Turkse president Erdogan voert woordenoorlog tegen VS op, terwijl waarde Turkse lira daalt
De Turkse president Recep Tayyip Erdogan heeft zijn woordenoorlog met de Verenigde Staten dit weekeinde nog verder opgevoerd, tot schrik van beleggers die vrezen dat de internationale markten besmet zullen raken door de economische crisis in Turkije. De afgelopen dagen is de koers van de Turkse lira drastisch gedaald nadat de regering-Trump heffingen had ingevoerd op staal en aluminium uit Turkije.
Met de economische sancties wil Washington Turkije onder druk zetten om een Amerikaanse predikant, Andrew Brunson, vrij te laten. Hij zit sinds 2016 vast op verdenking van spionage voor de Gülen-beweging die volgens Erdogan achter de mislukte staatsgreep van juli 2016 zat.
Erdogan beschuldigde ‘buitenlandse krachten’ ervan dat zij een economische oorlog tegen Turkije voeren en waarschuwde dat Trumps sancties gevolgen kunnen hebben voor de banden met het NAVO-land. ‘Het is een schande. Jullie ruilen een strategische NAVO-partner in voor een predikant’, zei hij op een bijeenkomst in de havenstad Ordu aan de Zwarte Zee. ‘Je kunt het Turkse volk niet op de knieën dwingen door dreigende taal te gebruiken.’
‘Band dreigt te breken’
In een opiniestuk in The New York Times herinnerde Erdogan de Amerikaanse regering eraan dat Turkije decennialang een belangrijke steunpilaar van de VS in de regio is geweest. Maar volgens hem dreigt die band te breken, ‘tenzij de VS respect beginnen te tonen voor de soevereiniteit van Turkije’.
De Turkse regering ergert zich al geruime tijd aan de weigering van de VS de uitgeweken geestelijke Fethullah Gülen uit te leveren aan Turkije. Ook is Ankara fel gekant tegen de samenwerking tussen de VS en Koerdische milities die in Syrië tegen de terreurgroep Islamitische Staat vechten. De Turkse regering ziet die milities als een verlengstuk van de Koerdische groeperingen die aanslagen hebben gepleegd in Turkije.
De val van de Turkse lira – de munt verloor 17 procent van zijn waarde tegenover de dollar – veroorzaakte eind vorige week al onrust op de internationale markten. De vrees is dat het effect nog groter zal worden na de gespierde taal van Erdogan. Buitenlandse banken en investeerders hebben voor honderden miljarden aan leningen en beleggingen in Turkije uitstaan.
Turkse Lira in vrije val te midden van twist tussen Erdogan en Trump
De Turkse lira heeft een vrijdag een grote koersdaling doorgemaakt, die volgens analisten en economen een economische crisis in het land onafwendbaar maakt. De koers van de lira daalt al sinds begin dit jaar, maar de aankondiging van nieuwe importheffingen door de Amerikaanse president Trump vrijdag droeg verder bij aan de vrije val van de munteenheid. Ook de koers van de euro viel tot zijn laagste punt in 13 maanden.
Amerikaanse sancties
De Amerikaanse sancties waren de directe aanleiding voor de sterke daling van de koers van de Turkse munt, maar economen waarschuwden al langer voor de structurele problemen waarmee de Turkse economie te kampen heeft. Turkse bedrijven hebben in hun expansielust enorme schulden in buitenlandse valuta op zich genomen. Dat was goed voor de groei van de economie, maar nu de lira keldert en twijfels toeslaan over de gezondheid van de Turkse economie dreigen veel bedrijven in zware problemen te komen.
Erdogan riep de Turken op hun dollars en andere westerse valuta die zij in bezit hebben om te ruilen voor Turkse lira, maar die oproep lijkt weinig effect te hebben. Bij banken in Turkije was juist te zien dat veel Turken geld van hun rekening opnamen in buitenlandse valuta, kennelijk uit vrees dat de lira nog verder zal dalen of Turkse banken zullen omvallen.
De aandelenkoersen van Turkse banken zijn door de onrust van de afgelopen dagen nog verder gedaald. Bij elkaar hebben ze dit jaar al ruim een derde van hun waarde verloren. Beleggers zien de toekomst van de banken somber in nu ze geconfronteerd dreigen te raken met afnemende economische groei en bedrijven die hun leningen niet kunnen terugbetalen.