‘Iraanse raketaanvallen op Koerden zijn een dikke fuck you naar iedereen’

Wat is er precies gebeurd op die zaterdag?

‘Vroeg in de ochtend executeerde Iran drie jongens, niet geheel toevallig Koerden. Later op de ochtend zijn er vanuit Iran diep in Irak raketten geslingerd, tot op de meter specifiek op het hoofdkantoor van de Iraans-Koerdische oppositiepartij KDP-I, met 16 doden als gevolg. Daarnaast is een deel beland op omringende woonwijken waar gevluchte Iraans-Koerdische families wonen. Hiermee kondigde Iran op bombastische wijze een nieuw hoofdstuk aan in hun strijd tegen mensenrechten.’

Waarom zijn Iraanse Koerden het doelwit?

‘Een paar jaar na de Iraanse Revolutie in 1979 zijn Iraans-Koerdische oppositieleden heel hard aangepakt en het land uitgejaagd. De oppositiepartijen zitten al lang in Irak, waar ze nog steeds vergaderen en proberen een politieke oplossing voor de 10 miljoen Koerden in Iran te vinden.

‘Ze zijn niet, zoals veel mensen denken over Koerden, separatisten die een eigen staat willen. Wél willen ze meer democratie voor de Iraanse Koerden. En daarom was het hoofdkantoor een mikpunt van de aanslag.

‘Aan de ene kant speelt er van alles in Iran dat hoop geeft, zoals protesten. Aan de andere kant vraag ik me af of er echt iets is verbeterd in al die tijd. Ik weet niet of ik zelf de moed zou hebben om de dialoog te blijven voeren.’

Wat zijn de redenen dat er zo weinig media-aandacht voor de situatie van Iraanse Koerden is?

‘Ten eerste is Iran een land van censuur, over de Iraanse Koerden schrijven is levensgevaarlijk. De paar correspondenten die er zitten voelen zich dan ook niet vrij genoeg om hierover te vertellen. Daardoor krijgt niemand de aanloop naar zo’n aanval mee en komt ook het grote nieuws niet aan.

‘Een andere reden is dat het gebombardeerde gebied Koerdisch is. Zoals ook te zien was in de oorlog tegen Islamitische Staat, zijn Koerden altijd wisselgeld. Soms komen ze van pas, en anders worden ze zo weer genegeerd. Dat zie je ook terug in de ingewikkelde verhoudingen tussen de Koerden en de Irakese overheid. Het Koerdische gebied hoort bij Irak, maar ook weer niet. Wel als het gaat om winst door olie, maar niet als het gaat om veiligheid.’

Waarom is het belangrijk dat we hier in Nederland meer over lezen?

‘Ook hier wonen mensen zoals ik, voor wie dit een ondraaglijk, pijnlijk verhaal is dat je niet kunt delen met andere Nederlanders omdat er geen fundament voor is. Als een situatie door censuur zo uit het zicht wordt gehouden, begrijp je niet de ernst van wat er speelt.

‘Maar ook als je niets weet over de Iraans-Koerdische situatie, is het nog steeds kwalijk dat Iran raketten honderden kilometers over de grens kan werpen. Dan neem je Irak als land niet serieus. En dat in een tijd dat IS bijna weg is, waarvoor iedereen heeft meegevochten. Nadat Iran met troepen in Jemen en Syrië al het gevoel heeft dat ze alles kunnen doen op de grond, geldt dat nu ook voor de lucht.

‘Iran maakt een dikke fuck you naar iedereen en is de bluf voorbij. Met de executies, die nog steeds doorgaan, en de raketaanvallen voegt Iran nu grote daden bij grote woorden. ‘Met één druk op de knop zitten we in Israël met onze raketten’ is nu niet alleen een dreigement, maar iets dat ze echt kunnen. Een antwoord hierop blijft uit.’

Wat is de rol van Nederland in deze situatie?

‘Nederland moet zich hierover uitspreken. Dat stimuleert ook andere landen om vanuit de Europese Unie een statement te maken en in dialoog te gaan met de Verenigde Staten. Ook het Internationaal Gerechtshof kan een cruciale rol spelen, door Irak te helpen om dit naar Den Haag te brengen omdat de soevereiniteit van het land is geraakt.

‘Het klinkt allemaal heel groot, maar het gaat ook om iets heel ingrijpends dat nu zomaar van tafel wordt geveegd.’