Minister Blok diep door het stof voor 'lompe' uitspraken

,,Dat had ik niet moeten doen, zeker niet in mijn rol als minister van Buitenlandse Zaken. Dit spijt mij'', schrijft de VVD-bewindsman in zijn antwoorden op Kamervragen van PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen. Blok zegt contact te hebben gezocht met Suriname, de Caribische landen in ons koninkrijk en met een aantal andere landen ‘die zich gekwetst hadden kunnen voelen’. Hij stuurde bij de Kamerbrief ook een woordelijk uitgeschreven weergave van de gewraakte spreekbeurt op 10 juli naar de Tweede Kamer.

Blok zei tijdens die Haagse spreekbeurt - voor Nederlanders die bij buitenlandse organisaties werken - onder meer dat Suriname een failed state is. Ook liet hij zich kritisch uit over de multiculturele samenleving. Een week later lekten fragmenten daarvan uit via de site van tv-programma Zembla. De besloten bijeenkomst bleek heimelijk te zijn opgenomen. Blok kwam direct onder vuur te liggen door zijn uitspraken; zelfs zijn eigen VVD noemde de uitspraken ‘lomp’.

Direct daarna kwam Blok al met een Kamerbrief, waarin hij zei te betreuren dat hij aanstoot heeft gegeven door ‘te scherpe bewoordingen’ te kiezen. De door hem gebruikte illustraties noemde hij toen enkel ‘ongelukkig’.

Nu gaat hij dieper door het stof. Hij stelt dit soort uitspraken nooit eerder ‘in (inter)nationale gremia’ te hebben gedaan en het kabinetsbeleid op alle punten, óók op het gebied van integratie, ‘volledig onderschrijft’. 

Daarnaast gaat hij in op zijn bewering dat de mens graag een overzichtelijke groep gelijkgestemden wil hebben om ‘te jagen of een dorpje te onderhouden’. ,,Ik zie het verschil niet tussen een Hutu en een Tutsi, of een sjiiet en een soenniet, maar ze kunnen het helaas zelf wel'', zei hij op de bijeenkomst in Den Haag. Nu zegt hij dat hij dit nooit had moeten zeggen. ,,Mijn woorden zijn op geen enkele manier bedoeld als vrijbrief voor racisme of uitsluiting van bepaalde bevolkingsgroepen.''

Als de Tweede Kamer weer terugkomt van reces, staat Blok nog een debat te wachten over de kwestie. De vraag die dan beantwoord moet worden, is of hij nog geloofwaardig kan functioneren als minister van Buitenlandse Zaken. De coalitiepartijen lijken hem de kans te willen geven om ‘de schade te herstellen’.

Eerder moest VVD’er Halbe Zijlstra al na een paar maanden na zijn aantreden het veld ruimen als minister van Buitenlandse Zaken. Hij bleek te hebben gelogen over zijn aanwezigheid in de datsja van de Russische president Poetin. Blok, die als onkreukbaar te boek staat, volgde hem in maart op.

GroenLinks-leider Jesse Klaver riep premier Mark Rutte vandaag per open brief op om afstand te nemen van de uitspraken van Blok. Klaver noemt het ‘niet goed te begrijpen’ dat Rutte geen afstand heeft genomen van Bloks ‘onzinnige, schadelijke en kwetsende’ opmerkingen.