Veroordeelde jihadisten vormen over vijf jaar opnieuw een gevaar

Veroordeelde jihadisten kregen gemiddeld een celstraf van acht jaar en zeven maanden opgelegd, meldt de Volkskrant. In ons land werden in 2015 vijftien jihadisten bestraft wegens het voorbereiden of uitvoeren van terroristische misdaden en ook daarna werden een aantal Nederlandse aanhangers van Islamitische Staat gearresteerd.

De straffen voor hen die naar Syrië en Irak vertrokken om zich aan te sluiten bij IS en terugkeerden, vielen relatief licht uit. Dit kwam doordat in de meeste gevallen niet te achterhalen was wat ze daar exact uitvoerden. Van de ruim 300 IS-gangers kwamen zo’n 55 mensen terug. Hun veroordelingen varieerden van zes tot zeven jaar.

Na hun vrijlating is waakzaamheid geboden. ,,De jihad in Europa gedijt goed in gevangenissen’’, zegt Stanislav Matějka, terrorismeonderzoeker bij Globsec. Hij stelt dat veel veroordeelde terroristen juist in de gevangenis zijn geradicaliseerd. Hernieuwde opsluiting zou hen de gelegenheid geven andere gevangenen te radicaliseren. Of hen helpen banden met jihadisten te versterken. ,,Dat maakt ze bij vrijlating tot een verhoogd risico.’’

Wat Globsec ook zorgen baart, is de groeiende overlap tussen het jihadisme en zware, veelal gewelddadige, criminaliteit. 56 van de 197 veroordeelde jihadisten in Europa maakten zich voor hun radicalisering schuldig aan misdaden als roofovervallen en moord. Vuurwapens werden daarbij niet geschuwd. IS ziet in hen rekruten die de hand niet omdraaien voor een aanslag.

Het dreigingsbeeld dat Globsec schetst, houdt ook verband met de huidige toestand van Islamitische Staat. Ondanks het feit dat IS dit jaar terrein verloor en minder aanslagen in Europa opeiste, is de terreurorganisatie allesbehalve afgeschreven. Volgens een VN-rapport is de beweging zich ondergronds aan het hergroeperen. De stuwende krachten achter het terrorisme zijn er nog altijd, denken Europese veiligheidsdiensten. En de dreiging is wellicht acuter dan ooit.