Ryanair dreigt met vertrek uit Nederland, maar daar ligt de pilotenvakbond niet wakker van
Het is moeilijk onderhandelen met budgetvlieger Ryanair, zegt pilotenvakbond VNV. Maar dat is geen reden om de strijd te staken.
Als jullie gaan staken, is de kans groot dat de basis in Eindhoven gaat sluiten. Met die woorden dreigde de budgetmaatschappij Ryanair afgelopen week toen Nederlandse piloten kenbaar maakten te gaan staken, zo meldt de pilotenvakbond Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV). Voor Nederlandse piloten kan deze sluiting overplaatsing naar het buitenland of zelfs ontslag betekenen.
Toch ligt pilotenvakbond VNV er niet wakker van. Een loos dreigement, noemt woordvoerder Joost van Doesburg het zelfs. “Het past niet binnen het beleid van Ryanair, dat gericht is op uitbreiding in Nederland.” Afgelopen maart kondigde de budgetmaatschappij twee nieuwe bestemmingen vanaf Eindhoven aan, de grootste basis in Nederland. En ook eind dit jaar komen er twee nieuwe bestemmingen bij. Wat het bedrijf ook parten zal spelen, zegt Van Doesburg, is het oplopende pilotentekort. “Er zijn al tal van piloten die hun baan hebben opgezegd bij Ryanair. Dat kunnen er alleen maar meer worden.”
Wie staakte, kon een productiviteitsbonus vergeten, maakte nauwelijks kans op promotie en liep het risico ontslagen te worden
Dreigende taal
Het is niet de eerste keer dat de Ierse werkgever dreigende taal uitslaat tegen stakend personeel. In België ontving cabinepersoneel twee weken geleden een zogenoemde no-showbrief, met als boodschap: alle onwettige afwezigheden worden genoteerd. Wie staakte, kon een productiviteitsbonus vergeten, maakte nauwelijks kans op promotie en liep het risico ontslagen te worden. Ook in Ierland gestationeerde piloten hing ontslag boven het hoofd. Na een grootschalige staking eind juli dreigde de luchtvaartmaatschappij 100 piloten en 200 cabinemedewerkers te ontslaan.
Op het moment dat de budgetmaatschappij de staking opvoert als reden voor ontslag, handelt zij in strijd met de Europese wetgeving, zegt arbeidsrechtadvocaat Gerdin Boelens van Capra Advocaten. Maar, nuanceert Boelens, een werkgever hoeft een staking niet als een mak lammetje te ondergaan. “Een vestiging sluiten vanwege bedrijfsoptimalisatie mag wel.” Vallen de bedrijfsresultaten van Ryanair in Eindhoven tegen, dan staat het bedrijf niets in de weg de basis daar te sluiten. Boelens: “Zo wordt het recht op collectieve actie wel uitgehold. Als een staking tot dreigementen leidt, moet je heel sterk in je schoenen staan als werknemer. Ontslag hangt dan steeds als een zwaard van Damocles boven je hoofd.”
Nieuwe acties
Er moet een cultuurverandering gaan plaatsvinden bij Ryanair, zegt Van Doesburg. De bond zat maanden met de Ierse werkgever om tafel, in de hoop op een cao-akkoord. Strakke roosters, karige salarissen en korte rustpauzes moesten daarmee verbeterd worden. Tevergeefs. “Cao-gesprekken voeren met Ryanair is compleet ridicuul”, zegt Van Doesburg. Aan kostenverhoging en productieverlaging wil het bedrijf niet. In een powerpointpresentatie over de bedrijfsresultaten, die in handen is van Trouw, omschrijft Ryanair stakingen als voordeliger dan ‘toegeven aan lagere productiviteit en hogere kosten’.
In Duitsland en Ierland hebben de stakingen in ieder geval geleid tot nieuwe gesprekken tussen de bonden. In Nederland nog niet. VNV zint dan ook op nieuwe acties van Ryanair-piloten, maar kan nog niet zeggen of en wanneer deze plaats zullen vinden.
Ryanair wilde niet reageren op wat het ‘roddels en speculaties’ noemt.
Met KLM komt de vakbond er wel uit
Even leek het erop dat ook KLM-piloten binnenkort het werk neerleggen. Na een bijna-akkoord in mei kwamen werkgevers en werknemers er maar niet uit, meldde de Telegraaf vanochtend. Het cao-overleg was volgens KLM ‘in een moeilijke fase beland’. Het hete hangijzer: verlichten van de werkdruk. Maar als het aan pilotenvakbond Vereniging Nederlandse Verkeersvliegers (VNV) ligt, is er vrijdag een akkoord. “We hebben reële eisen gesteld en geloven dat we er wel uitkomen”, aldus Joost van Doesburg van VNV.
Lees ook: Ryanair schrapt 400 Europese vluchten wegens stakingen, 56.000 reizigers gedupeerd
Veel gedupeerde reizigers van Ryanair klagen over een gebrek aan duidelijke informatie.
De acties van piloten zijn hard nodig
De praktijken die Ryanair-piloten aan de kaak stellen, kunnen ook gevolgen hebben voor de veiligheid van de reizigers, schreven we eerder in ons commentaar.