Munitie en naaldbos: Brandenburg is Duitslands brandbaarste deelstaat

"Nee, natuurlijk blijven we hier wonen. Dit is onze heimat." Een inwoonster van het dorp Frohnsdorf in de Duitse deelstaat Brandenburg denkt niet aan verhuizen. Ook niet na de zoveelste bosbrand.

Als er bosbranden in Duitsland zijn, dan zijn die meestal in de oostelijke deelstaten. Brandenburg, de deelstaat rondom Berlijn, staat op nummer 1. Vorig jaar waren er 141 natuurbranden op 424 in heel Duitsland, berekende persbureau DPA. Dit jaar is het nog erger: tot midden augustus werden er alleen in Brandenburg al 405 bosbranden geteld.

Vandaag bezocht minister-president Dietmar Woidke het gebied dat de afgelopen dagen is getroffen. 600 mensen in drie dorpen moesten hun huizen verlaten. Een deel kan alweer terugkeren, maar helemaal veilig is het nog niet. Een grote zorg voor brandweerlieden is nu is de wind. Bovendien regent het nog steeds nauwelijks.

"Het blussen kan dagen duren omdat de wind kan blijven draaien", zegt Woidke in een sporthal waar bewoners worden opgevangen. "De politie onderzoekt nog wat de oorzaak is van de branden."

Vandaag mocht een deel van de geëvacueerden terug naar huis:

Was de oorzaak brandstichting? Was het een sigarettenpeuk? Dat blijft nog gissen. Maar waarom het zo vaak raak is in Brandenburg, kan door twee zaken worden verklaard. Het gebied ligt vol met munitie en bestaat voornamelijk uit naaldbos.

In het gebied waar de branden woeden, liggen munitiedepots uit de Tweede Wereldoorlog en van daarna. De bossen maakten deel uit van het front tussen de Sovjet-Unie en de Wehrmacht. Toen het Rode Leger kwam, vluchtten de nazi's en lieten ze hun wapens achter. Daarnaast is in het gebied een groot schietterrein, een voormalig militair vliegveld en het voormalige militaire complex Forst Zinna te vinden.

Die munitie kan bosbranden veroorzaken, bevestigt Raimund Engel tegenover de Süddeutsche Zeitung. Engel houdt zich namens de deelstaat bezig met preventie van bosbranden in Brandenburg. Lichtspoorkogels uit de Tweede Wereldoorlog hebben fosforkoppen en die kunnen in brand vliegen als de temperatuur oploopt. Dat kan al gebeuren bij 22 graden.

Veel van de munitie ligt onder de grond en dat maakt het voor de brandweer lastig opereren tijdens het blussen omdat niemand precies weet waar het gevaarlijk is. Daarom gebruikt de brandweer ook helikopters en tanks die zijn uitgerust om te blussen. De tanks zijn beter bestand tegen explosies.

Er is geen deelstaat waar zoveel munitie in de grond zit als in Brandenburg. Het ministerie van Binnenlandse Zaken schat dat het om 350.000 hectare grond gaat. Vorig jaar maakte Brandenburg 240 ton munitie onschadelijk. De kosten daarvan worden betaald door de deelstaat, de regering en de landeigenaren.

Naaldbos

Dan de andere oorzaak: 70 procent van de bossen in Brandenburg is naaldbos. Ook hier geldt weer: nergens in Duitsland is dat percentage zo hoog. Eerder bestond het gebied uit eiken en beuken. Maar omdat de vraag naar hout al sinds de Middeleeuwen zo groot is, werd er massaal naaldbos aangeplant. Want naaldbomen groeien snel en recht.

Maar naaldbomen zijn ook droger en vatten sneller vlam. Brandenburg zette daarom een 'Fire Watch'-systeem op. Met zo'n honderd sensoren op hoge torens worden tienduizenden hectare bos in de gaten gehouden. Vanuit zes controlekamers kan alarm worden geslagen als er een bosbrand uitbreekt.

De inwoners van Frohnsdorf mochten vandaag terug naar huis, maar de dorpen Klausdorf en Tiefenbrunnen blijven tenminste tot zaterdag ontruimd. Het gaat om een paar honderd mensen die sinds donderdagavond van huis zijn.