Chemours stopt vrijwel volledig
met lozen omstreden stof GenX

Uiterlijk eind 2020 moeten de emissies van GenX met 99 procent zijn teruggebracht. Daarna wil het bedrijf de uitstoot van alle andere stoffen die het gebruikt ook terugbrengen: voor 2023 moet die met 80 procent zijn teruggebracht ten opzichte van het niveau van 2017. ,,We doen er alles aan om het vertrouwen van onze omgeving te herwinnen’’, zegt directielid Marc Reijmers. ,,We dachten dat we genoeg deden, maar zien nu in dat de maatschappij meer van ons verwacht.’’

Chemours ligt al geruime tijd onder vuur vanwege de uitstoot van GenX, een stof die het gebruikt om diverse kunststoffen te maken. Wetenschappers stellen dat de stof mogelijk kankerverwekkend is en daarom niet in het milieu gebracht zou mogen worden. De stof zit al in kleine hoeveelheden in het drinkwater van miljoenen Nederlanders.

Volgens het RIVM zijn die hoeveelheden niet schadelijk, maar de onrust rond GenX hield sinds 2015 niet op. Omwonenden demonstreerden meermaals tegen de lozingen, de provincie Zuid-Holland bracht de maximale uitstoot fors terug en drinkwaterbedrijf Oasen stapte vanwege de lozingen zelfs naar de rechter.

,,Wij zijn er nog steeds van overtuigd dat de huidige uitstoot en lozing geen gevaar vormt voor de samenleving’’, zegt Reijmers. ,,We blijven onder de normen die het RIVM heeft vastgesteld. Maar we zien nu in dat de maatschappij meer van ons vraagt dan alleen maar de regels volgen. Onze omgeving, inclusief het bestuur, zegt gewoon: we willen die stof niet meer in het milieu terugzien. Daar gaan we nu het maximale voor doen.’’

Erkent u met deze beslissing dat u verkeerd zat?
,,Mijn eerste reflex is om nu te zeggen: nee, we hebben niets verkeerd gedaan. Maar ik heb in deze affaire geleerd dat het draagvlak in de omgeving niet alleen gebaseerd is op het volgen van de regels. De maatschappij vraagt méér van ons, wil dat we elk risico uitsluiten. En als wij hier willen blijven produceren, in een dichtbevolkte omgeving, moeten we daar naar luisteren. En dat willen we.’’

Het zijn niet de minste wetenschappers die al jaren roepen dat deze stof gewoon niet in het milieu mag komen. Waarom blijft u dan zeggen dat u niets verkeerd heeft gedaan?
,,Er zijn veel wetenschappers, en die hebben niet allemaal dezelfde mening. Ik luister primair naar de experts van het RIVM: die bepalen hoeveel er maximaal van een bepaalde stof mag worden geloosd zonder dat het mens en milieu in gevaar brengt. Maar ik besef nu ook: terwijl ik dit technische verhaal voor de zoveelste keer stond af te steken, riep de omgeving van deze fabriek dat het van GenX af wilde. En of ik dat nou terecht vind of niet: we luisteren daar naar.’’

Hebben uw grote bazen in Amerika wel eens gezegd: zullen we er maar mee stoppen in Dordrecht, dit is te veel gedoe?
,,Nou ja, de levensvatbaarheid van alle vestigingen wordt regelmatig tegen het licht gehouden. En natuurlijk, het is de laatste paar jaar niet makkelijk geweest om hier te opereren. Vanwege de kritische pers, vanwege de steeds strengere eisen die de provincie aan ons stelde. Maar gelukkig zegt de leiding van Chemours in de VS nu: we willen in Dordrecht blijven produceren, en om dat mogelijk te maken gaan we een enorm bedrag investeren. Wij willen hiermee echt van schandpaal naar schoolvoorbeeld. We hadden dit niet hoeven doen, maar dan waren we de komende jaren blijven aanrommelen met omwonenden en de provincie, hadden we waarschijnlijk elk jaar tegenover elkaar in de rechtbank gestaan. Zo wilden we niet verder. Ook omdat dan wél het moment kan komen waarop je als bedrijf zegt: dit schiet niet meer op.’’

Hoe heeft de provincie op uw plannen gereageerd?
,,We hebben het daar vrijdag op tafel gelegd. De eerste reactie was: mooie plannen, maar we willen het nu ook wel eens in de praktijk zien. Daarom komen onze plannen in goed overleg met de provincie ook in de nieuwe vergunning. En de provincie zei ook tegen ons: vertel dit verhaal nu ook eens naar buiten toe. Nou, bij deze.’’

En een paar uur later krijgt u te horen dat de provincie u een nieuwe dwangsom oplegt vanwege het lozen van PFOA, een andere zeer omstreden stof. Dat voelt niet als een nieuw begin.
,,Ik ga niet inhoudelijk in op die dwangsom, want we kennen de details van de metingen nog niet waar die op is gebaseerd. Maar vervelend is het natuurlijk wel. Ik zie dit als een erfenis uit het verleden. Een zoveelste bewijs dat we het hier anders moeten gaan doen.’’

Eerder dit jaar vertelde een woordvoerder van Chemours over filters die GenX moesten terugdringen uit het oppervlakte- en drinkwater: