Mama, zijn wij Marokkaans?

Zitten we gezellig aan tafel te eten vraagt onze dochter van vijf jaar: ‘Mama, zijn wij Marokkaans?’ Ik antwoord: ‘Zijn wij Marokkaans? Hoe dat zo?’ Van de schrik bekomen en in een split second een strategie bedacht om niet direct te antwoorden maar vragen terug te stellen zodat ik kan achterhalen waar dit vandaan komt, zeg ik overdreven onderkoeld: ‘Waarom stel je deze vraag lieverd?’ En dan antwoordt ze: ‘Nou, op school heb ik gehoord dat een meneer uit de politiek heeft gezegd dat er minder Marokkanen in Nederland moeten zijn. En ik ben bang. Want als wij Marokkaans zijn dan betekent dat dus dat wij weg moeten.’

Ik leg mijn bestek neer, kijk haar vader aan en neem het voortouw om hier op in te gaan. ‘Lieverd jij bent een Nederlander. Je bent in Nederland geboren met een Nederlands paspoort. Dat kan niemand zomaar van je afpakken. Dus je hoeft niet bang te zijn.’ Ze is niet gerustgesteld en gaat door: ‘Maar Omar, een jongetje uit mijn klas, is wel Marokkaans. Moet hij dan vluchten?’ Ik antwoord: ‘Nee schat, Omar is net als jij Nederlander met een Nederlands paspoort. Omar hoeft niet te vluchten. Dat soort dingen gaan in Nederland sowieso altijd via de rechter en de rechter zal dat nooit goedkeuren want die houdt zich aan de wet. En de wet zegt dat Omar een Nederlander is.’ En zo geschiedde het dat we op 22 maart 2014 met onze meisjes, de jongste op de schouders van haar vader, naar Amsterdam trokken om te demonstreren tegen racisme en discriminatie. Om haar te laten zien dat heel veel mensen anders denken dan die ene meneer uit de politiek.

Vier jaar verder

Inmiddels zijn we vier jaar verder en ben ik niet meer zo zeker van mijn zaak. In de afgelopen vier jaar zijn de uitspraken erger geworden. Nu is het bovendien niet alleen maar die ene meer uit de politiek. Het is bijna normaal geworden om een hekel te hebben aan alle niet oorspronkelijke Nederlanders en daar maar van alles over te roepen. Er is weinig tegenspraak en grote stilte. Ik hoor ook bij dat groepje niet oorspronkelijke Nederlanders die de boel hier komt verstieren. Ik ben nota bene het kind van Afrikaanse gelukszoekers. Die mensen die eigenlijk niet mogen vluchten maar moeten wegzakken in hun eigen armoede en ellende. De gelukzoekers die een ‘gevaar’ vormen voor de uitkeringen, banen, woningen en cultuur van de ‘oorspronkelijke’ Nederlander.

En ik durf het bijna niet te zeggen maar ook ik ben inmiddels uit de kast als het gaat om Zwarte Piet. Het symbool van de traditie en cultuur van de ‘oorspronkelijke’ Nederlander. Flauwekul trouwens want ook dit feest bezorgt mij al sinds ik een meisje van zes ben veel plezier. Alleen die rare zwart geschminkte gast hoeft van mij niet. Ook al is hij niet racistisch bedoeld, hij kan gewoon niet meer anno 2018. Klaar. Weg ermee. 

Nee, ik moet mezelf niet voor de gek houden: ik ben nu ook gewoon een Marokkaan.

Pannekoeken

Op andere momenten echter, vooral de momenten waarop ik mij terugtrek in mijn eigen bubbel van werk, gezin en vrienden, ben ik dolgelukkig en overtuigd dat ik erbij hoor. Vooral wanneer we pannekoeken eten. Een pan met heet water. Een bord daarbovenop. Een koekenpan met sissende roomboter waar een mengsel van meel, melk en eieren aan beide kanten goudbruin wordt gebakken. Met stroop. Of spek. Of appel met kaneel. Als mijn vader dan onverwachts langskomt en zich afvraagt waarom wij in hemelsnaam pannekoeken als avondeten op tafel hebben staan, is mijn gevoel dat ik erbij hoor echt compleet. Alleen Hollanders eten pannekoeken als avondeten, zegt ie dan.

Maar dan doet een meneer weer een uitspraak. Weg trots, weg liefde, welkom angst en onzekerheid. Misschien maar geen televisie, kranten en sociale media meer en elke dag pannekoeken eten? 

^{Amma Asante is adviseur Sociaal Domein bij BMC en voormalig Tweede Kamerlid voor de PvdA. In de maand augustus is zij gastcolumnist van Volkskrant.nl.}