Ook Emmanuel Macron krijgt Frankrijk niet uit zijn vastgeroeste gewoontes
De Franse president Macron beloofde een revolutie, maar van zijn plan om de arbeidsmarkt en de economie te hervormen is nu - anderhalf jaar na zijn aantreden - weinig over.
Het land na decennia van stilstand weer op gang helpen, een einde maken aan een chronisch hoge werkloosheid en slechte concurrentiepositie. Dat was het grote thema van Emmanuel Macron, de nieuwkomer die al zijn tegenstanders in mei 2017 verpletterde en uitgroeide tot een idool van anti-populisten in heel Europa.
Het optimisme, de wil om een zekere Franse mentaliteit te veranderen is er nog steeds. 'U hoeft alleen maar de straat over te steken', voegde hij afgelopen zaterdag nog een jonge werkloze tuinman toe. 'Er is werk zat, probeer het in de horeca.'
Ook met Macron blijft Frankrijk wereldkampioen geld uitgeven en belastingheffen
De aangesprokene, op bezoek in het Elysée ter gelegenheid van monumentendag, kon het niet waarderen. En met hem zijn nog veel meer Fransen ontevreden. De man die eerst zoveel lof kreeg voor zijn directheid en dynamiek, wordt arrogant en hardvochtig genoemd. Macron verloor in recordtijd de welwillende steun van kiezers die niet op hem hebben gestemd maar vonden dat hij een kans moest krijgen. In sommige peilingen oordeelt nu nog maar 19 procent van de kiezers positief over hem.
Geen enkel resultaat
Voor die val zijn veel factoren aan te wijzen. Van de verlaging van de maximumsnelheid op b-wegen van 90 naar 80 kilometer tot de affaire rond zijn veiligheidsman Alexandre Benalla die geweld gebruikte tegen een paar demonstranten. Ook telt het land veel boze gepensioneerden die opdraaien voor de verbetering van de koopkracht van de werkenden. Maar het zwaarst weegt waarschijnlijk dat Macron geen enkel resultaat kan laten zien.
In het tweede kwartaal van dit jaar noteerde Frankrijk het laagste groeicijfer van alle 28 EU-landen: 0,2 procent. De werkloosheid nam niet af, maar steeg licht naar 9,2 procent. De regering bezweert dat eerder gelanceerde structurele hervormingen nog hun vruchten moeten afwerpen. Op het gebied van scholing (Franse werknemers moeten breder inzetbaar zijn) en de arbeidsmarkt (werkgevers kunnen eenvoudiger personeel ontslaan) zijn veelbelovende stappen gezet. Maar het is verre van voldoende, zeggen prominente economen en de rekenkamer in koor.
Ook met Macron blijft Frankrijk wereldkampioen geld uitgeven en belasting heffen, een gewoonte die ten koste gaat van de productieve krachten die de president juist zegt te willen bevrijden.
Macron heeft de uitgaven zelfs nog verder verhoogd. Ze bedragen nu 56,5 procent van het bbp, bijna 10 procent meer dan in Nederland. Het niveau van de premie- en belastingdruk komt op 45,3 procent. In Nederland is dat 38 procent van het bbp.
Draconisch bezuinigen
De president wekt de indruk dat hij het al heeft opgegeven. Van zijn belofte om in deze regeerperiode (tot 2022) 120.000 banen bij de overheid schrappen, komt niets terecht. Dit jaar verdwijnen 1600 banen, de begroting voor 2019 maakt melding van 4600. De pensioengerechtigde leeftijd blijft ondertussen 62 jaar en ook over de 35-urige werkweek valt niet te praten.
Patrick Artus, hoofd-analist bij de zakenbank Natixis, voorspelt dat Frankrijk zich wederom niet aan de Europese begrotingsnormen zal houden. Frankrijk komt in 2022 waarschijnlijk uit op een begrotingstekort van 4 procent, terwijl Parijs zich heeft gecommitteerd aan 0,5 procent.
"Wil Macron dit doel nog halen, dan moet hij draconisch bezuinigen: 85 miljard euro, ofwel 3,5 procent van het bbp." Dat is onmogelijk en bovendien onwenselijk, denkt Artus omdat de kans op een recessie groot is.
Wat wel zou kunnen, oppert Artus, is dat de regering verschillende taken - denk aan transport, zorg, hoger onderwijs en de pensioenen - tegen het licht houdt om te zien wat eventueel aan andere partijen kan worden overgelaten. Privatisering is net als bezuinigen een politiek mijnenveld in Frankrijk, erkent Artus.
Maar niets doen betekent dat Macron in Europa zijn geloofwaardigheid verliest. Want wie niets in zijn zakken heeft, kan anderen moeilijk de les lezen over de noodzaak van een 'verdiepte, solidaire' eurozone waar die anderen dan de portemonnee voor moeten trekken.
Lees ook:
Pijnlijk voor Macron: zijn milieupaus Nicolas Hulot stapt op
De Franse minister voor milieu Nicolas Hulot houdt het voor gezien. Een zware tegenvaller voor president Macron, die opeens een stuk minder groen lijkt.
Marathonstaking treft het Franse spoor dat zucht onder 50 miljard schuld
Na vele jaren van nietsdoen gaat het Franse spoorwegbedrijf op de schop. De bonden organiseren een marathonstaking.