Mijn enige échte ontmoeting met de voorzitter van Schild & Vrienden: "Ik hoop dat jij als eerste sterft bij de volgende aanslag"

Als een eerste indruk allesbepalend is, dan komt het tussen mezelf en Dries Van Langenhove nooit meer goed. Mijn eerste en enige échte ontmoeting met de voorzitter van Schild & Vrienden was kort maar krachtig. Terwijl ik op de Graslei in Gent zat te genieten van de Gentse Feesten kwam iemand van de security op me af. "Ik hoop dat jij als eerste sterft bij de volgende terreuraanslag." En terwijl een koude rilling van me afgleed, was ie weg, de eindbaas van S&V. De rest van de avond bleef ik feesten en uiteindelijk bracht ik een onbekende, progressieve dronken jongen naar de luchthaven. Ieder z’n vorm van rebellie.

Die avond is later wel blijven spoken. Hoe nonchalant ik me ook maar voordeed, op de controlepost van een gigantisch festival stond een jongeman de veiligheid te garanderen in wiens droomwereld Vlaanderen gezuiverd moet worden van "tyfusnegers", "kut-Marokkanen" en "vuile janetten". Iedere oproep van Van Langenhove om klaar te staan de wapens op te nemen als dat nodig zou zijn, is de voorbije jaren dan ook blijven aanvoelen als een persoonlijke bedreiging.

Klein was dus de verbazing toen ik woensdag naar de Pano-reportage keek. Ook niet toen ik mocht vernemen zelf op de ‘wanted-lijst’ van Schild & Vrienden te staan. In totaal werden zo’n zeshonderd leden opgeroepen zo veel mogelijk bewijsmateriaal te verzamelen “om mijn carrière te saboteren”. Geen idee wat de zoektocht heeft opgebracht, maar ik wil gerust wel nog wat familiefoto’s doorsturen. En ook al probeer ik er ook in dezen wat nonchalant mee om te gaan, ook gisteren schudde diezelfde koude rilling door mijn lijf.

Donderslag bij gitzwarte hemel

Voor sommigen mag de Pano-reportage een donderslag bij heldere hemel zijn, dat is het voor niemand die Schild & Vrienden de voorbije jaren nauwgezet is blijven volgen. Dit is niets meer dan een donderslag bij gitzwarte hemel. Wat oorspronkelijk allemaal begon met een Facebook-pagina van onschuldige memes is stap voor stap uitgegroeid tot een radicale organisatie die haatdragende boodschappen probeert te verspreiden, die als een sluipend gif in onze samenleving willen werken.

Voorlopig beperkt tot een zeshondertal actieve jongeren, maar met een potentieel bereik dat we allesbehalve mogen onderschatten. De identitaire zoektocht leeft bij heel wat jongeren en de eenvoudige boodschap van Schild & Vrienden in onze complexe maatschappij slaat snel aan. Voornamelijk de manier waarop er gecommuniceerd wordt, met (bedenkelijke) humor en professionele films, moet ons wakker schudden dat we iedere dag moeten blijven werken aan een toegankelijke counter-narrative, die onze jeugd moet bewapenen voor een positieve en geweldloze strijd.

De vraag die nu rest, is hoe we de strijd tegen het radicale gif aangaan. Het gerecht moet in ieder geval stappen ondernemen tegen de gewelddadige ideeën die S&V uitdraagt, de uitgedokterde strategieën om te infiltreren in politieke partijen en jeugdverenigingen en de oproepen tot gewelddadige acties. Wie tornt aan onze rechtstaat moet daarvoor verantwoording afleggen. Dat zouden ze bij uitstek bij Schild & Vrienden moeten beseffen. Wat ze ook zouden moeten beseffen, is dat je moeilijk iedere dag de stoere Jan kunt uithangen om vervolgens alle daden te ontkennen en heel de nacht alle mogelijk strafbare posts te verwijderen. Als je idealen hebt en daarvoor uitkomt, doe het dan ook met trots en volharding.

Begrip

En toch. Ondanks alles hoop ik dat we die zeshonderd jongeren niet collectief op de brandstapel gooien. Wellicht ben ik een softie. Ik vergeet dan ook wel vaker mijn twintig keer pompen per dag te doen, Europese vlaggen te scheuren en heb niet de juiste pigmentatie om in het clubje van Schild & Vrienden te horen, maar toch. 

Toch vraag ik om begrip. Het zijn en blijven jongeren, van wie het merendeel geen strafbare feiten heeft gepleegd. Met sommigen heb ik persoonlijk ook al wat gesprekken achter de rug. Geen greintje kwade wil. Vaak vooral een angst voor een veranderende samenleving waarvan ze het gevoel hebben dat die belangrijke waarden verliest. Laat de commissie Radicalisering nu maar snel met initiatieven komen.