Dit is genoeg om geloof in God, én in de mensheid te verliezen
De katholieke kerk dekte kindermisbruik toe en keek weg. Eeuwenlang werden vrouwen opgesloten met dwangarbeid in ‘liefdesgestichten’. Wat is er zo superieur aan die Joods-christelijke cultuur?
Ik ben opgevoed in de katholieke kerk. Ik heb gezongen in het kerkkoor, mijn eerste communie gedaan. Ik ben gedoopt in een antieke doopjurk die van generatie op generatie word doorgegeven. Binnen mijn familie was het katholicisme een vanzelfsprekendheid, verbonden aan feestdagen en aan gebedjes die ik samen met mijn oma opzei voor het slapengaan.
Het fijne is dat er geen enkele god of heilige aan te pas hoeft te komen om niet als een hufter te leven
Rond mijn elfde ben ik opgehouden te geloven in een god. Maar zoals Nynke de Jong een paar maanden terug al schreef; als je eenmaal de christelijke mores hebt geleerd, verleer je ze nooit. Wat nostalgie bij de geur van wierook. Een beetje menselijkheid, een snufje naastenliefde. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet. Het fijne is dat er geen enkele god of heilige aan te pas hoeft te komen om niet als een hufter te leven.
Gratis arbeid van gevangen vrouwen
Ik geloof zelf niet, maar ik heb respect voor andermans tradities en overtuigingen, voor dat wat door een gemeenschap als heilig wordt ervaren. Maar de afgelopen jaren is het me steeds zwaarder gevallen om mijn eigen jeugdherinneringen aan de kerk te rijmen met het instituut dat ik nu als volwassene voor me zie. De streng religieuze mensen die met ‘het woord van God’ pretenderen een moreel monopolie te hebben op goedheid. Terwijl de exponenten van die religie, wanneer geïnstitutionaliseerd, het meest afgrijselijke menselijke lijden teweegbrengen.
“Liefdesgestichten” noemden de zusters van De Goede Herder hun sweatshops, waar ze vanaf 1860 zeker 15.000 ‘gevallen vrouwen’ dwongen om boete te doen door middel van jarenlange dwangarbeid. Wat was er dan met die vrouwen gebeurd, dat ze waren ‘gevallen’? Ze waren kwetsbaar, verwaarloosd, verweesd, misbruikt of gehandicapt. Ze waren ongehuwd zwanger geworden, of veroordeeld voor een klein vergrijp. Het waren ongewenste vrouwen die aan de grond zaten. Daar werden ze door onze vrome, Joods-christelijke maatschappij aan de laars gelapt, en van de schoenzool afgeschraapt om weg te rotten bij de nonnen.
Ze werden opgesloten in strafhokken, gedrogeerd bij opstandigheid, seksueel misbruikt, ondervoed en aan een strafregime blootgesteld. Vrouwen die wegliepen werden door de politie teruggebracht. Honderden vrouwen stierven in de inrichtingen. Er zijn getuigenissen van verkrachtingen en gedwongen abortussen. Voor wie denkt dat dit klinkt als iets uit een Dickens roman uit een ver, verschrikkelijk verleden; de laatste ‘Liefdesgestichten’ van de zusters van De Goede Herder werden pas in 1973 gesloten. Het was namelijk een veel te goed verdienmodel, die gratis arbeid van vrouwen die je gevangen houdt.
Kardinaal Simonis zat in 2010 in Pauw aan tafel om te praten over het kindermisbruik in de katholieke kerk. Er was helemaal geen sprake van een doofpot, volgens hem. Deze week blijkt uit onderzoek van NRC echter dat hij drie jaar daarvoor nog een pater had geïnstalleerd, om leiding te krijgen over misdienaars, terwijl het bekend was dat hij leerlingen in een internaat misbruikt had. Een brief van een slachtoffer over een andere hulpbisschop negeerde hij. Daarvoor plaatste hij een andere pedofiele kindermisbruiker door als pastoor in 1991, en nogmaals in 2005. Weer een andere, gedetailleerde melding van kindermisbruik negeerde hij in 1983. De huishoudster die de melding deed werd ontslagen. Desalniettemin kreeg hij bij Pauw de woorden „Wir haben es nicht gewusst” daadwerkelijk uit zijn strot.
‘Ik maak je zieltje schoon’
Een van de paters randde jongens van negen aan, en vertelde ze “Ik maak je zieltje schoon.” Een andere kapelaan misbruikte meisjes van zes en zeven jaar oud, en dreigde ze dat ze „geen engeltje in de hemel” zouden worden als ze zouden vertellen wat er gebeurd was. Ik hoef van helemaal niemand ooit meer iets te horen over de superioriteit van onze Joods-christelijke cultuur.
Macht corrumpeert. En als je die macht, verpakt in vroomheid en morele autoriteit, corrumpeert het niet alleen maar haalt het kennelijk het meest weerzinwekkende in mensen naar boven. Nee, niet alle gelovigen zijn zo. En nee, niet alle spirituele leiders zijn zo. Maar de intense verrotting die zichtbaar wordt nu de katholieke kerk overal ter wereld zijn macht verliest, is genoeg om niet alleen je geloof in de kerk, maar ook in de mensheid te verliezen.
