Kamervragen over steeds weer die pijnlijke en 'absurde' vragen over gehandicapt kind

Veel meer dan ademhalen en slikken kan de Utrechtse Eva niet. Vlak na haar geboorte werd al duidelijk dat ze zwaar geestelijk én lichamelijk beperkt is en functioneert op het niveau van een zes maanden oude baby. Veel van haar lotgenoten waarmee ze op de dagopvang heeft gezeten zijn volgens haar moeder al lang overleden. 

Een half jaar na haar geboorte werd al vastgesteld dat Eva zwaar gehandicapt was. Ze staat sinds haar 18e verjaardag onder curatele van haar moeder Conny. Die moet al jaarlijks met formulieren een financiële verantwoording afleggen over wat ze met het ‘vermogen’ van Eva doet. ,,Vermogen… Waar hebben we het over. Het is een wajong-uitkering.’’

Om haar curatorschap te behouden moet Conny Dickhoff elke vijf jaar voor de rechtbank evalueren hoe het er voor staat met haar dochter. Dan krijgt ze vragen voorgeschoteld als: ‘Wat heeft u de afgelopen vijf jaar gedaan om de zelfredzaamheid van betrokkene te bevorderen?’ en: ‘Wat denkt u de komende vijf jaar te doen om de zelfredzaamheid van betrokkene te bevorderen?’

,,Als je naar mijn dochter kijkt, zie je hoe absurd deze vragen zijn. Zo ver verwijderd van de dagelijkse werkelijkheid, dat het gewoon pijnlijk is. Sommige dingen wennen nooit, ook niet na 27 jaar’’, zegt Dickhoff.

Bovendien kan ze achter de vraag niet het vakje ‘niet van toepassing’ aanvinken. ,,Ik moet ook nog eens gaan beargumenteren waarom ik de zelfredzaamheid van Eva niet heb kunnen bevorderen.  En ze vragen elke keer weer of ik de verantwoording van haar financiën met haar besproken heb.’’

Ze schreef de rechtbank een brief om haar boosheid, verdriet en onmacht te verwoorden en twitterde er achteraan: ‘Het zal niets, echt niets veranderen. Alleen, ik was vandaag niet bereid om mijn pijn maar weer eens stilletjes door te slikken.’

Dickhoff kent uit haar omgeving andere ‘gevallen’ van ouders die het nog veel zwaarder hebben met hun nog zwaarder gehandicapte kind. ,,Als ik er soms al niet meer tegen kan, hoe moeten die zich dan voelen met zulke vragen?’’

Het is al jaren bestaande praktijk en Dickhoff verwacht niet veel beterschap vanuit Den Haag. ,,Maar er moet af en toe iemand opstaan die er iets van zegt.’’

De rechtbank Midden-Nederland, waar Dickhoff zich moet verantwoorden, heeft beloofd te kijken naar de vraagstelling om die wellicht aan te passen. De Tweede Kamerleden Vera Bergkamp (D66) en Madeleine van Toorenburg (CDA) hebben inmiddels kamervragen over de kwestie gesteld aan de verantwoordelijke ministers Sander Dekker en Hugo de Jonge.

,,Ik heb al in eerder overleggen aangegeven dat dit niet kan, het is ronduit kwetsend’’, zegt Bergkamp. ,,Ieder welwillend mens zal het er mee eens zijn dat we dit hardnekkige probleem nu eindelijk eens aan moeten pakken.’’

Voorlopig besteedt Dickhoff nog veel tijd aan het invullen van de formulieren met zinloze vragen. ,,Ik zou het liefst op het dak te gaan staan  te schreeuwen: ‘Ze doet weer mee!!!’, zodat ik  die formulieren niet meer hoef in te vullen. Maar dat gaat helaas niet gebeuren. Dus ik zou mijn tijd liever besteden aan de zorg voor mijn dochter.’’