Uitspraak over onkruidbestrijdingsmiddel is gevoelige klap voor Monsanto
Chemieconcern Monsanto heeft de eerste grote rechtszaak over zijn onkruidbestrijdingsmiddel verloren. Dat geeft duizenden kankerpatiënten hoop.
Het is een gevoelige tik voor chemiegigant Monsanto. De zaak die de doodzieke conciërge Dwayne Johnson (46) in Californië heeft gewonnen is de eerste in een lange reeks. Tegen de chemiereus zijn inmiddels wereldwijd duizenden aanklachten ingediend, vooral door kankerpatiënten, hun familieleden of nabestaanden. Alleen al in de VS hebben 800 kankerpatiënten een zaak aangespannen, meldde vorig jaar al CNN. De uitkomst van de zaak-Johnson, die bij voorrang is behandeld omdat hij terminaal ziek is, geeft allen hoop op een goede afloop.
Inzet is Roundup, de populaire onkruidverdelger die Monsanto al sinds 1974 op de markt brengt en ’s werelds meest gebruikte herbicide is. Het middel is in ruim 130 landen geregistreerd, glyfosaat is de belangrijkste, maar ook omstreden, werkzame stof.
Johnson werkte veel met Roundup, jaarlijks twintig tot dertig keer. In totaal heeft hij zo honderden liters verwerkt, waarbij ook wel eens wat misging. Zo kwam hij door een ongelukje van top tot teen onder de onkruidverdelger te zitten. In 2014 werd kanker bij hem vastgesteld.
Monsanto moet nu 289 miljoen dollar (253 miljoen euro) als schadevergoeding betalen aan Johnson
“We voelen mee met Mr. Johnson. Het is logisch dat hij een verklaring zoekt. Maar dat is niet glyfosaat”, zei Scott Partridge, vice-president van Monsanto vorige week nog. Maar de jury in Californië oordeelt anders. Ook omdat Monsanto haar gebruikers beter had moeten informeren over eventuele risico’s van gebruik. Monsanto moet nu 289 miljoen dollar (253 miljoen euro) als schadevergoeding betalen aan Johnson, die is getrouwd en twee kinderen heeft.
Hoger beroep
Het Duitse chemieconcern Bayer, sinds twee maanden eigenaar van Monsanto, liet meteen weten dat de uitspraak niet te rijmen is met wetenschappelijke conclusies. Die wijzen er juist op dat er géén relatie bestaat tussen glyfosaat en de non-hodgkinlymfoom waar Johnson aan lijdt, aldus het concern. Volgens Monsanto-topman Scott Partridge zijn er meer dan 800 wetenschappelijke studies en onderzoeken van die strekking. Het concern gaat dus in hoger beroep.
In Nederland gelden sinds enkele jaren allerlei beperkingen voor het gebruik van glyfosaat
Glyfosaat is de belangrijkste werkzame stof van Roundup en werd drie jaar geleden nog door IARC, het agentschap van de Wereldgezondheidsorganisatie, aangemerkt als ‘mogelijk kankerverwekkend voor de mens’. Dat werd later weersproken door onder andere de Efsa, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid en allerlei instituten. Bij ‘normaal gebruik’ zou er geen gevaar bestaan.
Ook in Nederland in gebruik
Maar de IARC-waarschuwing heeft wel indruk gemaakt op de jury in Californië, hoezeer Monsanto-topman Partridge ook betoogde dat de IARC slechts ‘een mening heeft verkondigd’, omdat ‘het geen laboratorium heeft, geen analyses heeft gemaakt, noch testen heeft gedaan’.
Overigens had de advocaat van Dwayne Johnson niet alleen zijn pijlen gericht op glyfosaat. Deze werkzame stof zou, juist in combinatie met andere bestanddelen, Roundup in zijn geheel tot zo’n gevaarlijk goedje maken.
Overigens gelden er in Nederland sinds enkele jaren allerlei beperkingen voor het gebruik van glyfosaat. Verharde oppervlakten als trottoirs, straten en spoorwegen maar ook openbaar groen mag er niet mee bewerkt worden. In de landbouw wordt het nog steeds veel gebruikt.
Lees ook:
Verjaagd door de druk van Monsanto
De Amerikaanse Carey Gillam beschrijft in een boek hoe Monsanto, fabrikant van de omstreden onkruidverdelger Roundup, dit product wereldwijd in de markt zette. Een feitelijk relaas van omkoping, grove misleiding en corruptie. Een interview
Pleidooi voor uitstel EU-besluit Roundup
Een omstreden onkruidverdelger kan wellicht worden verboden als er nieuwe documenten vrijkomen,stelt Cary Gillam, auteur van een boek over glyfosaat.