Trump mag Saudi-Arabië niet zijn gang laten gaan
Het lijkt een verhaal uit een matige spionageserie: een Saudisch liquidatieteam van vijftien man vliegt naar Turkije om daar in het consulaat een dissident op te wachten en te ontvoeren (of te doden). Ze doen hun werk en vertrekken direct. Klus geklaard, dissident zoek.
Maar zo ging het dus zeer waarschijnlijk in het echt, ruim een week geleden. De Saudische dissident Jamal Khashoggi stapte binnen in het Saudische consulaat in Istanbul – hij moest er formulieren ophalen zodat hij kon trouwen met zijn Turkse verloofde – en nooit werd er meer iets van hem vernomen. Via diverse media lekte inmiddels uit dat Turkse en Amerikaanse inlichtingenbronnen ervan uitgaan dat de Saudiër is vermoord, héél misschien ontvoerd.
Hopelijk zal het Amerikaanse Congres stappen ondernemen tegen het regime in Riyadh
Het is in zijn meedogenloosheid een ongekende actie van de Saudische autoriteiten. Khashoggi was lang onderdeel van de elite en had goede contacten binnen het Saudische koningshuis. Maar waar de monarchie voorheen een groot huis was, waarin verschillende stemmen klonken, is dat rap veranderd sinds de jonge kroonprins Mohammed bin Salman de machtigste man van het land is. ‘MBS’ heeft het afgelopen jaar potentiële rivalen binnen het koningshuis opgesloten. En onder een vernis van hervormingsgezindheid (vrouwen mogen sinds kort autorijden in Saudi-Arabië), drukte de kroonprins elke vorm van dissidentie keihard de kop in. Khashoggi is daarvan slechts het laatste slachtoffer.
Verklaarbaar
De brutaliteit waarmee dit alles gebeurt, is ongekend maar verklaarbaar. Het heeft er alle schijn van dat MBS zich gedekt voelt door zijn grootste bondgenoot, de Verenigde Staten. Washington heeft vaker dictaturen gesteund, maar president Trumps expliciet tolerante houding tegenover mensenrechtenschenders pakt extra destructief uit. Trump ‘houdt van’ de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un, zei hij al eens. Hij heeft waarderende woorden voor een figuur als president Duterte van de Filippijnen, die drugsdealers én -gebruikers buitengerechtelijk laat executeren door de politie.
En hij is dus beste vrienden met Saudi-Arabië, het land waarmee hij op zijn eerste buitenlandse reis een wapendeal voor 110 miljard dollar sloot. Dat MBS de mensenrechten schendt, dat hij een bloedige oorlog in Jemen voert – het doet niet ter zake. Trump liet nu al doorschemeren dat hij er niets voor voelt om het wat kalmer aan te doen met wapenleveranties aan de Saudiërs, zodat die begrijpen dat er grenzen zijn aan de straffeloosheid waarmee ze kunnen opereren.
Gelukkig zijn er binnen Trumps Republikeinse partij wel heel kritische geluiden. Hopelijk zal het Amerikaanse Congres naar aanleiding van deze zaak eindelijk stappen ondernemen tegen het regime in Riyadh.
Het commentaar is de mening van Trouw, verwoord door leden van de hoofdredactie en senior redacteuren. Lees meer commentaren in ons dossier.
Lees ook:
'Turkije heeft audio- en videobewijs dood Khashoggi in Saoedisch consulaat'
Amerikanen zeggen tegen The Washington Post, de krant waarvoor Khashoggi als columnist werkzaam was, dat vooral het audiobewijs erg sterk is. Er zou te horen zijn dat Khashoggi wordt aangehouden, gemarteld en uiteindelijk gedood en in stukken gezaagd.
De Saudi’s die journalist Jamal Khashoggi lieten verdwijnen zitten in het nauw
Turkse media hebben Saudi’s getoond die journalist Jamal Khashoggi zouden hebben laten verdwijnen.