Kogel is door de kerk: regering kiest voor F-35

Het hypermoderne gevechtsvliegtuig van producent Lockheed-Martin vervangt tussen 2023-2028 de F-16's en haalt het van de enige overgebleven concurrent, de Brits-Duitse Eurofighter Typhoon. Ook Nederland en andere NAVO-landen kozen voor de F-35.

“We hebben gekozen voor een partenariaat met de VS onder de vorm van F-35", zei minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) vandaag na afloop van het kernkabinet. De aankoop van zowat 4 miljard (3,8 miljard euro en 200 miljoen euro aan wisselkoersprovisies) ligt 600 miljoen lager dan geraamd. Dat geld kan volgens premier Charles Michel ingezet worden voor toekomstige, Europese militaire investeringen. “We kiezen voor een samenwerking in het kader van de NAVO én voor een Europese defensie”, zei Michel.

“Het Amerikaanse voorstel kwam op alle zeven evaluatiecriteria als beste uit de bus”, zei minister Vandeput. Over de hele levensduur zou de F-35 goed zijn voor een investering van 12 miljard, drie miljard minder dan geraamd. Volgens minister van Economie Kris Peeters is de economische en maatschappelijke return van de F-35 goed voor 3,7 miljard euro, terwijl die bij de Eurofighter maar op 2,6 miljard euro lag.

De Verenigde Staten reageren tevreden. “De VS is heel erg trots op het aanhoudende partnerschap met België”, klinkt het op de Twitter-pagina van de Amerikaanse ambassade in ons land. “De VS verwelkomen de beslissing van de Belgische regering om het F-35-gevechtsvliegtuig aan te kopen. België zal samen met sommige van de nauwste NAVO-partners met de F-35 vliegen. De VS is heel erg trots op het aanhoudende partnerschap met België”, schrijft de Amerikaanse ambassade in Brussel.

Ook Nederland reageert verheugd op de beslissing. “Mooi nieuws collega’’, twitterde de Nederlandse defensieminister Ank Bijleveld. “Dit is goed in het kader van de samenwerking, zeker bij de (internationale) operaties en de Quick Response Alert die we samen doen.”

Groen-defensiespecialist Wouter De Vriendt spreekt in een reactie over de “miskoop van de eeuw”. “Defensie is belangrijk. Maar de regering-Michel geeft 15 miljard euro belastinggeld uit aan jachtvliegtuigen waarvan we er in Europa al voldoende hebben.” Het kamerlid hekelt de “kaduke en ondemocratische procedure, onder leiding van een onmachtige minister (Steven Vandeput, red.) die de legertop niet onder controle heeft”. Volgens De Vriendt plooit de regering onder druk van de luchtmacht en de Amerikanen. 

Het is een peperdure gemiste kans”. Dat zegt het Vlaams Belang. “Eerst en vooral is er de kostprijs, die een veelvoud van de concurrerende toestellen bedraagt, niet alleen in aankoop, maar ook in onderhoud en gebruik”, klinkt het bij de extreemrechtse partij. “Verder is er het verregaande verlies aan soevereiniteit. Zo worden we met de F-35 volledig afhankelijk van Amerikaanse technologie. In plaats van de sterk ontwikkelde militaire tak van onze Europese luchtvaartindustrie te ondersteunen, kiezen we voor een peperdure buitenlandse variant.”

De aankoop valt volgens Vlaams Belang niet samen met het “ambitieniveau en de kerntaken van ons Belgisch leger”. “Het Vlaams Belang ziet in de aankoop van de F-35 vooral veel technische en strategische onkunde met een torenhoge prijs voor de belastingbetaler.”

Producent:  Lockheed Martin, dat ook de F-16's maakte.  Het Amerikaanse bedrijf staat geboekt als 's werelds grootste wapenproducent.

Kenmerken: De F-35 Lightning II (de officiële naam) is het enige vliegtuig van de vijfde generatie met ‘stealth’-technologie. Het toestel is daardoor minder zichtbaar op de vijandelijke radars.

Topsnelheid: Mach 1,6 (1.900 km/h) wat de F-35 trager dan de F-16 maakt. Door de stealth-technologie is de snelheid minder belangrijk.

Bewapening: de F-35 kan als enige de Amerikaanse kernbommen vervoeren die liggen opgeslagen op luchtmachtbasis Kleine Brogel (Peer).

Kostprijs: de totale kostprijs op een totaal van 30 jaar bedraagt 15 miljard euro, wat de F-35 het duurste overheidscontract uit de Belgische geschiedenis maakt.

Al besteld door: Nederland, Denemarken en Noorwegen - vandaag ook onze F-16-partners - en verder ook: Italië, VK, Turkije, Japan, VS, Australië, Israël, Zuid-Korea. De eerste toestellen voor de Belgische luchtmacht worden vanaf 2023 verwacht.