Direct naar artikelinhoud

Giftig glyfosaat mag nog steeds in Europa worden verkocht

Giftig glyfosaat mag nog steeds in Europa worden verkocht
Beeld EPA

Voorlopig mag Roundup nog gewoon op de Europese markt worden verkocht, ondanks het verband dat een Californische rechtbankjury heeft gelegd tussen deze onkruidverdelger en de dodelijke lymfeklierkanker van conciërge Dwayne Johnson. 

Eind november kwamen de EU-landen na een jarenlange impasse tot het compromis-besluit dat glyfosaat, het werkzame bestanddeel van Roundup, nog zeker vijf jaar is toegestaan.

Aan dat besluit is juridisch gezien niets meer te doen, hoeveel individuele rechtszaken tegen de Amerikaanse fabrikant Monsanto er ook zullen volgen. De Europese Commissie kon dit weekeinde nog geen commentaar geven op de Californische zaak, mogelijk vandaag pas. Vanwege de vakantiestilte in Brussel viel er zelfs van de grootste Roundup-tegenstanders geen reactie op te tekenen.

Die zomerpauze rond glyfosaat duurt waarschijnlijk tot 30 augustus, als een bijzondere commissie van het Europees Parlement weer bijeenkomt. Die doet, naar aanleiding van de glyfosaat-controverse, sinds april onderzoek naar 'de autorisatieprocedure voor pesticiden' in de EU. De commissie is er gekomen op basis van vermoedens dat Monsanto zijn tentakels tot diep in allerlei 'onafhankelijke' onderzoeksinstituten en beslisorganen heeft zitten.

De landbouwsector vroeg om een verlenging omdat er nog geen goed werkend alternatief voor Roundup zou zijn.

De Europarlementariërs kunnen betrokkenen oproepen voor hoorzittingen, al zijn die niet verplicht om te komen en staan ze niet onder ede. Tot begin december kent de commissie nog zeven hoorzittingsdagen. 

Monsanto weigerde vorig jaar oktober een vertegenwoordiger naar het Europees Parlement te sturen voor een andere hoorzitting over de zogeheten Monsanto Papers, onthullingen over de beïnvloedingstactieken van het concern. Sinds die weigering mogen ook lobbyisten van Monsanto zich niet meer vertonen in de gebouwen van het Europees Parlement.

Verlenging

Vorig jaar liepen de discussies rond glyfosaat hoog op. De oude vergunning zou op 15 december aflopen, en de lidstaten konden het maar niet eens worden over verlenging.

Bij dergelijke impasses heeft de Europese Commissie op zeker moment het recht om een beslissing te forceren, maar dat bleek niet nodig. Eind november bleek er opeens een gekwalificeerde meerderheid te zijn onder de lidstaten voor het ultieme voorstel van de Europese Commissie om de vergunning met vijf jaar te verlengen. Dat was een compromis tussen totale beëindiging van de vergunning en verlenging met vijftien jaar, zoals bepleit door een aantal landbouwintensieve landen, waaronder Spanje en Ierland.

De landbouwsector vroeg om een verlenging omdat er nog geen goed werkend alternatief voor Roundup zou zijn. Het Europees Parlement pleitte voor een langzame uitfasering van glyfosaat gedurende die vijf jaar, maar dat voorstel haalde het niet.

Opvallend was de rol van Duitsland bij die beslissende stemming, meer specifiek die van landbouwminister Christian Schmidt van de CSU. Bij eerdere gelegenheden stemde Duitsland steeds neutraal, maar nu nam Schmidt opeens zelfstandig de beslissing voor verlenging te stemmen, tot verbijstering van onder anderen bondskanselier Merkel. Haar regering was destijds demissionair. Het is goed gebruik dat demissionaire regeringen zich bij belangrijke beslissingen in Brussel onthouden van stemming.

Lees ook: 

Uitspraak over onkruidbestrijdingsmiddel is gevoelige klap voor Monsanto

Chemieconcern Monsanto heeft de eerste grote rechtszaak over zijn onkruidbestrijdingsmiddel verloren. Dat geeft duizenden kankerpatiënten hoop.

Verjaagd door de druk van Monsanto

De Amerikaanse Carey Gillam beschrijft in een boek hoe Monsanto, fabrikant van de omstreden onkruidverdelger Roundup, dit product wereldwijd in de markt zette. Een feitelijk relaas van omkoping, grove misleiding en corruptie. Een interview