Twijfel of Moskou zich echt aan afspraken met OPEC gaat houden

Drie dagen na het geruchtmakend akkoord van de OPEC over productiebeperking, staat de prijs van een vat Noordzee-olie (Brent) nog steeds ruim boven de 50 dollar. Maar veel beweging zit er na de spectaculaire stijging van woensdag en donderdag niet meer in.

De voorzitter van het oliekartel, de olieminister van Qatar Mohammed Saleh Al Sada, was aanvankelijk heel stellig: op het moment dat de landen van de OPEC in Wenen bekendmaakten dat zij hun gezamenlijke productie met 1,2 miljoen vaten per dag zouden gaan beperken, zou ook niet-Opec-land Rusland een productiebeperking aankondigen van 300.000 vaten per dag.

De productiebeperking zou voor iedereen op 1 januari 2017 ingaan en in eerste instantie een half jaar van kracht zijn. Daarbij zou de productie van oktober het uitgangspunt zijn.

Maar woensdagavond bleef het stil in Moskou, en donderdag gaf energieminister Aleksandr Novak de Russiche versie van het verhaal. Die zag er iets anders uit.

Rusland neemt de recordproductie van november, 11, 2 miljoen vaten per dag, als uitgangspunt en zal de beperking vanaf januari aanstaande geleidelijk doorvoeren. Daarbij tekende de Russische woordvoerder aan dat de feitelijke bijdrage van Rusland nog veel groter was omdat de Russische oliemaatschappijen al plannen hadden om de productie nog verder op te voeren, met 200.000 vaten per dag. Per saldo levert Rusland, in deze voorstelling van zaken, dus 500.000 vaten per dag in. Meer nog dan de 486.000 vaten die het grootste Opec-land, Saoedi-Arabië, zegt in te leveren.

De Russische opstelling heeft weer twijfel in de markt gebracht; de olieprijs heeft zijn opmars gestaakt. Wat gaat er nou precies gebeuren? Eind komende week komen de niet-Opec-landen in Moskou bijeen om hun aandeel in de productiebeperking uit te werken.

Sommige analisten verwachten dat de olieprijs volgend jaar weer boven de 60 dollar per vat zal uitkomen. Maar er is inmiddels ook enige twijfel ontstaan over de historische productiebeperking die deze week – voor het eerst sinds 2008 binnen de OPEC, en voor het eerst sinds 2001 met Rusland erbij – overeen is gekomen.

De olie uit de meeste Opec-landen wordt vervoerd via mammoettankers. Die kun je tellen en daarmee kun je in de gaten houden hoeveel er wordt vervoerd. De Russische olie vloeit echter voornamelijk via pijpleidingen die voor de buitenwereld veel lastiger vallen te controleren. Dat maakt het vertrouwen er niet groter op. De vraag blijft daarom of er echt een einde komt aan het overaanbod.