Jetten: Nederlands lidmaatschap EU moet in de Grondwet

Volgens Jetten heeft het Britse referendum over het EU-lidmaatschap ‘rampzalig’ uitgepakt. Het geloof en vertrouwen in de democratie is geschaad en de Britse samenleving is in twee kampen ‘uiteengespleten’. Een partij als D66, die democratische vernieuwing voorstaat, moet daar ‘serieuze lessen’ uittrekken, vindt Jetten. 

Zijn partij beschouwt het EU-lidmaatschap als het belangrijkste constitutionele bouwwerk waar Nederland op rust. ,,Daarvoor moeten dezelfde waarborgen gelden als voor onze eigen Grondwet”, stelt hij. Ofwel: een eventuele keuze om uit de EU te stappen kan pas worden genomen als het parlement daar voor een tweede keer, na verkiezingen en met minimaal een twee derde meerderheid, nogmaals mee instemt.

Voor een gezelschap van members of parliament en Lords zei Jetten dat op dit moment misschien wel een ‘wonder’ nodig is om de Brexit te stoppen. Jetten presenteerde zichzelf echter als een optimist en haalde het Bijbelverhaal over de verloren zoon aan. Als de Britten zouden terugkeren op hun schreden, dan zal hij klaarstaan om de afgedwaalde zonder wrok in de armen te sluiten: ,,Wij willen jullie terug”, luidde de boodschap in een vergaderzaal van het Britse Lagerhuis.

Het Brexit-referendum had nooit als zodanig aan de Britse bevolking voorgelegd mogen worden, betoogde Jetten, omdat burgers niet werd uitgelegd welke consequenties daarmee gemoeid zijn. De brexiteers miskenden volgens hem het feit dat het Verenigd Koninkrijk alleen met grote schade ontward kan worden van de Europese Unie, met zijn tienduizenden wetten en regels, die gedurende 45 jaar lidmaatschap allemaal zijn opgenomen in het Britse recht. Er is geen simpele exit of scheiding mogelijk, stelt hij. Het komt neer op ‘knippen, scheuren, vernietiging’.

Het correctief, bindende referendum waar D66 voor staat, moet zich volgens Jetten daarom toespitsen op concrete wetgeving die mensen kunnen overzien. ,,Abstracte concepten die voor velerlei uitleg vatbaar zijn horen niet thuis op een stembiljet.” Daar ging het mis bij de Britten: ,,Het was niet democratisch. Het was zinloos. Het was een ramp. Niemand, behalve een paar experts, wist waar zij precies voor stemde. Dat is geen democratie, dat is bespotting van de democratie”, aldus Jetten.