Direct naar artikelinhoud
ColumnJasper van Kuijk

‘Nee, we zijn niet tegen de mazelen, we hebben er alleen wel vraagtekens bij’

‘Nee, we zijn niet tegen de mazelen, we hebben er alleen wel vraagtekens bij’

Als steeds minder mensen hun kinderen vaccineren, dan is de verleiding groot om ze verbijsterd het een en ander toe te roepen, zoals VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff deed. Ik las zijn column met een zucht van herkenning. Want ja, precies, dát. Alleen is het de vraag of het helpt.

De hardcore anti-vaxxers zul je niet overtuigen, want die hebben zich volledig ingegraven in hun eigen gelijk, waarin YouTube-‘documentaires’ gelden als bewijs en elke wetenschapper vooringenomen is. De mensen om wie het gaat, zijn degenen die twijfelen. Om religieuze redenen, of omdat ze zich gewoon afvragen of het écht wel nodig is om je kind te vaccineren. Want al zolang geen uitbraak (ja, want vaccinaties), of dat die vaccinaties niet schadelijker zijn dan de ziekten (dat ligt eraan hoe je aankijkt tegen kinderverlamming), en of die vaccinaties niet onnatuurlijk zijn (ja, maar dat zijn tandpasta en Wordfeud ook). De groep dus, waarover je uit wanhoop en onbegrip spottend gaat praten, zoals ik nu.

Maar met veroordelen drijf je twijfelaars de verkeerde kant op, zo weten het RIVM en huisartsen inmiddels. Je moet niet tegen ouders zeggen dat het onverantwoordelijk is om je kind niet te vaccineren, maar vragen wat de twijfels zijn en daarover in gesprek gaan. Daarna moeten ouders zelf de afweging maken.

Het lijkt me verschrikkelijk. Dat je als RIVM-medewerker of huisarts weet dat alles erop wijst dat vaccineren effectief is en slechts in de allergrootste uitzonderingen complicaties oplevert en dan tegenover ouders komt zitten die twijfelen omdat ze een bevriend stel hebben gesproken en een avond hebben gegoogled. En dan rustig blijven en hopen dat mensen de goede beslissing nemen. Ik zou het niet kunnen, maar redelijkheid werkt kennelijk.

En dat hebben de ingegraven anti-vaccinatietypes ook door. Die hebben zich verenigd onder de naam Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken. De suggestie: wel inenten, maar ook oog hebben voor mogelijke nadelen. In een interview met Villamedia, een website over journalistiek, betoogde een homeopaat van de NVKP dat de discussie wat meer over de inhoud en wat minder over de emoties zou moeten gaan. Opmerkelijk voor een organisatie die zich doorgaans aan feiten weinig gelegen laat liggen. Maar weer is de boodschap: wij zijn redelijke mensen. Misschien moet het RIVM verder onder de naam Vereniging Kritisch Mazelen Krijgen: ‘Nee, we zijn niet tegen de mazelen, we hebben er alleen wel vraagtekens bij.’ En dan alle wetenschappelijke onderzoeken omzetten in YouTubefilmpjes.

We hebben de luxe om te twijfelen omdat niet vaccineren win-win is. Vaccineer niet, en je hebt én gemoedsrust én de kans dat je kind ziek wordt is minimaal, omdat de rest wel vaccineert. De Tweede Kamer overweegt nu om niet-gevaccineerde kinderen te weren van kinderdagverblijven. Primair om kinderen te beschermen die vanwege hun jonge leeftijd of een aandoening niet gevaccineerd kunnen worden, maar mij lijkt een gezond bijeffect dat door deze maatregel twijfelen niet meer gratis is.

Overigens, als je aan niet-vaccineren volledig wederkerige consequenties zou willen verbinden, zouden niet-gevaccineerde kinderen voortaan naar kinderdagverblijven en scholen moeten gaan waar álle kinderen niet gevaccineerd zijn. Dus hoe het zou zijn als niemand zou vaccineren. ‘Welkom op kinderdagverblijf Het Kinkhoestje.’

Dat gaan we niet doen, want je moet kinderen niet laten opdraaien voor de keuzen van hun ouders en zo’n hardvochtige maatschappij willen we niet zijn. We blijven redelijk.