Zorg over het Nederlands in de publieke ruimte is geen uiting van extreemrechtse xenofobie
Op 4 oktober schreef ik een column over rechts-extremisme in Nederland met als titel ‘Neonazi’s’. Het stukje ging achtereenvolgens over minister Kaag, PVV-leider Geert Wilders, het AIVD-rapport en tenslotte over uitspraken van hoogleraar Europese Studies Joep Leerssen in Trouw (3 oktober).
Gisteren schreef Joep Leerssen op de opiniepagina een antwoord op mijn column. Ik zal niet al te lang stilstaan bij de kwalificaties die Leerssen over mij in zijn bijdrage gebruikte: ‘polarisering van de publieke opinie, drogredenen, hatelijke soundbytes, foute manier van opinie maken’. Des te opmerkelijker omdat ik mij in mijn column onthield van enig commentaar op zijn stelling dat het huidige Nederlandse rechts-extremisme ‘gevaarlijk en bedreigend’ is. Dit mag Leerssen natuurlijk vinden. Wel noteerde ik twee punten uit zijn interview in Trouw die of onwaar zijn of naar mijn mening ten onrechte worden gekoppeld aan rechts-extremisme.
De mist wordt nog dikker als de auteur er van alles bijhaalt: reaguurders, ras en IQ, Altright of Le Pen. Waarom ook niet?
Over de opmerking van politicus Thierry Baudet in 2017 over ‘homeopathische verdunning’ zei Leerssen: “Als je dit soort stellingen maar blijft herhalen, worden ze normaal.” Hierin ging Leerssen in de fout, schreef ik, omdat Baudet in maart 2017 bij het TV-programma Pauw en Jinek erkende dat die uitspraak slecht gekozen was en zei die niet meer te zullen gebruiken. Voor deze knieval kreeg hij van het publiek in de studio en van zijn criticaster journalist Frits Wester een daverend applaus. Naar ik weet heeft Baudet zich aan zijn belofte gehouden.
Om zijn foutieve suggestie te maskeren dat Baudet zijn opmerking blijft herhalen, schrijft Leerssen nu dat ‘dingen zeggen en vervolgens intrekken’ te gemakkelijk is (in zijn denkwereld dus geen pardon). De mist wordt nog dikker als de auteur er van alles bijhaalt: reaguurders, ras en IQ, Altright of Le Pen. Waarom ook niet? Maar wat blijft is dat hij Baudet van iets beschuldigd heeft (herhalingen van de ‘verdunning’) dat feitelijk onwaar is.
Maar een column
Het tweede punt betrof de VVD-poster uit maart 2016 ‘In Rotterdam spreken we Nederlands’, een afgeleide van de zogenaamde Rotterdam Code uit 2006 (‘in Rotterdam is Nederlands onze gemeenschappelijke taal’) die zelfs toenmalige minister Verdonk dacht over te nemen. Leerssen vindt dat de VVD hiermee naar extreemrechts opschuift. Gisteren sprak hij in zijn bijdrage over een wij/zij-scenario waarin het wij-gevoel van Nederlandstaligen ‘een gesloten front moet motiveren tegen een niet nader omschreven allochtoon spookbeeld’.
Niets en niemand geeft Leerssen het recht om zorgen over het Nederlands in de publieke ruimte – als migrant die een kwart eeuw in Rotterdam woonde ben ik een ervaringsdeskundige – als een uiting van extreemrechtse xenofobie neer te zetten. Wel interessant dat de auteur de moeite nam om te reageren op wat hij ‘maar een column’ noemt. Wat mij betreft herhaal ik mijn stelling: over rechts-extremisme moeten de burgers waakzaam blijven, maar ook het hoofd koel houden. Hoogleraren niet uitgezonderd.
Drie keer per week schopt Sylvain Ephimenco in Trouw heilige huisjes omver. Lees meer columns in zijn dossier