Afdrachtsregeling maakt nieuw slachtoffer bij SP: wethouder Rijswijk uit partij gezet
Het 'kroonjuweel' van de SP, de regel dat iedere bestuurder een fors deel van zijn salaris bij de partij moet inleveren, blijft tot pijnlijke aanvaringen leiden. Nu weer in Rijswijk, waar een wethouder uit de partij is gezet omdat hij sinds mei weigert zijn salaris af te dragen. Hij blijft wel aan als wethouder en, ook curieus, de lokale SP-fractie blijft hem steunen.
Björn Lugthart (36), een populaire wethouder in Rijswijk, is al jaren actief voor de SP en heeft als raadslid en fractievoorzitter altijd keurig netjes meegewerkt aan de zogenoemde solidariteitsregeling. Het conflict ontstond toen hij twee jaar geleden wethouder werd: vanaf dat moment moest hij ook informatie over zijn spaargeld, neveninkomsten, eventuele schulden en hypotheek vrijgeven aan het landelijk bestuur. Dat ging Lugthart te ver: deze zaken zijn wat hem betreft privé.
De SP wil geen gelukzoekers op het pluche en daarom moet iedereen met een bestuursfunctie (raadsleden, statenleden, wethouders, gedeputeerden en Kamerleden) een fors deel van zijn salaris afstaan - wat kan oplopen tot 75 procent. Het is voor de SP een basisprincipe dat een volksvertegenwoordiger niet rijk hoeft te worden van het werk. En het is bovendien goed voor de partijkas, die dan ook bijzonder goed is gevuld.
Pijnlijke aanvaringen
Het leidt tot pijnlijke aanvaringen. In 2004 stapte Kamerlid Ali Lazrak na een conflict over de afdracht uit de SP-fractie en sindsdien hebben meerdere raadsleden en bestuurders de partij om deze reden verlaten. Daarnaast, zeggen critici, loopt de SP potentieel talent mis. De kans is groot dat iemand met een goedbetaalde baan terugschrikt voor het grote inkomensverlies en, als het erop aan komt, voor de eer bedankt.
Dat valt volgens Thijs Coppus, penningmeester bij de landelijke SP, enorm mee. 'Goede kandidaten krabbelen om die reden niet terug en uit eerdere enquêtes blijkt dat 80 procent van onze leden achter de regeling staat', zegt hij. 'Zo'n pijnpunt is het dus niet.'
Behalve dat het steeds weer tot relletjes leidt. Zoals in Rijswijk. Lugthart tekende direct na zijn aantreden als wethouder bij de geschillencommissie van SP bezwaar aan omdat hij zijn belastingaangifte niet met het landelijke bestuur wilde delen. Die stelde Lugthart in het ongelijk en het partijbestuur nam het besluit over. Vanaf dat moment heeft Lugthart (die dinsdag niet bereikbaar was voor commentaar) zijn salaris niet meer afgedragen. 'We hebben hem vorige maand twee weken gegeven om het geld alsnog over te maken', zegt Coppus. Dat heeft hij niet gedaan, 'en dan hoor je niet bij de SP'.
Goede kandidaten krabbelen om die reden niet terug en uit eerdere enquêtes blijkt dat 80 procent van onze leden achter de regeling staat
'Vierkant achter Lugthart'
Er is één complicatie: de lokale fractie blijft 'vierkant achter Lugthart staan', zegt Eric Schutte, SP-fractievoorzitter in Rijswijk. 'Lugthart is een SP'er in hart en nieren en wij hebben het volste vertrouwen in hem. We kunnen voor een partijkwestie toch geen coalitie gaan openbreken?' Dat vindt Coppus 'een vreemde beslissing' en het bestuur zal 'binnenkort zeker het gesprek met de fractie in Rijswijk aangaan'.
Ze zijn van harte welkom, zegt Schutte, die zelf overigens lid van de partij is geworden omdat hij de afdrachtsregeling zo'n mooi principe vindt. 'Lugthart is niet de enige die moeite heeft met deze regeling en hij is volgens mij ook niet de enige die zijn belastingaangifte niet inlevert. Maar Lugthart is de discussie aangegaan en het is doodzonde dat het daar vervolgens op mis moet lopen.'
Lugthart is een SP'er in hart en nieren en wij hebben het volste vertrouwen in hem