Aanpak toeristenwinkels op losse schroeven

Dat is volgens juristen het gevolg van een uitspraak, eind juni, van de Raad van State, en een advies van het Europese Hof van Justitie.

In een conflict tussen een winkeleigenaar en de Groningse gemeente Appingedam bepaalden die dat winkels onder de dienstenrichtlijn van Europa vallen, waarin de vrijheid van vestiging voorop staat.

"Dit heeft zeker gevolgen voor de Amsterdamse aanpak van toeristenwinkels," zegt retail-advocaat Gijs Heutink. "Als je als gemeente ergens winkels toestaat, kun je er niet zomaar meer eentje vanwege het assortiment uitpikken en zeggen dat die niet mag." 

Verbod
Amsterdam nam het besluit nieuwe toeristenwinkels uit veertig winkelstraten in de binnenstad te weren afgelopen oktober achter gesloten deuren.

Inmiddels ligt er een aanpassing van de bestemmingsplannen voor de binnenstad bij de gemeenteraad, waarin het verbod is vastgelegd.

Amsterdam denkt zo de toeristenstroom in te dammen, verschraling van het winkelaanbod in het centrum tegengaan en de leefbaarheid voor inwoners van de binnenstad verhogen.

Met die argumenten komt het gemeentebestuur dus niet meer weg. "Zodra economische motieven of maatschappelijke argumenten, als het terugdringen van het aantal toeristen, in het spel zijn, is sprake van ongeoorloofd ingrijpen in de vrijheid van winkelvestiging," zegt advocaat Jan Rube, die regelmatig winkeliers vertegenwoordigt.

"Dan is het risico groot dat de rechter al bij de eerste gedupeerde die een zaak begint op basis van de uitspraak van de Raad van State en het oordeel van het Europees Hof het bestemmingsplan in een keer van tafel veegt."

'Goed onderbouwd'
Amsterdam zegt de uitspraken te kennen "Wij gaan er op dit moment vanuit dat de aanpak van onder meer toeristenwinkels goed is onderbouwd met het oog op de Europese Dienstenrichtlijn," zegt een woordvoerder namens wethouder Udo Kock van Economische Zaken.

Detailhandel Nederland juicht de uitspraak van de Raad van State en de bijbehorende Europese onderbouwing toe. "Een gemeente als Amsterdam kan niet meer te pas en te onpas rechten van ondernemers inperken omdat het een bepaalde visie heeft op de stad," aldus een woordvoerder.

Lees meer: Aanpak toeristenwinkels kan de prullenbak in