Is de bodem in zicht in Turkije? (fd.nl)

Wim-Hein Pals, hoofd opkomende markten bij Robeco

'Begin dit jaar voorspelde ik in Het Financieele Dagblad al dat Turkije weleens de verliezer van het jaar zou kunnen gaan worden. Het land kampt al lange tijd met een torenhoge inflatie van zo'n 16%. Ook heeft Turkije het grootste tekort op de lopende rekening in de hele opkomende wereld, ter grootte van 7% van het bbp. Ondertussen is de centrale bank niet geneigd om de rente fors op te schroeven naar niveaus die horen bij de gierende prijsstijgingen.

De herverkiezing van president Erdogan heeft hem meer macht gegeven en de bewegingsvrijheid van de centrale bankiers lijkt aanzienlijk minder te zijn geworden. Vorige maand verwachtte vrijwel iedereen een renteverhoging van de centrale bank. Die bleef uit en het effect op de lira en effectenprijzen loog er niet om. Sindsdien zijn de kapitaalmarkten in Istanboel in een neerwaartse spiraal terechtgekomen, waar voorlopig ook nog geen einde aan lijkt te komen. Met name de munt krijgt het zwaar te verduren.

Alleen een drastische renteverhoging kan het tij keren voor de lira. Maar zo'n rentestap is moeilijk met een president die nadrukkelijk over de schouders van de centrale bankiers meekijkt en die niet houdt van rente in het algemeen, laat staan een forse renteverhoging. Zolang degelijke maatregelen uitblijven, blijven we Turkse beleggingen mijden.'

Nora Neuteboom, Turkije-econoom bij ABN Amro

'De risico's zijn de afgelopen weken flink toegenomen, maar we denken niet dat Turkije aan de vooravond van een schuldencrisis of een liquiditeitscrisis staat. Zolang het land zijn kortlopende leningen kan blijven herfinancieren, kan het aan zijn buitenlandse verplichtingen voldoen.

Het risico zit meer in de private sector, vooral bij de niet-financiële bedrijven met schulden in buitenlandse valuta's en inkomsten in lira's. Die komen in de problemen door de val van de lira. Maar de overheid heeft zich ondersteunend opgesteld en zal bijspringen als dat nodig is. De overheid kan garant staan voor schulden of een goedkope valutaruil aanbieden waardoor bedrijven toch aan dollars kunnen komen.

Daardoor gaat het risico van de private sector naar de publieke. De Turkse overheidsfinanciën zijn best degelijk met een staatsschuld van 30% van het bbp en een begrotingstekort van 3%. Zullen beleggers Turks schuldpapier blijven financieren? Wij denken van wel, al zijn de risico's dat ze ermee stoppen toegenomen.

Wel is de kunstmatig hoge groei onhoudbaar. De tekorten op de lopende rekening lopen maar op, en huishoudens zien hun koopkracht dalen omdat de inflatie van circa 16% veel hoger is dan de loongroei van 7%. Medio volgend jaar zien we de groei terugvallen naar 2%. Voor de economie is dat wel goed. Maar de bedrijfswinsten zullen onder druk komen.'

Bart van der Made, fondsbeheerder Emerging Markets Debt bij Neuberger Berman

'Het is duidelijk dat de Turkse economie oververhit is. Die zal moeten afkoelen en een recessie lijkt onvermijdelijk. De vraag is of Turkije dat in goede banen kan leiden.

Het probleem is dat het land zijn beleidsanker is kwijtgeraakt: een land moet een beleid voeren waar de markt op kan vertrouwen. Daaraan ontbreekt het nu. Dat heeft een aantal redenen. President Erdogan ondergraaft de onafhankelijkheid van de centrale bank en staat een verlaging van de rente voor, terwijl economen het erover eens zijn dat het land een hogere rente nodig heeft. Dan zijn er ook twijfels over het begrotingstekort. Dat is niet enorm, maar het loopt wel op naar de 3,5% aan het eind van dit jaar. Voor het vertrouwen zou het goed zijn als daar wat aan gedaan wordt. Verder speelt het conflict met de Verenigde Staten over een in Turkije vastgezette Amerikaanse dominee, waardoor verdere Amerikaanse sancties dreigen.

Dit zijn de punten waarop de Turken kunnen sturen om te voorkomen dat de recessie uitmondt in een crisis die beduidend slechter is dan de huidige staat van de Turkse markten. Wij denken dat ze op een gegeven moment toch beslissingen zullen nemen die het tij gaan keren. Tot die tijd heeft vooral de munt moeite vaste grond te vinden. Om die reden zien wij als beleggers nog te veel risico in de lokale staatsobligaties. Maar de schuld in dollars is aantrekkelijker.'

nee en ja, nee vooral omdat Erdo een power systeem van 1 persoon heeft de macht nu heeft, zijn schoonzoon is minister van financien etc ga maar door, allemaal gebaseerd op potieke Islam.
-dus hoe kan je nu buitenlandse investeerders gerust stellen?
Niet dus, Griekenland was lastig, maar had je nog een regering en partijen een beetje commom sence.
Turkije dus niet, een waanzinnige als leider, du ja de bodem zal ooit in zicht komen als Erdo en zijn familie door het Turkse volk aan de hoogste turks brug gaan laten bungelen.