De ene migrant is in Trumpland de andere niet – zijn schoonouders krijgen Amerikaans staatsburgerschap

De een is de ander niet. Een migrantenmoeder en haar dochtertje uit El Salvador werden donderdag Amerika uitgezet, ook al liep hun hoger beroep tegen de uitzetting nog. Op dezelfde dag kregen Viktor en Amalija Knavs uit Slovenië het Amerikaanse staatsburgerschap, ook al gebeurde dat via een door de president bekritiseerd immigratieprogramma. Maar ja, de Knavs zijn de schoonouders van Donald Trump, en dat is het verschil met de Salvadoraanse moeder en dochter.

Het laat weer eens zien hoe weerbarstig het migratievraagstuk is, ook voor de Amerikaanse president. Hij wil paal en perk stellen aan de komst van buitenlanders en ageert tegen wat hij noemt ‘kettingmigratie’, de komst van immigranten op basis van familiehereniging. Vorig jaar november twitterde hij: KETTINGMIGRATIE moet onmiddellijk stoppen! Sommige mensen komen binnen, en zij brengen hun hele familie met zich mee, wat echt tot onheil kan leiden. NIET AANVAARDBAAR!’ Maar nu worden de ouders van zijn vrouw Melania Amerikaans staatsburger met dank aan datzelfde familieherenigingsprogramma dat hij in zijn tweet hekelde.

Het formuleren van een hard beleid is één ding, maar het van toepassing verklaren op je schoonouders is kennelijk een tweede. Dan komt wat ver weg is ineens dichtbij en word op slag alles anders en maakt strengheid plaats voor mildheid. Family First - Eigen Familie Eerst.

Dat was de moeder en dochter uit El Salvador niet vergund. Zij hebben geen familiebanden met de president en moesten onverrichter zake het land uit, ondanks het feit dat dit niet mocht omdat dat hun zaak nog onder de rechter was. Vader en moeder Knavs mogen blijven. Het is in alle opzichten precies het omgekeerde: de een wordt onverbiddelijk aangepakt en de ander kan op inschikkelijkheid rekenen.

Niet onoorbaar

Niet dat er iets onoorbaars is gebeurd met de naturalisatie van Melania’s ouders. The New York Times, die vrijdag met het nieuws kwam, citeert een expert die erop wijst dat alles volgens de regels is verlopen. Het systeem staat familiehereniging toe, en ook al zegt Trump daar snel vanaf te willen, het is nog steeds van kracht. Naar de letter is er juist gehandeld. Maar naar de geest niet, zullen veel van Trumps critici vinden.

The Times citeert William White, een 74-jarige acteur. Voor het gebouw in New York waar de ouders van de first lady, beiden in de zeventig, hun nieuwe staatsburgerschap kregen, zei hij: ‘Ik ben blij voor ze. Maar het lijkt erop dat we nu twee immigratiesystemen hebben. Een voor mensen zonder macht, en een voor mensen die door de vip-ingang mogen.’

De Salvadoraanse moeder en dochter moesten het uiteindelijk hebben van de rechter. Ze zaten in het vliegtuig terug naar Midden-Amerika, toen een rechter in Washington DC hun onmiddellijke terugkeer naar de Verenigde Staten gelastte. Hij verklaarde hun deportatie onwettig aangezien het hoger beroep tegen de uitzetting nog liep. Hij dreigde minister van Justitie Jeff Sessions te vervolgen wegens minachting van de rechtbank. Moeder en kind bleven na aankomst in El Salvador aan boord van het vliegtuig en keerden vervolgens met hetzelfde toestel terug naar de VS, zo maakte het ministerie voor Binnenlandse Veiligheid bekend. De twee zouden nu weer in Texas zijn, waar ze werden vastgehouden voor ze op het vliegtuig werden gezet.

Rechter Emmet Sullivan noemde het ‘schandalig’ dat mensen worden uitgezet terwijl hun zaak nog onder de rechter is. De moeder en dochter behoren tot een groep van twaalf moeders en kinderen die tegen hun deportatie in hoger beroep zijn gegaan. Zij worden gesteund door de ACLU, een Amerikaanse burgerrechtenbeweging, en het Centre for Gender and Refugee Studies. Beide organisaties menen dat de regering-Trump ten onrechte weigert asiel te verlenen aan migranten die vluchten voor seksueel misbruik en bendegeweld in Midden-Amerika.

De Salvadoraanse moeder staat bekend onder de schuilnaam ‘Carmen’. Zij ontvluchtte haar geboorteland El Salvador omdat ze naar haar zeggen jarenlang werd misbruikt door haar man en met de dood werd bedreigd door plaatselijke bendes. Maar voor migranten wordt het steeds moeilijker asiel te krijgen in de VS. De regering-Trump voert een anti-immigratiebeleid. In juni maakte minister Sessions nieuwe strengere regels bekend, volgens welke huiselijk en bendegeweld in principe geen recht meer geven op asiel. Vorig jaar zei de minister dat het asielrecht wordt misbruikt om met verzonnen verhalen over vervolging een verblijfsvergunning te bemachtigen.

De groep van twaalf ging afgelopen dinsdag in hoger beroep. Volgens de ACLU hadden de autoriteiten de rechter toegezegd dat niemand van hen zou worden uitgezet voor donderdag middernacht. Toen dat toch gebeurde met de vrouw en haar dochter uit El Salvador, kwam rechter Sullivan meteen in actie. Dat betekent dat asielzoekers hangende de behandeling van hun zaak niet langer mogen worden uitgewezen.