‘Netanyahu doet de deur op slot’ – column Salomon Bouman
Er zijn momenten in de geschiedenis dat je kan zeggen ‘een nieuwe periode is aangebroken, het verleden is ver weg’. Woensdagochtend werd deze gedachte bij het openen van de computer nog eens bevestigd.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu beloofde de Israëli’s dat ze met een gerust gevoel huizen in Judea en Samaria, de Westelijke oever van de Jordaan, kunnen kopen want, zo zei hij ‘nooit zullen Joden hun huizen (voor vrede met de Palestijnen) moeten verlaten.’
Duidelijker kon hij niet zeggen dat de Joodse aanwezigheid in Judea en Samaria voor eeuwig is.
In de geschiedenisboeken van Israël zal Benjamin Netanyahu worden opgetekend als de leider die de deur voor de stichting van een Palestijnse staat naast Israël op slot heeft gedaan. De Palestijnse droom is voorbij. Ook diegenen, en ik reken me ook daartoe, die meenden dat de stichting van een Palestijnse staat een Israëlische belang was, ware het alleen wegens het immorele karakter van de bezetting, moeten toegeven dat ‘zij hebben verloren’.
Deze constatering valt samen met het overlijden van Uri Avneri, sedert 1967 een markante en moedige politieke strijder voor de stichting van een Palestijnse staat in de door Israël in juni 1967 veroverde gebieden. In 1982 waagde hij zijn leven toen hij tijdens de Israëlische omsingeling van Beiroet in het grootste geheim naar de belegerde PLO-leider Yasser Arafat ging die in het vizier lang van generaal Ariel Sharon. Dit was een historisch moment dat Arafat op het spoor zette naar het akkoord van Oslo onder premier Yitzhak Rabin in 1993. Zeker weten we het niet, maar de moord op Rabin in 1995 is het omslagpunt van hoop op vrede naar het afsterven van die hoop.
Gideon Levi, de journalistieke voorvechter van de stichting van een Palestijnse staat naast Israël in de krant Haaretz, bekende in een opzienbarend artikel vorige week: ‘Ik heb verloren.’ Wat is er gebeurd? Om ruimte te maken voor een Palestijnse staat zou Israël tientallen nederzettingen moeten ontruimen en tienduizenden Israëli’s moeten evacueren.
Precieze aantallen ken ik niet. Naar schatting wonen en leven en meer dan 650.000 Israëli’s in bezet gebied, de nieuwe wijken rond Jeruzalem meegerekend.
Geen enkele Israëlische leider zal ooit bij machte zijn in het steeds nationalistischer worden politieke klimaat in de Joodse staat tot massa evacuatie van Joden over te gaan. Die tijd is echt voorbij.
Er is nog een factor die Netanyahu kon inspireren te beloven dat Joden met een gerust hart huizen in bezet gebied, in de nederzettingen, kunnen kopen: de Amerikaanse president Donald Trump zint weliswaar op een vredesplan maar wil Israël geen pijn doen.
Voor Nederlandse lezers is het gezien de blijvende aandacht voor de Palestijnse zaak onbegrijpelijk dat Palestina een flink aantal plaatsen is gezakt op de internationale agenda. Voor Trump is het bijzaak en ook de Russische leider Vladimir Putin maakt zich niet warm voor de Palestijnse zaak. Iran, economie, de betrekkingen tussen Washington en Moskou, de wanorde in de EU met Brexit voor de deur drukken de Palestijnse kwestie naar de binnenpagina’s van de kranten. Oh ja, Palestijnse verdeeldheid tussen de PLO en Hamas saboteert de Palestijnse onafhankelijkheidsdroom ook nog.
Zelfverzekerd gaat Israël het nieuwe Joodse jaar in. Mag ik zo vrij zijn verrassingen niet uit te sluiten. Zekerheid in het Midden-Oosten is even wispelturig als de curve van bankaandelen.
