Priesters Pennsylvania misbruikten duizenden kinderen

Het grootschalige misbruik was intern bekend maar werd door hooggeplaatste kerkfiguren systematisch onder de mat geveegd, zo concludeert een schokkend, 900 pagina’s tellend, onderzoeksrapport dat vandaag is vrijgegeven.

'Priesters verkrachtten kleine jongens en meisjes, en de mannen van God die verantwoordelijk voor deze priesters waren, deden niet alleen niets, ze probeerden alles te verstoppen. Decennia lang. Bisschoppen, kardinalen en anderen werden beschermd en een aantal in dit rapport kreeg zelfs promotie', aldus het onderzoek. 

Justitie vreest dat in werkelijkheid niet duizend maar waarschijnlijker ‘duizenden kinderen’ het slachtoffer zijn geweest van pedofiele priesters. In de staat Pennsylvania wonen ruim 3 miljoen katholieken. Ongeveer de helft van hen bidt in de nu in opspraak geraakte bisdommen Allentown, Erie, Greensburg, Harrisburg, Pittsburgh en Scranton.

Talloze slachtoffers daar zouden geen aangifte hebben durven doen. Van degenen die dat wel deden, blijken dossiers al dan niet opzettelijk te zijn kwijtgeraakt. Het onderzoeksrapport identificeerde meer dan 300 priesters die zich gedurende decennia aan de kinderen zouden hebben vergrepen. Vaak werd de kinderen vooraf alcohol  toegediend.

Twee jaar is onderzoek gedaan in de zaak. Volgens openbare aanklager Josh Shapiro hebben katholieke bestuurders in zowel de Verenigde Staten als in Het Vaticaan systematisch aanklachten in de doofpot gestopt. 'Er bestond een patroon: misbruik, ontkenning en doofpot', aldus Shapiro die sprak van 'systematisch wegpoetsen door de kerk' en 'falende justitie'. Alles werd wel bewaard in zogeheten 'geheime archieven'. Die werden door de onderzoekers ontdekt en vormden de basis van verschillende aanklachten en het onderzoeksrapport, aldus Shapiro dinsdag tijdens een persconferentie in Harrisburg.

Een bijzonder kwalijke rol zou zijn gespeeld door kardinaal Donald Wuerl, die lange tijd bisschop van Pittsburg was. Hij zou bewust veel leed verborgen hebben gehouden. Daarop aangesproken verdedigde Wuerl zich met het argument dat door hem altijd was gehandeld uit ‘medeleven en genegenheid met de slachtoffers’. Wuerl wilde vooral herhaling van de misdrijven voorkomen, zei hij.

Het onderzoek, waaraan werd meegewerkt door de FBI,  laat daar geen spaan van heel en concludeert dat de bisschop en anderen vooral bezig waren negatieve berichten te verhinderen. Ook ging het erom te voorkomen dat de katholieke kerk aansprakelijk kon worden gesteld voor het wegpoetsen van de misdaden. Er werd nimmer aangifte gedaan bij de politie en slachtoffers werd vooral afgeraden juridische stappen te ondernemen. Een aantal van de beschuldigde priesters is onlangs zelf naar de rechter gestapt om te voorkomen dat hun namen worden geopenbaard. Ze claimen dat dat hun reputatie kan aantasten terwijl de rechtszaak nog moet worden gevoerd. De identiteit van de meeste betrokken blijft daarom vooralsnog geheim.

In het rapport staan afgrijselijke zaken. Een priester bekende tenminste vijftien jongetjes te hebben verkracht, de jongste was zeven. Een andere priester maakte een minderjarig meisje zwanger en dwong haar tot abortus. Een ander bewaarde het menstruatiebloed van meisjes die hij thuis misbruikte. Of de slachtoffers ooit genoegdoening zullen krijgen is zeer de vraag. Verreweg de meeste daders zijn overleden of ongrijpbaar omdat hun misdaden inmiddels zijn verjaard. Kinderen die zijn misbruikt, kunnen in Pennsylvania tot hun 30ste een aanklacht indienen, daarna niet meer. De oudste gevallen dateren van 1947. Tegen twee verdachten lopen wel aanklachten wegens recente misdrijven. Een heeft spijt betuigd. Het is het zoveelste schandaal in de katholieke kerk in de Verenigde Staten. Nog steeds verkeert het bisdom Washington in shock over alle onthullingen rond bisschop McCarrick (88) – die in 2006 werd vervangen door uitgerekend bisschop Wuerl - over aanranding van jongens en seksueel wangedrag tegenover seminaristen.

Voor het onderzoek in Pennsylvania zijn tientallen getuigen gehoord. Het volledige dossier beslaat een half miljoen pagina’s. 54 parochies werden doorgelicht. 'Er zijn eerder rapporten verschenen over seksueel misbruik in de katholieke kerk, maar nooit op deze schaal. Voor velen van ons gebeurde alle eerdere verhalen altijd ergens anders, ergens ver weg. Nu weten we de waarheid: het gebeurde overal', aldus het rapport.