Direct naar artikelinhoud

Inspectie grijpt in op wachtlijsten in de psychiatrie

Wachtlijsten zorgen ervoor dat mensen veel langer dan toegestaan moeten wachten op de zorg die zij nodig hebben.Beeld Kwennie Cheng

De inspectie gaat ggz-instellingen beoordelen op de inspanning die zij leveren om de beklaagde wachtlijsten weg te werken. 

Het is niet langer zonder consequenties als instellingen in de geestelijke gezondheidzorg niets doen tegen oplopende wachtlijsten. Vanaf nu gaat de inspectie voor gezondheidszorg en jeugd (IGJ) instellingen beoordelen op hun wachtlijsten: de wachtlijstenproblematiek wordt een vast punt op de checklist tijdens inspectiebezoeken, met mogelijke gevolgen van dien.

Als je heel lange wachtlijsten hebt en niet aantoonbaar doorverwijst naar je buren, mag je daarop worden aangesproken
Paul BlokhuisStaatssecretaris van volksgezondheid

‘Slinger’

Omdat de wachtlijstenproblematiek na twee jaar nog niet is opgelost, ziet de inspectie zich genoodzaakt ‘hier een slinger aan te geven’, aldus hoofdinspecteur Korrie Louwes. Hoewel het probleem volgens haar een ‘veelkoppig monster’ is, is het niet tijdig verlenen van zorg een gebrek aan kwaliteit van zorg. “Als er heel veel groeiende wachtlijsten zijn, kunnen je er donder op zeggen dat mensen die erop staan niet de zorg krijgen die ze nodig hebben.”

GGZ Nederland, de belangenorganisatie waarbij de meeste instellingen zijn aangesloten, vindt juist dat wachttijden niets hoeven te zeggen over de kwaliteit van zorg. Of er een wachtlijst ontstaat, hangt volgens de woordvoerder samen met vraag en aanbod in de regio, of er regionaal goed wordt samengewerkt en met de hoeveelheid zorg die een zorgverzekeraar heeft ingekocht. “Wachttijden ontstaan vooral omdat de vraag naar zorg toeneemt, terwijl aanbieders kampen met onderbezetting en capaciteitsproblemen,” laat een woordvoerder weten. 

In het toetsingskader dat de inspectie heeft ontworpen om de wachtlijsten te beoordelen, wordt hier rekening mee gehouden, reageert hoofdinspecteur Louwes.

Doorverwijzen naar je buren

Instellingen kunnen zelf ook iets doen, vindt zij. De inspectie gaat in de beoordeling van instellingen bijvoorbeeld kijken naar hoe transparant zij zijn over wachtlijsten naar patiënten toe. Daarnaast controleren inspecteurs hoezeer instellingen zich inspannen om wachtlijsten terug te dringen en bekijken zij de samenwerking met zorgverzekeraars en gemeenten.

Volgens de inspectie is vooral goede regionale samenwerking met bijvoorbeeld huisartsen en andere ggz-aanbieders belangrijk. “Als je heel lange wachtlijsten hebt en niet aantoonbaar doorverwijst naar je buren, mag je daarop worden aangesproken”, zei Paul Blokhuis, staatssecretaris van volksgezondheid, vorige week tijdens een debat in de Tweede Kamer.

Momenteel werken door het gehele land regionale werkgroepen aan het terugdringen van de wachttijden. Die zouden volgens afspraken begin dit jaar al opgelost moeten zijn, maar dat lukte niet. De deadline verschoof toen naar juli, maar ook dat mislukte. Nu durft Blokhuis geen datum te noemen, wel gaat het volgens hem ‘de goede kant op.’ 

Precieze wachttijdgegevens zijn op dit moment niet beschikbaar. De Nederlandse Zorgautoriteit verzamelt alle gegevens om eind dit jaar met een totaaloverzicht naar buiten te komen. In april liet de autoriteit weten dat vooral voor mensen met autisme, persoonlijkheidsstoornissen en angststoornissen de wachttijden lang zijn. 

Lees ook: 

Extra opleidingsplaatsen moeten wachtlijstpsychiatrie uiteindelijk korter maken. 

Om de wachtlijsten op te lossen, werd dit voorjaar afgesproken dat er meer ruimte komt voor psychologen in de ggz. Maar psychiaters vrezen daardoor verschaling.