Justitie wil jihadisten na Turkse straf ook in Nederland in de cel

Het is oktober 2016 en Reda N. (24) uit Leiden zegt: ,,Ik wil terug naar Nederland, ook al weet ik dat ik daarvoor een prijs moet betalen.'' De Syriëganger heeft dan ruim een jaar doorgebracht in het kalifaat van terreurgroep IS, maar is er weggevlucht. "IS is streng, dat is niet de ware religie", zegt hij in het interview met de BBC. Hij zit op dat moment in een ‘interneringskamp’ van de Syrische rebellengroep Jaysh al-Tahrir en zal niet hebben gedacht dat hij die prijs mogelijk twee keer moet gaan betalen.

Kort na het interview laten de rebellen Reda en mede-Syriëganger Oussama A. (24) uit Utrecht gaan. De twee steken de Turkse grens over en worden opgepakt door het Turkse leger. In mei van dit jaar zijn ze veroordeeld tot ruim zes jaar cel omdat ze zich hadden aangesloten bij een terroristische organisatie. De rechter zegt ook dat ze hun hoger beroep in vrijheid mogen afwachten.

Het Nederlandse Openbaar Ministerie denkt anders over die vrijheid. Als de twee begin deze zomer aankomen op Schiphol worden ze aangehouden en vastgezet. Morgenmiddag moeten ze voorkomen tijdens een voorbereidende zitting van de rechtbank Den Haag, onder meer voor het lidmaatschap van een terroristische organisatie.

Dat is opmerkelijk omdat een van de principes van de rechtspraak is dat je niet twee keer voor hetzelfde feit mag worden vervolgd. Het OM verzon echter een list. Oussama en Reda worden nu vervolgd voor het ronselen van andere Nederlanders voor de jihad, een feit waar ze in Turkije niet voor zijn veroordeeld. Oussama wordt ook vervolgd voor een oorlogsmisdrijf: er is een foto waarop hij in het strijdgebied poseert naast een gekruisigde man. ,,Daarnaast is de rechtszaak in Turkije nog niet afgerond, dus kunnen wij ook vervolgen”, stelt een woordvoerder.

Zo wil het OM voorkomen dat uit gevangenschap terugkerende jihadisten in Nederland direct op vrije voeten zijn. Er zijn immers nog steeds tientallen Nederlandse Syriëgangers die vanuit het strijdgebied terug willen keren naar huis. Zeker een van hen zit momenteel vast in Turkije: Xaviera S. uit Apeldoorn.

De advocaat van de twee mannen, Yasar Özdemir, vindt vervolging ‘onnodig’. ,,De zaak loopt nog in Turkije. Als ze daar veroordeeld worden, moeten ze de rest van hun straf in Nederland uitzitten.” Hij vermoedt dat justitie de vervolging vooral onder politieke druk heeft ingesteld. ,,Maar op enig moment komen deze mannen toch terug in de maatschappij. Raken we ze dan nu juist niet kwijt door de regels anders toe te passen?”