Direct naar artikelinhoud
NieuwsStudentenaantallen

Studie Nederlands is alleen in het buitenland populair

Een studie Nederlands is in het buitenland vele malen populairder dan in Nederland zelf. De bachelorstudie trok hier vorig jaar ruim 700 studenten, verspreid over meerdere universiteiten. Over de grens volgen naar schatting 14 duizend studenten een opleiding Nederlands aan de universiteit.

en
Tweedejaars studenten Nederlands van de VU tijdens een college.Beeld Freek van den Bergh / de Volkskrant

Dit blijkt uit cijfers van Dienst Uitvoering Onderwijs (Duo) en de Taalunie. In Nederland is de interesse in de studie de laatste jaren gekelderd. Begonnen in 2008 nog meer dan 500 eerstejaars een studie Nederlands, vorig jaar waren dat er ruim 200. En dit jaar is het aantal eerstejaars opnieuw gedaald, blijkt uit een rondgang langs universiteiten.

In het buitenland is de interesse in de studie stabiel, zegt Hans Bennis, algemeen secretaris bij de Taalunie en bijzonder hoogleraar taalvariatie aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Op sommige plekken neemt de belangstelling zelfs toe.’

Zo is Nederlands in Polen populair, zegt Bennis, omdat het werk oplevert. ‘Nederlandse bedrijven die daar zakendoen, vinden het prettig als ze dat in hun eigen taal kunnen doen.’ In de VS bestaat veel interesse in 17de-eeuwse Hollandse schilderkunst, zegt Bennis. ‘Studenten die zich daarmee bezighouden leren ook de Nederlandse taal.’

De schatting van de Taalunie betreft landen waar Nederlands geen officiële taal is, België en Suriname tellen dus niet mee. ‘Het zijn ook niet allemaal voltijdstudenten’ zegt Bennis. ‘Sommigen doen het erbij, of het is een van hun hoofdvakken. Dat hang ervan af hoe het studieprogramma is opgebouwd.’

Buitenlandse vakgroepen Nederlands zijn volgens de hoogleraar ‘buitengewoon gedreven’. ‘Dat contrasteert weleens met Nederland. Hier zijn docenten net zo bevlogen, maar er bestaan ook veel zorgen over de toekomst van de studie.’

Studie Nederlands is alleen in het buitenland populair
Beeld Freek van den Bergh / de Volkskrant

In Nederland lopen de inschrijvingen inmiddels zozeer terug, dat de studie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam opgeheven dreigt te worden. Vorig jaar kampte de faculteit geesteswetenschappen, waaronder Nederlands valt, met een verlies van 5ton. Naar verwachting loopt dat dit jaar op tot 7ton.

De tanende interesse in Nederlands wordt onder meer veroorzaakt door het groeiend aantal Engelstalige opleidingen, zegt Diederik Oostdijk, hoofd van de afdeling taal, literatuur en communicatie aan de VU. ‘Die studies trekken enorm.’ Hij vreest verschraling van de Nederlandse cultuur als steeds minder mensen zich in de taal verdiepen.

Mogelijk speelt ook de toenemende populariteit van bètastudies een rol. De universiteiten wijzen daarnaast het schoolvak Nederlands aan als een van de oorzaken. Daarin zou het te weinig om literatuur draaien en te veel om vaardigheden. ‘Leerlingen krijgen in de brugklas trucjes aangeleerd die ze vervolgens zes jaar lang oefenen’, zegt Marc van Oostendorp, onderzoeker aan het Meertens Instituut en hoogleraar Nederlands en academische communicatie aan de Radboud Universiteit. De liefde voor het vak wordt volgens hem te weinig bijgebracht.

Als iedereen present is, hebben de tweedejaars Nederlands met zijn zessen college

De animo om Nederlands te gaan studeren neemt steeds verder af. Universiteiten, docenten en studenten maken zich zorgen. Al is er ook een lichtpuntje: ‘Als ik later een baan zoek, heb ik alleen concurrentie van deze vier.’

Als iedereen present is, hebben de tweedejaars Nederlands met zijn zessen college
Beeld Freek van den Bergh / de Volkskrant