De ouderwetse toko is een grote glimmende winkel geworden
Vroeger ging je voor je kruiden naar een kleine, naar trassi ruikende toko. Nu heb je ketens. Waar is de oude toko gebleven? De tijden zijn veranderd, zeggen sinologe Alice de Jong, chef-kok Danny Jansen en marketing deskundige Paul Moers.
,,Ik zie veel veranderingen in het tokolandschap'', vertelt sinologe en foodie Alice de Jong. Zij bezoekt al ruim tien jaar allerlei toko's in Nederland voor haar online platform de Tokowijzer. ,,Kijk, vroeger had je van die kleintjes. Ik kan me herinneren dat er bij producten dan zo'n onvertaalde beschrijving stond. Dan kon je naar de tokohouder gaan, maar die sprak ook geen Nederlands. Nu zie je toch dat veel van die kleinere verdwijnen, of zijn overgenomen door grote ketens. Neem zo'n Amazing Oriental. Die heeft onderhand 20 verschillende vestigingen. Dat soort toko's zijn ingericht als een supermarkt en ze verkopen echt alles.''
Amazing Oriental begon halverwege de jaren 80 in Amsterdam met een bescheiden winkel. Nu is het de grootste Aziatische supermarktketen in Nederland met naar eigen zeggen meer dan 10.000 Aziatische producten. Er is in ons land ruimte voor wel dertig winkels, meldde de topman Martin Chan in Distrifood in 2016. Er zijn nu acht vestigingen van de keten in Spanje te vinden, meldt de website van het bedrijf. Chan kijkt ook naar Duitsland en België.
Chef-kok Danny Jansen van 24Kitchen ziet ook een kentering in het aantal toko's. ,,Vroeger had je van die toko's, die meurden naar trassi. Die waren niet netjes. Nu heb je van echte winkels. Laten we ze 'de nieuwe toko's' noemen. Ze zijn schoon, en hebben een breed assortiment. Ik ga voor een ding naar binnen, en kom er met vijftien dingen naar buiten. Mijn moeder gaat nog wel naar de wat oudere toko's.''
Concurrentie
Toko's zijn nu ook Marokkaans of Turks georiënteerd
Paul Moers, retailkenner
Naast dat er grotere spelers zijn bijgekomen in het tokolandschap, speelt ook de gewone supermarkt een grote rol. ,,AH is al langere tijd bezig met het verkopen van meer exotische producten. Je kunt daar gewoon je eigen sushipakket, of Japanse mayonaise kopen. Je komt een heel eind met hun assortiment'', aldus de Jong.
Marketingdeskundige Paul Moers spreekt van zware concurrentie in de algehele wereld van food. ,,Food doet het goed. Mensen besteden relatief veel aan eten. Maar je bent niet meer in je eentje. Toko's zijn nu ook Marokkaans of Turks georiënteerd. Je ziet het ook gebeuren bij de Chinese restaurants. Vroeger had je alleen de Chinees, Italiaan, en Indonesiër. Nu is daar zoveel keuze bijgekomen. Daarnaast heeft de supermarkt een heel breed aanbod.''
Heel Azië
,,De nieuwe, grote tokohouders pakken heel Azië erbij. Ze bedienen daarom een groot publiek. Je ziet daar van alles lopen. Van Chinezen en Surinamers, tot Nederlandse kaaskoppen. Ik vind het wel knap. Toch vind ik het wel jammer van die kleine toko's. Ik vind dat gewoon leuk. De mensen zijn aardig. Die generatie Indische-Nederlanders sterft ook gewoon een beetje uit'', vertelt de Jong.
Chef-kok Danny geeft de voorkeur aan ketens. ,,Je ziet nieuwe toko's sowieso in de wat hippere, grotere steden, zoals Rotterdam, Utrecht of Amsterdam. De mensen willen er echt wat van maken en ze zijn aardig. Er worden bijpassende shirts gedragen, in plaats van vieze shirts. De producten kunnen ook gewoon echt lekker zijn. Neem nou de rendang. Gewoon goed.''
Spekkoek
In toko's worden verschillende producten verkocht, zoals spekkoek. ,,Ik koop spekkoek wel eens bij de winkel'', vertelt Chef-kok Danny. ,,Zelf kun je het ook natuurlijk ook maken. Ik raad je wel aan om meteen veel te maken. ,,Dat is efficiënter.''
Veel mensen denken dat spekkoek maken heel moeilijk is, maar er is vooral geduld voor nodig. Ondanks dat staat deze spekkoek in één uur en vijftien minuten gewoon op tafel.
Onze excuses
Helaas kunnen wij deze social post, liveblog of anders niet tonen omdat het één of meerdere social media-elementen bevat. Aanvaard de social media-cookies om deze inhoud alsnog te tonen.
