Syriërs die niet gemengd willen zwemmen, horen hier ook thuis

Van Syrische vluchtelingen in Turkije die mogelijk naar Nederland komen, wordt getoetst of hun opvattingen overeenkomen met Nederlandse waarden. Daarbij worden vragen gesteld over gemengd zwemmen en de gelijkwaardigheid van man en vrouw (Trouw, 30 augustus). Volgens een UNHCR-woordvoerder komen vluchtelingen met conservatieve denkbeelden niet in aanmerking voor de uitruil met Nederland. En dat is opmerkelijk.

Een vluchteling vang je op omdat zijn leven in gevaar is, niet omdat zijn ideeënwereld je aanstaat. Iemand die verdrinkt ga je redden zonder eerst te vragen wat hij vindt van het homohuwelijk. Selectie van vluchtelingen op grond van hun denkbeelden over Nederlandse waarden is strijdig met deze waarden zelf, namelijk dat wij in een vrije samenleving wonen.

Aan het recht van vrijheid van meningsuiting gaat het recht op een mening vooraf. Iedereen mag in dit land denken wat hij wil. Je mag best vinden dat homoseksuelen niet mogen trouwen, of dat de doodstraf moet worden ingevoerd. Zolang je je houdt aan de wet is er niets aan de hand. Dat een samenleving onleefbaar wordt als men zich niet houdt aan allerlei fatsoensnormen die niet in het Wetboek van Strafrecht zijn te vinden doet daar niets aan af: gedachten zijn niet verboden. Ook voor salafisten is plaats in onze samenleving.

Misverstand

Er bestaat een groot misverstand over onze Nederlandse waarden. Nieuwkomers zouden onze Nederlandse waarden moeten respecteren en natuurlijk het liefst overnemen. Vooral de vrijheid van meningsuiting, de gelijkwaardigheid van man en vrouw en de acceptatie van homoseksuelen worden dan vaak genoemd. Die misvatting komen we ook tegen in de zogeheten ‘participatieverklaring’ die nieuwkomers moeten ondertekenen bij hun inburgering.

Over de participatieverklaring valt veel goeds te zeggen, maar met betrekking tot de Nederlandse waarden slaat zij de plank volkomen mis.

Bij de gelijkwaardigheid van man en vrouw of het homohuwelijk gaat het helemaal niet over Nederlandse waarden, maar over universele mensenrechten. Een democratische rechtsstaat houdt in dat individuen en minderheden worden beschermd door mensenrechten. Op grond van die mensenrechten mogen homoseksuelen in Nederland met elkaar trouwen, niet omdat de meerderheid van de bevolking toevallig vindt dat dit moet kunnen. In de participatieverklaring staat niets over mensenrechten.

Je zou je bijna afvragen of dit samenhangt met het feit dat op Nederlandse scholen nog steeds geen mensenrech­ten­educatie wordt gegeven, ook al heeft Nederland zich hiertoe verplicht. Ons ministerie van buitenlandse zaken promoot mensenrechteneducatie in andere landen, maar bij ons thuis leren onze kinderen niets over wat die rechten nu precies inhouden. Het Nationaal Actieplan Mensenrechten van de Nederlandse regering voldoet niet aan de VN-richtlijnen hierover. Het gevolg is dat mensen denken dat de gelijkwaardigheid tussen man en vrouw een typisch Nederlandse waarde is.

De ondertekening van de participatieverklaring is overigens ook een daad van gedwongen politieke correctheid die mij strijdig lijkt met de vrijheid van meningsuiting. Volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens beschermt de vrijheid van meningsuiting ook opvattingen die kunnen shockeren, verontrusten of diepgewortelde overtuigingen van anderen krenken.

In Nederland heeft het recht op vrijheid van meningsuiting, terecht, een bijna heilige status. Juridisch gezien mocht Wilders dus cartoons van Mohammed exposeren. Het betekent ook dat inburgeraars mogen weigeren de participatieverklaring te ondertekenen.

Lees ook:

Onmogelijk: Nederland wil alleen kant-en-klare vluchtelingen

Nederland is het enige land dat Syrische oorlogsvluchtelingen die in Turkije wachten op herplaatsing, afwijst als ze ‘te conservatief’ zijn.