Direct naar artikelinhoud
NieuwsOnderzoek Yezidi-belagers Duitsland

Duits OM onderzoekt of Yezidi-belagers in asielprocedure zitten

De Duitse justitie doet onderzoek naar IS-strijders die proberen de asielprocedure te doorlopen. Aanleiding is de aangifte van een Yezidi-vrouw die haar misbruiker tegenkwam op straat. Hij zou als vluchteling naar Duitsland zijn gekomen. De vrouw is dit voorjaar teruggekeerd naar Irak, uit vrees dat de Duitse overheid haar niet afdoende beschermt.

Volwassenen en kinderen arriveren bij een vluchtelingenkamp in Friedland, Duitsland.Beeld Reuters

De zaak is aan het licht gebracht door het Koerdische persbureau Basnews, waar de jonge Koerdische Yezidi Ashwaq (19) haar verhaal deed. Ze is in 2014 door IS uit haar geboortedorp ontvoerd naar Syrië, waar ze met vele anderen gevangen werd gehouden als seksslavin. Na haar ontsnapping kreeg ze asiel in Duitsland, in het kader van een speciaal humanitair opvangprogramma voor Yezidi-vrouwen. Ze  werd daar herenigd met haar moeder en zussen, ging in therapie en naar school.

In het voorjaar stond ze naar eigen zeggen ineens oog in oog met de IS-strijder die haar als slaaf had misbruikt. Ashwaq deed aangifte, maar de politie zou haar hebben verteld niets voor haar te kunnen doen, omdat de man net als zij een vluchtelingenstatus genoot, aldus het Koerdische persbureau. Ze besloot daarop dat het veiliger was om terug te keren naar haar vader in Iraaks-Koerdistan.

Pijnlijke zaak

Het Openbaar Ministerie in Karlsruhe bevestigt dat de Koerdische Yezidi Ashwaq (19) een paar maanden geleden aangifte heeft gedaan tegen een man en dat de politie naar aanleiding daarvan een onderzoek is gestart. ‘Dat onderzoek heeft tot nu toe niet genoeg sluitend bewijs opgeleverd’, zegt persvoorlichtster Frauke Köhler. Over de verdachte en zijn verblijfplaats wil ze geen verdere informatie geven ‘tot er nieuw bewijsmateriaal bekend wordt’.

Het zou een pijnlijke zaak kunnen worden, omdat Duitsland veel internationale lof heeft geoogst met het door de overheid opgezette humanitaire opvangprogramma voor Yezidi’s, een religieuze minderheid op wie IS het gemunt had omdat ze als afvalligen werden beschouwd. In 2015 en 2016 kwamen ruim tweeduizend zwaar getraumatiseerde vrouwen en kinderen naar een aantal kleinschalige opvangcentra in de deelstaat Baden-Württemberg, waar ze medische en psychische zorg kregen.

Het Koerdische verhaal over Ashwaq laat veel vragen onbeantwoord. Heeft ze de instanties die haar begeleidden geïnformeerd over haar vertrek? Heeft de Duitse politie de vrouw daadwerkelijk gezegd niet in te kunnen staan voor haar veiligheid? De verantwoordelijke korpsleiding van het bureau in Aalen bij Stuttgart wil daarover tegen de Volkskrant geen uitspraken doen.

Slachting

De grootste vraag blijft hoe het strijders lukt om als vluchteling Duitsland binnen te komen. Vorig jaar nog stond een groep van zestien strijders van het radicaalislamitische Al Nusra-front in Duitsland terecht voor een slachting in een Syrisch dorp, nadat verschillende leden van de groep in Duitse asielzoekerscentra waren herkend door familieleden van slachtoffers.

Bij het Bundeskriminalamt (BKA) kwamen tussen zomer 2015 en begin 2018 bijna 4.500 tips binnen over asielzoekers met een misdadig verleden. Volgens het BKA zijn lang niet al die tips bruikbaar en gaat het regelmatig om verwisselingen of pogingen andere vluchtelingen bewust zwart te maken.

Ook in de gevallen dat er wel iets aan de hand lijkt, blijkt het moeilijk om de bewijsvoering rond te krijgen. Volgens de krant die Welt liepen er in februari dit jaar 98 onderzoeken tegen potentiële oorlogsmisdadigers uit Irak en Syrië.

Ook de Nederlandse IND worstelt met vluchtelingen die oorlogsmisdaden hebben gepleegd. Als het al lukt om te bewijzen dat ze misdaden hebben begaan, en hun asielaanvraag om die reden wordt afgewezen, blijven ze toch vaak in Nederland, zei een ambtenaar van de IND vorig jaar tegen de Volkskrant