Oordeel: Onwaarschijnlijk en niet te checken
Op 12 september plaatste het Forum voor Democratie (FvD) een artikel op de website, waarin de partij van Thierry Baudet schrijft dat als er geen beleidswijzigingen plaatsvinden, Nederland over twee generaties 24 miljoen inwoners telt en dat de helft van de Nederlandse bevolking dan bestaat uit allochtonen. Dit bericht werd vervolgens gedeeld op Facebook.
Het bericht van FvD zou aansluiten bij onderzoek van Jan van de Beek en Jan Latten. Maar zijn we binnenkort echt met zo veel mensen?
Klopt het?
Er verscheen op 9 september op de website van het tijdschrift Elsevier inderdaad een artikel van beide auteurs, waarin ze de politiek oproepen rekening te houden met een toekomstige groei van het aantal inwoners en het aantal migranten.
Een van de auteurs van het artikel, Latten, hoogleraar sociale demografie aan de Universiteit van Amsterdam, vertelt aan NU.nl dat de bewering van de FvD niet correct is. Het klopt volgens van Latten niet dat bij "ongewijzigd beleid" de Nederlandse bevolking in twee generaties bestaat uit 24 miljoen personen.
Het is niet helemaal duidelijk wat het FvD bedoelt met "in twee generaties". Maar in het Elsevier-artikel staat dat het mogelijk is dat in het jaar 2100 de Nederlandse bevolking bestaat uit 24 miljoen mensen. Om de beweringen te controleren, nemen we daarom het jaar 2100, wat aansluit bij de periode waarin twee generaties opgroeien.
De voorspelling dat Nederland over ruim tachtig jaar 24 miljoen inwoners telt, is gebaseerd op een berekening van de Verenigde Naties (VN). Volgens de VN is het niet onmogelijk dat Nederland in 2100 meer dan twintig miljoen inwoners heeft, maar is de kans wel heel klein: kleiner dan 5 procent.
Om het zeer onwaarschijnlijke scenario te bewerkstelligen dat Nederland toch 24 miljoen inwoners heeft, zouden Nederlandse vrouwen volgens de VN gemiddeld een half kind meer moeten krijgen dan dat nu het geval is. Dit gebeurt volgens Latten niet zomaar, en zeker niet zonder wijzigingen in het politieke beleid.
Ook Casper Albers, hoogleraar Toegepaste Statistiek en Datavisualisatie aan de Rijksuniversiteit Groningen, vertelt aan NU.nl dat het volgens de VN-modellen extreem onwaarschijnlijk is dat de bevolking in de komende tachtig jaar gaat groeien tot 24 miljoen mensen. "De modellen van de VN zijn degelijk, en hoewel het mogelijk is dat een model niet volledig klopt, is er geen reden om aan de kwaliteit van het VN-model te twijfelen."
Hoeveel mensen hebben een migratieachtergrond?
Het is volgens de VN onwaarschijnlijk dat er over tachtig jaar meer dan twintig miljoen mensen in Nederland wonen. Maar hoe zit het met het aandeel mensen met een migratieachtergrond in 2100? Is dit dan waarschijnlijk wel 50 procent?
Er bestaan geen officiële voorspellingen over het aantal mensen met een migratieachtergrond in het jaar 2100. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft wel een voorspelling gemaakt voor het jaar 2060.
Een persoon met een migratieachtergrond is volgens het CBS in het buitenland geboren, of heeft minstens één ouder die niet in Nederland is geboren.
Volgens het CBS is het waarschijnlijk dat het aantal inwoners in 2060 tussen de zeventien en twintig miljoen ligt. Het aandeel mensen met een migratieachtergrond ligt dan naar verwachting op ongeveer 35 procent. Het aandeel inwoners met een niet-Westerse migratieachtergrond zou volgens het CBS dan rond de 20 procent zijn.
Dat betekent dat er ten opzichte van de huidige situatie sprake zou zijn van een stijging. Op dit moment heeft 23 procent van de inwoners een migratieachtergrond en 13 procent heeft een niet-Westerse migratieachtergrond.
'Weinig te zeggen over het jaar 2100'
Of het aandeel migranten oploopt tot 50 procent in 2100, is onduidelijk. Latten vertelt dat als het aantal migranten hoger gaat zijn dan nu wordt verwacht - wat een mogelijkheid is - dat het aandeel migranten dan ook na 2060 blijft doorgroeien. Het is volgens Latten niet uit te sluiten dat in 2100 de meerderheid van de Nederlandse bevolking een migratieachtergrond heeft. Maar Latten vertelt dat het theoretisch ook mogelijk is dat het aandeel migranten na 2060 niet stijgt.
Albers vertelt dat het op basis van prognoses voor 2060 bijna onmogelijk is om verder in de toekomst te kijken. "Het jaar 2100 ligt zo enorm ver weg dat je er weinig over kan zeggen." Er is volgens Albers bij dit soort voorspellingen een enorme mate van onzekerheid en je zal bij bevolkingsontwikkeling nooit een exact percentage kunnen noemen voor een jaar dat zo ver in de toekomst ligt.
Latten vertelt dat hij met zijn artikel in Elsevier beleidsmakers er vooral erop wilde wijzen dat bevolkingsontwikkeling niet vastligt en dat beleid hier invloed op kan uitoefenen.
Conclusie
De stelling van het FvD bestaat uit twee delen en krijgt dus ook twee aparte conclusies.
Ten eerste schreef het FvD dat als het beleid niet wijzigt, de Nederlandse bevolking over twee generaties uit 24 miljoen mensen bestaat. Hiervoor baseerde de politieke partij zich op een artikel in Elsevier. In dit artikel wordt niet gesproken over "in twee generaties", maar over het jaar 2100. Waarschijnlijk doelt het FvD dus ook op 2100.
Het is alleen volgens een van de auteurs van het artikel, Latten, de VN en hoogleraar Albers zeer onwaarschijnlijk dat Nederland zo veel inwoners telt in 2100.
Daarom beoordelen we de bewering 'Bij ongewijzigd beleid telt Nederland over twee generaties 24 miljoen mensen' als hoogst onwaarschijnlijk.
Daarnaast verwacht het FvD dat de Nederlandse bevolking in 2100 voor de helft uit mensen met een migratieachtergrond bestaat. De officiële CBS-voorspellingen gaan tot het jaar 2060 en er wordt een stijging van het aandeel mensen met een migratieachtergrond verwacht, maar er wordt niet verwacht dat mensen met een migratieachtergrond in 2060 de meerderheid zijn.
Zowel Latten als Albers geeft aan dat het onzeker is hoeveel mensen met een migratieachtergrond er in 2100 zullen zijn. Volgens Albers is er eigenlijk niets te zeggen over het jaar 2100.
Bij het ontbreken van een officiële voorspelling beoordelen we de stelling 'Bij ongewijzigd beleid bestaat over twee generaties de helft van de bevolking uit allochtonen' als niet te checken.
NUjij: Uitgelichte reacties