Ajax stond halverwege op een 1-0-voorsprong door een doelpunt van Donny van de Beek, waarna het na rust uitliep naar 5-0 dankzij treffers van Kasper Dolberg, Hakim Ziyech en Dusan Tadic en een eigen goal van Ricardo van Rhijn.
De ploeg van trainer Erik ten Hag verkleinde het gat met koploper PSV, dat zaterdag een 4-0-thuiszege boekte op VVV-Venlo, weer tot vijf punten na acht speelrondes.
Ajax liep bovendien twee punten uit op Feyenoord en Heracles Almelo. De Rotterdammers speelden gelijk bij Willem II (1-1) en Heracles verloor ruim bij Vitesse (4-0).
AZ bleef op de vijfde plaats staan op de ranglijst, maar heeft ondertussen al wel twaalf punten achterstand op PSV en zeven punten op Ajax.
Wöber, Van de Beek en Dolberg in de basis
Met Maximilian Wöber, Van de Beek en Dolberg in de basis en David Neres verrassend op de bank kende Ajax een droomstart tegen AZ, want de eerste de beste kans leverde al na twee minuten spelen de 1-0 op.
Na goed ingrijpen van Nicolas Tagliafico zette Dusan Tadic Van de Beek vrij voor Marco Bizot en de middenvelder bleef vervolgens uiterst koel door zijn teamgenoot bij het Nederlands elftal met een schuiver te passeren.
Ajax koos er daarna niet voor om achterover te leunen, maar ging gelijk op jacht naar de 2-0. Het was een klein mirakel dat die niet voor rust viel, omdat Tagliafico (omhaal op benen Bizot), Dolberg (schot op benen Bizot) en Tadic (te lang getreuzeld) grote kansen kregen.
AZ kon er maar heel weinig tegenover stellen. De Alkmaarders wisten de eenzame spits Björn Johnsen amper te vinden, waardoor alleen Thomas Ouwejan (simpele prooi André Onana) en Marko Vejinovic (goede redding Onana) van afstand gevaar konden stichtten.
Spelbeeld in de tweede helft onveranderd
Het spelbeeld was in de tweede helft precies hetzelfde als in de eerste helft. Ajax domineerde en het wachten was dan ook van meet af aan op de 2-0 en de beslissing in de wedstrijd.
Dolberg zorgde daar al in de 48e minuut voor. De talentvolle Deen, die in de spits de voorkeur kreeg boven Klaas-Jan Huntelaar was er als de kippen bij om na een slippertje van Bizot de rebound op een schot van Ziyech binnen te schieten.
Het was vanaf dat moment al helemaal prijsschieten voor Ajax. De thuisclub werd geen strobreed meer in de weg gelegd door AZ en trakteerde het publiek nog op een aantal fraaie doelpunten.
Eerst werd een schot van Daley Blind dusdanig van richting veranderd door Van Rhijn dat Bizot kansloos was, daarna bekroonde Ziyech een fraaie individuele actie met een schot in de verre hoek en knalde Tadic van dichtbij hard binnen.
Ajax leek daarmee een zorgeloze middag te hebben, maar kreeg in blessuretijd met een tegenvaller te maken. Nadat Ziyech op de paal had geschoten, greep hij naar zijn hamstring en strompelde hij na het laatste fluitsignaal richting de kleedkamer.