordenaars. Net als twee jaar eerder toen een andere dissident, Ali Motamed in Amsterdam werd geliquideerd. 

Iran ontkent betrokkenheid bij die zaken. Recent werd ook een aanslag voorkomen in Parijs op een conferentie van een andere Iraanse oppositiegroep Mujahedin-e-Khalq. In verband met deze zaak werd een Belgisch-Iraans echtpaar gearresteerd in Brussel en ook een Iraanse diplomaat in Oostenrijk. De laatste zou het stel van een bom zou hebben voorzien. Een van de sprekers op de conferentie was Rudy Giuliani, voormalig burgemeester van New York en advocaat van president Trump. Ook hier ontkent Iran betrokkenheid.

Volgens waarnemers is het spel wel degelijk op de wagen en hebben zelfverzekerde regionale grootmachten als Iran en Saoedi-Arabië hun geheime diensten geactiveerd om af te rekenen met tegenstanders. Beide landen beschuldigen elkaar er trouwens ook van wederzijdse dissidenten te financieren. 

Iran en Saoedi-Arabië bevechten elkaar op het slagveld in Syrië en in Jemen waar ze dan wel de regering steunen en dan wel rebellen. Dat hun diensten niet altijd even discreet werken bleek bij de volledig uit de hand gelopen moord op de Saoedische dissident Jamal Khashoggi (59) in het Saoedische consulaat in Istanbul. Volgens experts zouden de diverse incidenten aantonen dat Iran en Saoedi-Arabië ook ver buiten de landsgrenzen bezig zijn met een vuile oorlog.

Volgens de Turkse president was de moord op Khashoggi gepland. Bekijk hieronder de nieuwsvideo: