Applaus op rechts voor Halsema

Wie bang was dat de nieuwe burgemeester Femke Halsema te GroenLinksig zou zijn en van het toch al linkse college een bende ultra's zou maken, kan gerust zijn: toen haar eerste maatregelen naar buiten kwamen, stonden ze bij Forum voor Democratie (FvD) te dansen op tafel.

De VVD, ook al geen natuurlijke bondgenoot van GroenLinks, toonde zich eveneens tevreden. Voor het eerst eigenlijk. De liberalen waren vooral bezig hun ongenoegen te spuien over de linkse nachtmerrie van GroenLinks, D66, PvdA en SP.

De vreugde op rechts betrof de koerswijziging van Halsema in de radicaliseringsaanpak.
Dit was altijd al een gevoelig dossier, maar sinds de zomer van 2017 is het explosief. In die periode raakte de Amsterdamse aanpak in opspraak, door het strafontslag van een hooggeplaatste adviseur wegens vermeende factuurfraude. Dat was in de laatste maanden van het burgemeesterschap van Eberhard van der Laan.

Na zijn overlijden kreeg waarnemer Jozias van Aartsen de ­opdracht om hoogste prioriteit te geven aan deze aanpak.

De VVD'er zette in zijn laatste weken als waarnemer de contouren neer van een nieuwe aanpak, die vooral pragmatisch moest zijn. Hij wilde de banden aanhalen met salafistische clubs, die de fundamentalistische leer van de islam volgen. Daar moest nog onderzoek aan vooraf gaan.

Van Aartsen brak hiermee met de lijn van zijn voorganger Van der Laan, die een strikte scheiding voorstond van staat en kerk of moskee en religieuze organisaties juist op afstand wilde houden.

Van Aartsen kreeg het bovendien aan de stok met zijn eigen VVD en andere rechtse partijen, die hem veel te soft vonden.

Halsema breekt op haar beurt weer met het beleid van Van Aartsen en zet, zoals ze zelf zegt, 'een duidelijke streep in het zand'. "Ik zoek geen samenwerking met salafistische organisaties." Het onderzoek daarnaar is stopgezet.

In het debat deze week wilde ze niet spreken van een koerswijziging, maar van een 'opfrisbeurt', een geste naar haar voorganger. De politieke ervaring spatte van haar eerste grote ­optreden af. Ze bleef rustig, was eerlijk als ze het antwoord niet direct paraat had en waar Van der Laan nog weleens grimmig kon worden, hield Halsema het debat vriendelijk.

Ze kreeg applaus op rechts. De meeste kritische vragen kwamen van PvdA en D66, nota bene de bondgenoten van GroenLinks in het college. Die vragen zich af waarom Halsema zo hard de deur dichtgooit voor salafisten, als wetenschappers aangeven dat een zekere mate van ­samenwerking kan helpen om radicalisering te voorkomen.

En zo zijn we uitgekomen bij de wonderlijke situatie dat een GroenLinksburgemeester lof oogst op rechts, waar haar VVD-voorganger juist knuffels kreeg van linkse partijen.

Is dan helemaal niets meer heilig in de Amsterdamse politiek? Ik bedoel, je hebt toch vaste waarden nodig in het leven, bijvoorbeeld dat Annabel Nanninga (FvD) boos is op alles wat GroenLinks doet en dat Marianne Poot (VVD) een burgemeester van haar partij omarmt?

Dit alles maakt duidelijk dat de partij van een burgemeester er eigenlijk niet toe doet. Halsema is primair verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid en die onderwerpen hebben geen politieke kleur. Van der Laan kon ook behoorlijk law and
order zijn en was ook populair buiten de PvdA.

Halsema maakte in haar eerste weken duidelijk dat rechtstatelijkheid bij haar voorop staat, niet ideologie. Het zal mij niet verbazen als ze in staat is ook de rechterkant van Amsterdam voor zich te winnen.

Politiek verslaggevers Michiel Couzy en Ruben Koops belichten beurtelings op zaterdag in 'Republiek Amsterdam' een politiek onderwerp uit de stad.

Reageren? m.couzy@parool.nl