De Britten worden aardiger en normaler van de brexit, denkt deze sociaal-geograaf

Hij was mordicus tegen. Maar nu het er toch van lijkt te komen, denkt hoogleraar Danny Dorling dat een brexit positieve effecten kan hebben. "Het kan de immense ongelijkheid in dit land verkleinen", zegt hij.

Dorling, verbonden aan de universiteit van Oxford, is een Brits sociaal geograaf die van ongelijkheid zijn levenswerk maakte. Sinds zijn afstuderen als geograaf maakt hij kaarten van de wereld en van zijn eigen land. Op zijn website Worldmapper worden alle mogelijke statistische gegevens uit de hele wereld omgezet naar kaarten. Dorling toont er graag mee aan dat het Verenigd Koninkrijk naar de randen van de wereld verschuift - het is maar een klein landje met een kleine bevolking, en op wereldschaal van steeds geringer belang.

In zijn eigen land houdt hij met grote regelmaat toespraken waarin hij ingaat op de ongelijkheid in het land. "Welke kaart je ook maakt, overal is hetzelfde patroon te zien. In het ene gebied hebben veel mensen veel mogelijkheden, in het andere heel weinig."

Diepere kloof

Dat kunnen wijken zijn of gemeenten, ze kunnen vlak naast elkaar liggen. "Na de jaren zeventig is de ongelijkheid in dit land enorm gegroeid. Rijken werden rijker, kansarmen werden kansarmer."

Politiek vertaalde dat zich in een steeds diepere kloof. Waar Labour werd gestemd, werd steeds meer Labour gestemd en in conservatieve gebieden werd men steeds conservatiever. Wat hij het ergste vindt: "Verschillende groepen mengen niet meer".

Ongelijkheid is het belangrijkste thema dat de komende vier dagen op het congres van de Britse Labourpartij op de agenda staat. Het werk van Dorling - zelf geen lid van de partij, maar wel een fervent Labourstemmer - wordt in de partij vaak aangehaald. Dorling maakt ook deel uit van een wetenschappelijke adviesraad van de partij.

Het bijzondere is: Danny Dorling denkt dat het ergste bijna voorbij is. Hij gelooft sterk dat mensen altijd leren en zich aanpassen. Zijn visie is nu dat het moment nadert waarop de Britten begrijpen dat ze na de brexit niet het rijkste land ter wereld zullen worden. "Daarna kan het alleen maar beter gaan: de Britten zullen aardiger, begrijpender en normaler worden."

Hij kan bijna niet wachten. Het is aan zijn universiteit op dit moment niet bijster gezellig. Ook daar is de kloof. Een portret van de Britse premier Theresa May, die ooit aan zijn universiteit afstudeerde in geografie, werd onlangs door woedende studenten van de muur getrokken, waarna andere studenten weer woest reageerden. Van wederzijds begrip is weinig sprake.

Ommekeer

Dorling denkt dat dat na volgend jaar allemaal zal veranderen. "De mensen die voor een brexit stemden, denken nog altijd dat het Verenigd Koninkrijk zijn rol als leider van de wereld kan terugkrijgen", zegt hij. Dat zal, meent hij, flink tegenvallen. "Wat zal blijken is dat het Verenigd Koninkrijk de wereld weinig te bieden heeft." Het gevolg zal eerder een flinke daling van de levensstandaard van de Britten zijn.

Op zijn werkkamer in Oxford zegt Dorling: "De ongelijkheid in Engeland is op dit moment net zo groot als in Duitsland in 1989, vlak na de eenwording". In 'Peak Inequality: Britain's Ticking Time Bomb', zijn meest recente boek, toont hij dit aan met kaarten vol blokjes.

Maar Dorling ziet tekenen van ommekeer. Niet in zijn kaarten, maar in het nieuws. "Er is veel meer kritiek dan vroeger op inhaligheid. Bankiers krijgen minder hoge salarissen. Topmannen worden ontslagen, er komt openlijke kritiek op enorm hoge topsalarissen. Politiek ligt er een kans. Labour heeft voor het eerst in veertig jaar een leider die zich oprecht druk maakt om de ongelijkheid."

Hij beschrijft de situatie waarin zijn land zich bevindt als een golf. Het hoogste punt is nu. "Je weet nooit precies waar de top van de golf is tot ze omslaat. Achteraf is het logisch dat het gebeurde. Ik denk dat we nu op die top zitten. Er komt een omslag naar een minder ongelijk land."

Zijn optimisme heeft alles te maken met Jeremy Corbyn als leider van Labour. "Een doodgewone sociaal-democraat zoals de rest van Europa die kent. Hij is ongekend populair. Labour heeft op dit moment 600.000 leden, ongekend veel. En op de man is niets aan te merken- het is bijkans een heilige.

"Dus ik zeg: wie doet een brexit het meeste pijn? De mensen die het meest te verliezen hebben zijn de rijksten. De armen hebben niets meer. Dus ik denk dat de brexit, onvoorzien, dit land over de top van de golf kan helpen. Dan kan het beter worden."

Lees ook:

Brexit-deal wordt race tegen de klok

De Britse premier May had gehoopt op een doorbraak in de onderhandelingen, maar ging in Salzburg met lege handen naar huis.

Een nieuw brexitreferendum? De EU is voor

De roep om een nieuw brexitreferendum zwelt aan. Op dit moment bestaat daar geen meerderheid voor in het Lagerhuis. Dat kan echter zomaar veranderen.