Met deze supercomputer wil Microsoft wereldproblemen oplossen

Het geldt als de heilige graal in de ict: kwantumtechnologie. Waar computers van nu enkel werken op basis van een serie enen en nullen - bits genaamd -  kennen kwantumcomputers die beperking niet. Een quantumbit - of qubit - kan zowel nul als één tegelijk zijn. Dat maakt de rekenkracht exponentieel veel groter.

,,De volgende stap in de computerwetenschap is de  kwantumcomputer’’, zei Nadella vanmorgen tijdens een speech in de Johan Cruijff Arena. De topman is ons land om het vernieuwde kantoor van Microsoft op Schiphol te openen. ,,De wereld kent zoveel onoplosbare problemen. Een kwantumcomputer is ongelooflijk veel sneller dan de computers die we nu bezitten. Wat als we straks een oplossing kunnen vinden voor de opwarming van de aarde?’’

De in India geboren topman, die in 2014 Steve Ballmer opvolgde, denkt verder aan het vinden van manieren om efficiënter voedsel te produceren. Ook kunnen medicijnen straks veel doeltreffender worden ingezet.

Verder lezen na de foto

Momenteel investeert Microsoft, bekend van besturingssysteem Windows, zijn Office-software  en spelconsole Xbox, miljoenen dollars  in de bouw van een kwantumcomputer. De Amerikaanse softwaregigant richtte afgelopen jaren wereldwijd zogenaamde Station Q-laboratoria opgericht, onder meer in Sydney, Santa Barbara, Kopenhagen en Delft. 

De TU Delft speelt zelfs een hoofdrol op kwantumgebied. Hoogleraar Leo Kouwenhoven en zijn team bewezen in 2012 het bestaan van het in 1937 ontdekte Majorana-deeltje. Dat bezit de bijzondere eigenschap dat het zijn eigen antideeltje is. Majorana-deeltjes zijn volgens Microsoft bijzonder geschikt om als basis voor qubits te dienen, omdat ze zeer stabiel zijn. 

Het concern heeft zulke hoge verwachtingen van de technologie dat het Kouwenhoven twee jaar geleden wegkocht. De hoogleraar trad in dienst van Microsoft en runt nu Microsofts Station Q in Delft. Helemaal weg is hij dus niet, hij werkt nog steeds intensief samen met het Qutech-instituut van de TU Delft. 

Hoewel Microsoft-ceo Nadella in zijn speech  Nederland roemde om het onderzoek naar kwantumcomputers, verzuimde hij Delft bij naam te noemen. Hij sprak enkel van het onderzoek ‘in Amsterdam'. ,,Dat gaan we zeker te horen krijgen uit Delft en Eindhoven’’, zei een van de Nederlandse Microsoftmanagers na afloop.

De vraag is hoe lang het gaat duren om zo'n supercomputer te bouwen. Experts denken dat het nog vele jaren zal kosten. 

Microsoft is overigens niet het enige bedrijf dat inzet op kwantumcomputers. Ook Google, IBM en chipmaker Intel investeren er grote bedragen in en het algemene beeld is dat zij verder zijn. Zo heeft Intel al een testchip gebaseerd op qubits gereed. Volgens Microsoft wedden Google en consorten echter op de verkeerde technologie om kwantumcomputers mogelijk te maken.

Nadella predikte in Amsterdam niet alleen de grote mogelijkheden van de snel vorderende technologie, hij waarschuwde ook. Hij wil dat landen daar nu over nadenken en afspraken maken over de ethische toepassing van kunstmatige intelligentie. ,,Er moet een digitale Geneefse Conventie komen over hoe we als mensheid verantwoordelijk met kunstmatige intelligentie omgaan’’, verwees hij naar de verdragen van Genève die rechtsregels in oorlogssituaties geven.

De topman zei voor zijn speech het nodige geleerd te hebben over Nederlandse bedrijven. Zo noemde hij AholdDelhaize, Van Oord en Shell als voorbeelden van bedrijven die met Microsoft werken, net als de Johan Cruijff Arena. ,,Onder het veld liggen sensoren die via onze Azure cloud software exact de conditie van het gras monitoren en in goede conditie houden.’’

Na afloop verrichtte Nadella de opening van het Microsoftkantoor bij Schiphol. Daardoor kennen de ruim 900 Nederlandse werknemers weer een moderne werkplaats. Voor de renovatie was het kantoor maanden dicht en had het personeel geen werkplek. ,,Mensen moesten thuis werken, bij Van der Valk of bij klanten’’, zei Hans Bos, national technology officer van Microsoft Nederland. ,,Dat was een interessant experiment.’’