Nog veel vraagtekens rond herinvoering dienstplicht Marokko

De verwachting was dat de Marokkaanse koning later op de avond meer duidelijkheid over de zaak zou verschaffen toen hij de bevolking toesprak. Dat deed hij live op radio en televisie ter gelegenheid van de 65ste verjaardag van de 'Dag van de Revolutie van de Koning en het Volk'. Maar de koning repte met geen woord over de dienstplicht.

Wel gaf hij handreikingen hoe de regering de schrijnende werkloosheid onder jongeren aan zou moeten pakken. Met doelgerichte opleidingen, interne stages en beter inspringen op de behoeftes van de jonge studenten wil de koning proberen meer jongeren in zijn eigen land aan passende banen te helpen.

Volgens de regering moeten veel jongeren echter eerst meer discipline in het leger worden bijgebracht. Na de goedkeuring door de Marokkaanse regeringsraad, nam de ministerraad het wetsvoorstel inzake militaire dienst aan, melden de Mahgreb-editie van de nieuwssite Huffington Post en het Marokkaanse persagentschap MAP. 

Volgens de Marokkaanse nieuwssite hespress.com gaat de dienstplicht gelden voor jongeren tussen de 19 en 25 jaar met uitzondering van studenten (die uitstel krijgen tot na hun studie), personen met een handicap, kostwinners en andere bij decreet bepaalde gevallen. In plaats van 18 maanden zoals vroeger zou de dienstplicht nu 12 maanden bedragen en elke poging aan de dienstplicht te ontkomen kan bestraft worden met zes maanden cel, meldt de nieuwssite op basis van informatie van een overheidsbron. Volgens die bron is de terugkeer van de militaire dienst 'een positieve stap in de huidige fase'.

Het is niet duidelijk wat de overheidsbron daarmee bedoelt maar mogelijk doelt hij op de onrust in het Noord-Marokkaanse Rif-gebied. Daar protesteren vooral jongeren al maanden tegen de in hun ogen ongelijke behandeling door de regering in Rabat. 

Volgens de Marokkaanse nieuwssite fr.le360.ma is de herinvoering van de dienstplicht niet alleen bedoeld om reservisten in staat te stellen hun vaderland te verdedigen indien nodig, maar ook 'om de burgers van morgen te trainen'. De nieuwssite baseert zich naar eigen zeggen op informatie van een militair strateeg. ,,Militaire dienst beoogt mensen op te leiden en voor te bereiden op een vruchtbaar en actief leven en een ​​bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van hun vaderland", benadrukt een bron.

De dienstplicht heeft volgens de bron allereerst betrekking op militaire training en oefening op het gebied van wapenbeheersing maar zal worden uitgebreid naar aspecten die van belang zijn voor een (technische) beroepsopleiding en  deelname aan grote structurele projecten in Marokko. 'De jongeren krijgen ook de binnen het leger geldende regels bijgebracht zoals discipline, zelfstandigheid, teamwerk, nauwgezetheid, waardegevoel, burgerschap.'  

Marokko voerde de dienstplicht in 1966 in bij koninklijk decreet van de toenmalige koning Hassan. Hij had een jaar eerder de noodtoestand afgekondigd na een studentenopstand die uitgroeide tot een landelijk protest tegen het 'feodale' en 'reactionaire' bewind van het staatshoofd. 

De verplichte militaire dienst gold voor alle mannen van 18 jaar en ouder in Marokko. Ook toen waren er ontheffingen vanwege lichamelijke ongeschiktheid, vervolgonderwijs of gezinsverantwoordelijkheden. De dienstplicht werd in 1999 teruggebracht van 18 tot 12 maanden en acht jaar later volledig afgeschaft.