Direct naar artikelinhoud
NieuwsSaoedi-Arabië

Saoedi-Arabië eist doodstraf tegen vijf activisten, onder wie een vrouw

In Saoedi-Arabië is de doodstraf geëist tegen vijf  mensenrechtenactivisten uit de onrustige Oostelijke Provincie, onder wie de 29-jarige vrouw Israa al-Ghomgham. Als de rechter hierin meegaat, zullen zij alle vijf worden onthoofd, meldt Human Rights Watch.

Saoedische vrouwen bij een winkelcentrum in Riyad.Beeld AFP

Vrouwen zijn wel vaker geëxecuteerd in Saoedi-Arabië, bijvoorbeeld vanwege overspel of hekserij, maar het zou de eerste keer zijn dat een vrouw ter dood wordt veroordeeld wegens politiek activisme. En dat terwijl Ghomgham geen geweld heeft gebruikt – zelfs niet volgens de aanklager. De activisten staan terecht voor ‘deelname aan protesten’, ‘het filmen van demonstraties en deze beelden op sociale media verspreiden’, ‘het roepen van slogans tegen het regime’ en ‘morele steun verlenen aan relschoppers’.

De sjiitische Ghomgham deed mee aan de massademonstraties in de Oostelijke Provincie, en twitterde daar uitgebreid over. De regio werd in 2011 het centrum van protesten van de religieuze minderheid, die klaagde over discriminatie door de soennitische meerderheid van het land. Ze wilde meer werk, meer ontwikkeling van de regio, en meer rechten. De autoriteiten grepen met harde hand in, maar desondanks gingen de protesten tot 2014 door.

Arme familie

In 2015 werd Ghomgham samen met haar echtgenoot gearresteerd. Ze is afkomstig uit een arme familie en kon geen advocaat betalen. Toen haar zaak ruchtbaarheid kreeg, boden verschillende advocaten gratis hun diensten aan. Op 28 oktober zal een speciaal terrorismetribunaal zich over de kwestie uitspreken – een orgaan dat steeds vaker wordt gebruikt om dissidenten te vervolgen. Zo werd de prominente sjiitische geestelijke Nimr al-Nimr, en zeven andere mannen, in 2014 door dit hof ter dood veroordeeld vanwege zijn rol bij de demonstraties. In 2016 kregen veertien anderen dezelfde straf vanwege hun deelname aan de protesten.

De afgelopen dagen ging op sociale media het verhaal rond dat Ghomgham al was geëxecuteerd, en de berichten werden begeleid door een filmpje waarin de onthoofding te zien was. Het bleek een opname te zijn van een executie in 2015 van een andere vrouw. Ook de foto van een jonge vrouw die bij het nieuws werd verspreid is niet die van Ghomgham: familieleden hebben alleen een foto van haar als jong meisje vrijgegeven en zeggen dat zij verder volledig gesluierd, met bedekt gezicht, door het leven gaat.

Twitter bericht wordt geladen...

Kroonprins Mohammed bin Salman

De vrouw die wel op de foto te zien was, is Samar Badawi, een andere activiste die gevangen zit omdat ze strijdt voor een einde aan de verplichte mannelijke voogdij voor iedere Saoedische vrouw. Toen de Canadese minister van Buitenlandse Zaken begin deze maand in een tweet haar steun uitsprak voor Badawi (die een Canadees paspoort heeft), leidde dat tot een conflict tussen beide landen: vluchten naar Toronto werden geschrapt, de Saoedische ambassadeur in Canada werd teruggeroepen en Saoedische studenten die in Canada studeren, moesten terug naar huis.

Het tekent de dubbele boodschap van de machtige kroonprins Mohammed bin Salman. Deze presenteert zichzelf graag als de hervormer dankzij wie Saoediërs sinds dit jaar weer naar de bioscoop kunnen, en vrouwen auto mogen rijden. Maar iedereen die een beetje kritiek op hem heeft, belandt achter de tralies. Afgelopen jaar werden er tientallen intellectuelen, activisten en geestelijken gearresteerd.

De onheilspellendste plek van Saoedi-Arabië

Awamiya in de Oostelijke Provincie is het minst bevoorrechte oord van Saoedi-Arabië. Een afgebladderde stad. Lees hier hoe verslaggever Rob Vreeken door de autoriteiten aan de tand werd gevoeld toen hij deze plek bezocht.

Saoedische vrouwen voor het eerst achter het stuur 

Vrouwen mogen eindelijk achter het stuur, maar een activisten die hiervoor gestreden hebben, zitten achter de tralies.

Saoedi-Arabië straft Canada na kritiek 

Als het om hervormingen gaat, is Riyad niet van zins de regie uit handen te geven.