Duitse deal kan leiden tot veel afgedankte diesels op Nederlandse tweedehandsmarkt
Duitsland heeft een overeenkomst gesloten met autofabrikanten, waarbij eigenaren van een vervuilende diesel hun auto kunnen inruilen tegen een nieuw exemplaar. Voor Nederland kan de deal nadelige gevolgen hebben, omdat waarschijnlijk veel afgedankte Duitse diesels op de Nederlandse tweedehandsmarkt zullen komen. Dit heeft nadelige gevolgen voor de luchtkwaliteit in Nederlandse steden.
In Nederland worden al veel tweedehands diesels uit Duitsland geïmporteerd, waaronder ook steeds meer oudere, vervuilende exemplaren. Zo verviervoudigde de import van zogenoemde euro-4-diesels tussen 2015 en vorig jaar, van 1.470 naar 6.200 voertuigen. Vorig jaar werden ruim 25 duizend euro-5-diesels uit Duitsland gehaald. Deze auto’s stoten meer schadelijke stikstofoxiden uit dan de nieuwste modellen die voldoen aan de strengste euro-6-norm.
Het is volgens een woordvoerder van RAI Vereniging, die de belangen van de autosector behartigt, nog te vroeg om te zeggen wat de gevolgen zijn van de Duitse diesel deal. ‘Maar de kans bestaat dat de jongste terugkoopregeling het aanbod van euro-4-diesels verder zal aanwakkeren’, zegt hij.
Inruilpremies tot tienduizend euro
Deze vrees wordt gedeeld door Milieudefensie. ‘In Duitsland raken diesels steeds meer uit de gratie’, stelt een woordvoerder van de milieuorganisatie. ‘Terwijl in Nederland het milieubeleid juist wordt geremd. In feite zegt de overheid: je mag hier voorlopig nog in je vuile diesel blijven rondrijden.’
Duitse automobilisten die een relatief jonge, maar vervuilende diesel bezitten, krijgen een forse premie als ze hun auto inruilen tegen een nieuw, schoner exemplaar. Een nog onbekend aantal oudere diesels zal worden voorzien van technologie die de auto’s schoner maakt. Dit zijn Volkswagen, BMW en Daimler maandagnacht overeengekomen na maandenlange onderhandelingen met de Duitse regering. Ook het Franse Renault belooft Duitse dieselrijders inruilpremies van 2- tot 10 duizend euro.
De maatregel moet voorkomen dat er rijverboden komen in Duitse steden, waarvan vele kampen met ernstige luchtvervuiling als gevolg van dieselemissies. Inruilvergoedingen van duizenden euro’s moeten Duitse bezitters van een oudere diesel schadeloos stellen voor de verwachte waardevermindering van hun voertuig. Volgens de deal zullen naar verwachting 1,2 miljoen diesels van de Duitse wegen worden gehaald.
Nederlandse steden voorlopig toegankelijk
In Nederland groeide de import van Duitse diesels al de laatste jaren omdat Duitse diesels relatief goedkoop zijn. De tweedehands dieselmarkt staat in Duitsland onder druk omdat veel eigenaren onder druk van dreigende verboden van hun voertuig af willen. ‘Wie nu een euro-4 of euro-5 diesel koopt, kan daar vermoedelijk nog wel een paar jaar de Nederlandse binnensteden mee in’, zegt de RAI-woordvoerder.
Van alle steden met een milieuzone kent Arnhem de strengste regels. Daar mogen vanaf 1 januari alleen nog dieselauto’s het centrum in die voldoen aan euro-4 of hoger. Dit betekent dat alle Nederlandse steden voorlopig toegankelijk zijn voor diesels die in een aantal Duitse steden taboe worden.
‘Een van de belangrijkste redenen voor klanten om te kiezen voor Duitse auto’s is de lagere prijs’, zegt Job Das van Das Import, een bedrijf uit Haarlem dat in opdracht van klanten voornamelijk jongere Duitse auto’s invoert. Duitse personenwagens waar ‘de kop vanaf is’ kunnen zomaar 40 procent onder de nieuwprijs liggen. Milieuaspecten spelen een beperkte rol, zegt Das, omdat het doorgaans om relatief jonge auto’s gaat. ‘Euro-4-auto’s vind je bij ons niet.’
Het importeffect hoeft niet alleen maar nadelig te zijn. Veel automobilisten die nu een euro-4-diesel kopen, rijden volgens RAI Vereniging vaak al een nog oudere diesel zonder roetfilter. Auto’s die aan euro-4 voldoen, hebben verplicht zo’n filter. ‘Dat levert flinke milieuwinst op’, aldus de woordvoerder. ‘Al zien we liever dat automobilisten, als ze toch al een diesel kopen, een nieuw en schoner model kiezen.’
Duitse eigenaren die hun BMW, Mercedes of Volkswagen inruilen voor zo’n nieuw exemplaar, benzine of diesel, kunnen rekenen op premies van 4- tot 10 duizend euro.
Retrofit
Over de maatregel om oudere auto’s te voorzien van nieuwe schoonmaaktechnologie bestond onenigheid in de Duitse regering. Milieuminister Svenja Schulze was voorstander van een zogenoemde retrofit, terwijl transportminister Andreas Scheuer alleen inruilpremies wilde. Volgens Scheuer zijn de kosten van een retrofit te hoog en bestaat het risico dat omgebouwde auto’s minder zuinig worden of mankementen krijgen. Volgens de overeenkomst krijgt een deel van de euro-5-auto’s nu toch een retrofit, al is nog onduidelijk om hoe veel auto’s het gaat.
Volkswagen wil 80 procent van deze ombouwkosten van gemiddeld 3 duizend euro voor zijn rekening nemen. Wie de rest moet betalen is onduidelijk. Volgens milieuminister Schulze moet de rekening naar de autofabrikanten. ‘Zij hebben de problemen veroorzaakt, zij moeten ze oplossen’, zei ze eerder in een radio-interview.
De import van tweedehands diesels uit Duitsland neemt al jaren toe, zegt Job Das van Das Import, een bedrijf uit Haarlem dat in opdracht van klanten voornamelijk jongere Duitse auto’s invoert. Het afgelopen jaar importeerde het bedrijf uit Haarlem meer dan elfhonderd auto’s uit de wat hogere prijsklasse, waarvan zeker de helft diesels. ‘Een van de belangrijkste redenen voor klanten om te kiezen voor Duitse auto’s is de lagere prijs’, zegt Das. Duitse personenwagens waar ‘de kop vanaf is’ kunnen zomaar 40 procent onder de nieuwprijs liggen. Milieuaspecten spelen een beperkte rol, zegt Das, omdat het doorgaans uit relatief jonge auto’s gaat. ‘Euro-4-auto’s vind je bij ons niet.’